آیت‌الله شیرازی بسیار بی‌تکلف بودند/فیلمسازی از علما مشکل است

محمدرضا کریمی‌راد کارگردان مستند «با من نگاه کن» با اشاره به شخصیت آیت‌الله حائری شیرازی اظهار کرد: یکی از نکاتی که در فیلم بدان اشاره کردیم این بود که وی از ابتدا نمی‌خواست روحانی شود و وقتی دلیل این موضوع را پرسیدم گفتند نمی‌خواستم سهم امام دریافت کنم و شک داشتم آیا مستحق دریافت این سهم هستم یا خیر؟ در فیلم می‌بینید که آیت‌الله حائری کشاورزی را بسیار علمی یاد گرفته بود و این حرفه را بسیار دوست ‌داشتند. وی در زمان فیلمبرداری بسیار بی‌تکلف رفتار می‌کردند و برایشان فرقی نمی‌کرد دوربین روشن است یا خیر.

کریمی‌راد افزود: مدت‌ها بود در حوزه ساخت مستندهایی از چهره‌های دینی کار نکرده بودم و ساخت این مستند یک اتفاق بود. احمد شریف‌زاده تهیه‌کننده خبر داد که قرار است مجموعه‌ای را بسازیم و من را دعوت به همکاری کرد و من هم قبول کردم.

وی با بیان این‌که چنین فیلم‌هایی علاوه بر این که یک کار مستند است، نوعی تجربه‌اندوزی نیز همراه دارد، گفت: سیر ارتباطی ما از نوروز 1394 تا انتهای سال 1395 طول کشید و باید بگویم که واقعا لحظات بسیار خوبی را در کنارشان سپری کردیم.

کریمی‌راد با اشاره به تلاشی که پیشتر برای ساخت مستند از آیت‌الله بهجت داشته، تاکید کرد: وقتی قرار بود درباره آیت‌الله بهجت هم مستندی بسازیم می‌دانستیم مستند ساختن درباره ایشان بسیار سخت است و حتی جرات نمی‌کردیم نزدیک این موضوع شویم؛ البته قبلاً در تجربه دیگری که داشتیم، برای اولین‌بار توانستیم دوربین را وارد مسجدی کنیم که ایشان در آن نماز می‌خوانند.

محمدرضا کریمی‌راد با اشاره به دشوار بودن نزدیک شدن به چهره‌های دینی و علما تصریح کرد: این موضوع را از دو جنبه می‌توان بررسی کرد؛ اولی کنش‌های تیم مستندسازی است و دیگر آشنایی با خلقیات و ویژگی‌های اخلاقی عالم، البته نزدیک شدن به لحظات شخصی علمای طراز اول سخت‌تر است، اما مستندساز می‌تواند با صبوری زمینه را برای نزدیک شدن به علما فراهم کند. در چنین شرایطی مستندساز باید با صبوری فضایی را فراهم کند که آن چهره دینی آرام آرام فضا را برایش باز کند. در حالی‌که اگر بخواهد خودش پیش برود، ممکن است احساس تعرض ایجاد شود، بنابراین با رابطه‌ای دو سویه روبه‌روییم. هر چه قدر که مستندساز با آرامش بیشتری جلو برود، سوژه مستند نیز اعتماد بیشتری به او پیدا می‌کند.

کارگردان مستند «با من نگاه کن» با تاکید بر اینکه این مستند بیش از دو سال طول کشیده است، بیان کرد: پروسه تصویربرداری این فیلم نزدیک به دو سال طول کشید. سال‌های 1394 و 1395 مشغول تصویربرداری این فیلم مستند بودیم.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا مستندهای کمی از چهره‌های شاخص دینی ساخته شده است، بیان کرد: شاید بشود دو دلیل را برای این موضوع ذکر کرد؛ اولاً مستندسازان به این موضوعات توجه کمتری کردند. دوم شخصیت‌های روحانی و دینی به دلیل مشغله علمی و مطالعاتی که دارند فرصتی نداشتند مستندی از آنها ساخته شود، البته آنان معذوریت‌های اخلاقی هم دارند و چون احساس می‌کنند ساخت این مستندها باعث خودنمایی یا تظاهر شود از چنین فضاهایی دوری می‌کنند.

کریمی‌راد متذکر شد: باید دقت کرد زندگی علما به دلیل فعالیت‌های روتینی که دارند از فراز و فرود کمتری برخوردار است و به همین دلیل شاید توجه مستندسازان کمتر به ساخت فیلم‌هایی از آنان جلب شود.

این مستندساز درباره فعالیت جدید خود نیز چنین گفت: این روزها مشغول آماده‌سازی نهایی مجموعه‌ای برای شبکه مستند هستیم که آخرین مراحل فنی را پشت سر می‌گذارد. این مجموعه درباره مشکلات خانواده‌ها است و تمرکز زیادی بر مهارت‌های زندگی دارد. از این منظر باید گفت که مستند متفاوتی را شاهد خواهیم بود.