فتنه‌ها از شکوه اربعین نمی‌کاهد/ نذر فرهنگی هنرمندان در راهپیمایی اربعین
گروه هنرــ مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری گفت: راهپیمایی اربعین رود خروشانی است که در جریان است و هیچ فتنه‌ای نمی‌توان آن را کمرنگ یا بی‌اثر کند و امسال هم اربعین باشکوه‌تر از سال‌های گذشته برپا خواهد شد و ما درصددیم روایت‌های هنری از واقعه عاشورا را برای زائران ارائه کنیم.
به گزارش خبرنگار ایکنا، چهارمین همایش بین‌المللی تئاتر مردمی پیاده‌روی اربعین صبح امروز ۱۳ مهرماه با حضور کوروش زارعی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، حجت الاسلام و المسلمین شهاب‌الدین طباطبایی، دبیر هنری و رئیس حوزه هنری خوزستان و آرش ساربان، دبیر اجرایی همایش در تالار امیر حسین فردی حوزه هنری برگزار شد.
در ابتدای این جلسه زارعی اظهار کرد: این همایش با همکاری مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، حوزه هنری خوزستان، کمیته فرهنگی ستاد اربعین و سازمان فرهنگی و هنری اوج به مدت یک هفته برگزار خواهد شد. این همایش در لبیک به بیانات مقام معظم رهبری است که در دیدار اخیرشان با موکب‌داران اربعین تأکید داشتند که امام حسین(ع) را باید به همه دنیا بشناسانید.
وی افزود: از زمانی که مشغول فعالیت در حوزه هنری شدم، این همایش راه‌اندازی شد و امسال چهارمین دوره آن برگزار می‌شود. در سال اول، کار خود را با ۵۰ هنرمند آغاز کردیم، اما هر چه پیش‌تر رفتیم این همایش گسترش یافت، به نحوی‌که در سال دوم زبان عربی به اجرا‌های تعزیه اضافه شد و در سال سوم زبان ترکی و انگلیسی نیز بر این اجراها افزوده شد. البته تلاش کردیم در دوره چهارم زبان اردو را هم اضافه کنیم، اما به دلیل پایین بودن کیفیت آثاری که از سیستان و بلوچستان به دستمان رسید، از این بخش صرف نظر کردیم، اما امیدواریم در دوره پنجم بتوانیم زبان اردو را هم به همایش تئاتر مردمی اربعین اضافه کنیم.
زارعی با بیان اینکه تعزیه یک بخش از این همایش را تشکیل می‌دهد، گفت: جدا از هنر تعزیه دیگر هنر‌ها نیز مورد توجه این همایش است، برای مثال نقالی، پرده‌خوانی، تئاتر خیابانی و نمایش عروسکی از دیگر قسمت‌های این همایش است، که نمایش عروسکی امسال برای اولین‌بار است که اجرا می‌شود، این بخش به دلیل حضور کودکان بسیار در راهپیمایی اربعین تدارک دیده شده است.
مشارکت کشورهای مسلمان در همایش اربعین
مدیر مرکز هنرهای همایشی حوزه هنری تأکید کرد: قصد داریم، این برنامه جنبه بین‌المللی داشته باشد، این اقدام هم می‌تواند در بحث اقتصادی هم یاری‌‌گر همایش باشد، هم اینکه گستره تبلیغ عاشورا وسیع‌تر از قبل خواهد شد. در این راستا با هنرمندان عراقی گفت‌و‌گو‌هایی داشتیم و مذاکراتی را با رئیس مرکز تئاتر عراق انجام دادیم و در آینده نزدیک شاهد اتفاقات خوبی در حوزه تئاتر بین دو کشور هستیم.
وی درباره گستره این همایش گفت: ما عنوان بین‌المللی را روی همایش قرار داده‌ایم، به همین جهت باید نمود عینی و واقعی داشته باشد، در ضمن در شرایط فعلی باید از همه ظرفیت‌های اقتصادی برای رونق این همایش استفاده کرد، در غیر این صورت اگر بخواهیم به تنهایی برگزارکننده باشیم، هر ساله هزینه گزافی را بر دوش خواهیم داشت. ساده‌ترین هزینه‌ای که می‌شود به آن اشاره کرد هزینه حمل و نقل هنرمندان است که در دوره قبل حدود 80 میلیون تومان هزینه داشت.
زارعی گفت: بیشتر آثاری که در همایش چهارم اجرا می‌شوند، برای اولین بار است که روی صحنه می‌رود. زمان نمایش‌ها نیز بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه است، زیرا زائری که در حال پیاده‌روی است زمان یک یا دو ساعته برای تماشای یک اثر هنری اختصاص نمی‌دهد و با این زمان کوتاه این شرایط را فراهم کردیم تا مردم بتوانند آثار اجرایی را به طور کامل ببینند.
پیوند زدن هنرمندان با لایه‌های فرهنگی جامعه
در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام شهاب‌الدین طباطبایی اظهار کرد: مهم‌ترین کار این همایش پیوند هنرمندان با لایه‌های فرهنگی جامعه است، البته هنرهایی عاشورایی به ویژه تعزیه سال‌هاست، در کشور ما با مردم ارتباط برقرار کرده‌اند، اما این همایش کمک می‌کند تا مسلمانان سراسر جهان نیز با هنر عاشورایی آشنایی پیدا کنند.
رئیس حوزه هنری خوزستان ادامه داد: سی‌ام مرداد دبیرخانه چهارمین همایش تئاتر مردمی پیاده‌روی اربعین فراخوان خود را اعلام کرد. این همایش بخش عمده‌ای از فعالیت‌های خود را در کشور عراق برگزار خواهد کرد، اما در سه مرز خسروی، شلمچه و چزابه نمایش‌های عاشورایی برپا خواهد بود.
وی درباره ظرفیت‌های خوزستان در هنر تعزیه گفت: شاید کمتر کسی این را بداند، اما شهر شوش در استان خوزستان بزرگترین محل اجرای تعزیه میدانی است، اما چون تبلیغاتی در این زمینه صورت نگرفته است بسیاری از مردم از این ظرفیت مطلع نیستند. نکته دیگر در این زمینه مربوط به زبان عربی است، زیرا بسیاری از هنرمندان عرب‌زبان خوزستانی با آثاری که اجرا می‌کنند، بهترین مبلغ برای تبلیغ فرهنگ شیعی‌اند، این استان ظرفیت بالایی برای جهانی کردن پیام‌های اسلامی و انقلابی دارد.
حضور 190 هنرمند در همایش اربعین
دبیر هنری چهارمین همایش بین‌المللی پیاده‌روی اربعین با تأکید بر اینکه ۱۹۰ هنرمند از ۱۲ استان در این همایش حضور دارند، اعلام کرد: آثار بسیاری دریافت کردیم، اما به دلیل محدودیت‌هایی که داشتیم تنها ۱۹۰ هنرمند را توانستیم در این همایش گرد هم آوریم. البته غیر از مباحث مالی، کیفیت آثار هم برایمان بسیار اهمیت داشت و کیفیت را فدای کمیت نکردیم. همچنین همه هنرمندانی که در این همایش اثر هنری اجرا می‌کنند، اثرشان را با عنوان نذر فرهنگی ارائه خواهند کرد و هیچ دستمزدی دریافت نمی‌کنند و این همایش فقط وظیفه جابه‌جایی و اسکان آن‌ها را بر عهده دارد.
حجت‌الاسلام طباطبایی درباره شرایط حاکم بر عراق نیز گفت: ناآرامی‌های اخیر عراق با هدف تحت‌الشعاع قرار دادن اربعین صورت گرفته است. زمانی‌که بخش وسیعی از عراق دست داعش بود، آن‌ها نتوانستند جلوی برگزاری باشکوه اربعین را بگیرند، پس امسال نیز هیچ اتفاقی باعث کم رونق شدن اربعین نخواهد شد. حتی معتقدم اربعین امسال از سال‌های دیگر هم باشکوه‌تر برگزار خواهد شد.
وی با اشاره به اهداف برگزاری این همایش گفت: این رویداد حاکی از آن است که هنرمندان برخلاف برخی جوسازی‌ها، همراه با مذهب و واقعه عاشورا هستند. همچنین درصددیم این همایش ابزاری باشد تا به واسطه آن عاشورا به زبان هنر تبلیغ شود. نکته دیگر به نیاز‌های مخاطبان مربوط می‌شود. زائران دوست دارند از ظرفیت‌های هنر در پیاده‌روی اربعین بهره‌مند شوند، بنابراین این ظرفیت برای آن‌ها فراهم شده است.
حجت‌الاسلام طباطبایی ادامه داد: متأسفانه در فضای مجازی جوی شایع شده و این تصور را به وجود آورده که هنرمندان گرایش دینی ندارند، اما هنرمندان حاضر در این همایش نشان خواهند داد که به اباعبدالله(ع) عشق می‌ورزند.
آرش ساربان، دبیر اجرای این جشنواره نیز گفت: ۵۸ اثر از ۲۵ استان برای حضور در همایش درخواست کرده‌اند، اما بعد از داوری، ۵ اثر در ایران و ۲۰ اثر نیز برای اجرا در کشور عراق انتخاب شدند. این همایش کار خود را از ۱۹ مهرماه از صحن حضرت فاطمه زهرا در حرم امیرالمؤمنین(ع) آغاز خواهد کرد و ۴ موکب ۱۶۱، ۴۴۲، ۷۰۱ و ۹۱۵ اجرا کننده برنامه‌های نمایشی همایش بین‌المللی اربعین خواهند بود.
اجرا پنج تعزیه در مرز
وی آثار بخش ایران همایش را ذکر کرد و افزود: تعزیه قاسم ابن الحسن(ع)، تعزیه امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع)، «هدف‌های روشن»، «نوای نینوا» و «وصیت» نمایش‌هایی هستند که به کارگردانی هیام احمدی، جنان ساعدی، فاطمه احمدی، علی زیستی و سعید نوروزی در مرز ایران اجرا خواهند شد.
ساربان با اشاره به عناوین اجرای گروه‌های بخش عراق گفت: تعزیه عربی امام حسین(ع)، تعزیه علی اکبر(ع)، تعزیه عربی حضرت ابوالفضل(ع)، گروه سنج و دمام، نقالی، پرده‌خوانی، تعزیه حر، «هل من معین»، «ابوال احرار» و نقالی ۲۰ گروه هنری بخش عراق را تشکیل می‌دهد. این ۲۰ گروه به ترتیب نمایش‌های ذکر شده را اجرا خواهند کرد و کارگردان آن‌ها حسن سواری، داود پارسا، هادی آل جرف، رضا نواصر، محسن میرزا علی، علی مداحی، عیسی قربان پور، سید علی موسوی، حمید ابراهیمی، مصطفی احمد بیگی، اسماعیل مجللی، علیرضا حیدر پور، محمدرضا عظیمی منش، ابوالفضل علی کوچکی، مصطفی عنایت، سلجوقی، ابوالفضل ورمزیار، رسول میرزا علی، حمید ابراهیمی و علیرضا حیدرپور هستند.
وی ادامه داد: استان‌های اصفهان، خوزستان، گلستان، کرمانشاه، کهیگلویه و بویر احمد، تهران، آذربایجان شرقی، یزد، مرکزی، فارس، خراسان رضوی، کرمان استان‌هایی هستند که در این همایش حاضر خواهند بود.
در بخش دیگری از این مراسم زارعی یادآور شد: رهبر معظم انقلاب بار‌ها بر همبستگی و برادری جهان اسلام و جهان تشیع تأکید داشتند، به همین جهت محتوای آثار به گونه‌ای انتخاب شده که زمینه‌ساز اختلاف نشود، به ویژه در شرایط فعلی که دشمن سعی در تفرقه‌افکنی بین مسلمانان دارد، باید بسیار هوشمندانه در این زمینه عمل کنیم.
بودجه همایش تئاتر مردمی اربعین کافی نیست
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا دیگر بخش‌های هنری در این همایش حضور ندارند، گفت: با توجه به اینکه بودجه ما مشخص است و در بسیاری از مواقع کفاف هزینه‌ها را هم نمی‌دهد، از این رو سعی کردیم هنرهایی را انتخاب کنیم که پیوند عمیق‌تری با قیام عاشورا دارند. در ضمن در ایام پیاده روی اربعین نمی‌توان هر شکلی از هنر را به زائران ارائه کرد، بلکه باید هنرهایی را ترویج کرد که مخاطبان پیوند آن را با عاشورا از قبل تجربه کرده باشند.
زارعی درباره میزان اثرگذاری هنری در بین زائران اربعین گفت: بار‌ها از نزدیک دیده‌ام که چگونه کسانی که زبان فارسی یا عربی را بلد نبوده‌اند، جذب تعزیه شده‌اند. برای نمونه سال قبل گروهی ۴۰ یا ۵۰ نفر از جنوب شرق آسیا به طور ناخودآگاه مخاطب نقلی درباره حضرت علی اکبر(ع) شدند و اینقدر این اثر برایشان جذاب بود که مضمون آن را برایشان ترجمه کردیم. این تأثیر را نمی‌توان با صرف هزینه به وجود آورد به همین جهت باید به هنر عاشورایی نگاه جدی‌تری داشته باشیم.
وی در پایان تأکید کرد: این راهی که آغاز شده پایان ندارد و هیچ جریانی قادر نیست، آن را کمرنگ کند و امسال مراسم اربعین با شکوه‌تر از سال‌های قبل برپا خواهد شد.
انتهای پیام
