ضرورت انجام کار مطالعاتی در زمینه حجاب و عفاف

اسلام لباس و پوشش را به‌عنوان موهبتی الهی برمی‌شمارد و با در نظر گرفتن چارچوبی متعادل و با آزادی زنان در تمامی عرصه‌های زندگی امر حجاب را واجب شمرده و با توجه به فلسفه واقعی آن بدون ایجاد هیچ‌گونه محدودیتی زن را از قرار گرفتن در معرض خطرات ظاهری و باطنی محفوظ می‌دارد.

حجاب در لغت به‌ معنای مانع، پرده و پوشش است، این واژه از آن جهت مفهوم پوشش می‎دهد که پرده، وسیله‎ پوشش است، ولی هر پوششی حجاب نیست؛ بلکه آن پوششی حجاب نامیده می‎شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت ‎گیرد.

از طرفی حجاب در قرآن به‌معنای پوشش اسلامی بانوان، دارای دو بُعد ایجابی (وجوب پوشش بدن) و سلبی (حرام بودن خودنمایی به نامحرم) است، این دو بُعد باید در کنار یکدیگر باشند تا حجاب اسلامی محقق شود.

اگر به‌معنای عام، هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه را حجاب بنامیم، حجاب می‎تواند اقسام و انواع متفاوتی داشته باشد. یک نوع آن حجاب ذهنی، فکری و روحی است، به طور مثال اعتقاد به معارف اسلامی، مانند توحید و نبوت از مصادیق حجاب ذهنی، فکری و روحی صحیح است که می‌تواند از لغزش‌ها و گناه‎های روحی و فکری، مثل کفر و شرک جلوگیری کند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین ابوالفضل احمدی، معاون اجتماعی و مطالبه‌گری ستاد امر به معروف و نهی از منکر چهارمحال‌وبختیاری، در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌و‌بختیاری، اظهار کرد: مسئله حجاب و عفاف جزء مسائل ضروری است که مورد تأکید دین در قرآن و روایات بوده، به طوری‌که در سوره مبارکه نور آیه 31 به موضوع حجاب و راه رفتن بانوان تأکید شده است.

مدیر حوزه علمیه ولایت شهرکرد افزود: مجموع روایات متعدد وجود دارد که اگر بخواهیم جامعه‌ای سالم از لحاظ اخلاقی داشته باشیم که در آن امنیت اخلاقی حاکم باشد، لازم است به مسئله حجاب توجه ویژه‌ای صورت گیرد تا عفت و حیا در جامعه حفظ شود.

وی گفت: یکی از ابزاری که موجب از بین رفتن حیا در جامعه می‌شود، بدحجابی است که خود مقدمه از بین رفتن حیا و عفاف اسلامی انسانی می‌شود که انسان را به موجودی متعصب و بی غیرت تبدیل می‌کند، از طرفی امروزه مصداق بارز آن در کشورهای غربی مشاهده می‌شود، شاهدیم مردم این کشورها چقدر مورد آزار و اذیت اخلاقی، فساد و تجاوزها قرار می‌گیرند که تبعات بسیار نامطلوبی را در بر دارد.

احمدی بیان کرد: برنامه‌ریزی دشمن این است که بتواند محدودیت زن را از جامعه دینی بگیرد، زیرا می‌داند تفکر ناب دین مبین اسلام این است که مرد از دامن زن به معراج می‌رود، آن‌ها به این امر توجه دارند که حیا و عفت زن جامعه اسلامی ایرانی را بگیرند.

وی ادامه داد: ممکن است برخی از کشورها از لحاظ علمی پیشرفته باشند، اما می‌بینیم از نظر مسائل اخلاقی انسانی در چه مرحله‌ای قرار دارند، به این معنا که این کشورها از نظر بُعد دنیوی رشد کرده‌، ولی از نظر بُعد اسلامی رشد نکرده‌اند.

مادران شهدا نعمتی برای جامعه

معاون اجتماعی و مطالبه‌گری ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان در ادامه گفت: علمی که در اختیار نفس شیطانی قرار بگیرد ارزشی ندارد، زیرا دشمن تمرکز خود را بر این گذاشته که بتواند محدودیت زن و مادر بودن را در مسئله مهم تربیت از جامعه بگیرد، از طرفی اگر زنان صبور مانند مادران شهدا، جامعه پویا، زنده، غیرتی و دارای عزت نفس نداشتیم، بنابراین برای این امر برنامه‌ریزی شده که مسئله حجاب و عفاف به وسیله بدحجابی گرفته شود.

وی با اشاره به اینکه یکی از عوامل بسیار مؤثر در مسئله حجاب و عفاف در جامعه لقمه است، تصریح کرد: اگر لقمه جامعه‌ و امتی شبهه‌ناک شد در واقع به معنای آن است که خمیرمایه تربیتی انسان آسیب دیده و موضوع تربیت انسان با مشکل مواجه شده است، علی‌رغم میل باطنی مشاهده می‌کنیم که والدین آن طور که می‌خواهند، فرزند تربیت نمی‌شود، دلیل آن این است که خمیرمایه تربیتی مشکل دارد، امام صادق (ع) می‌فرماید «درآمد حرام، خود را در نسل انسان نشان می‌دهد که این امر در بحث لقمه حلال بسیار مؤثر است».

تبلیغات سوء فضای مجازی و گسترش بی‌حجابی

احمدی با اشاره به اینکه تبلیغات سوء علیه حجاب، کم ارزش کردن و غیر مؤثر دانستن آن از دیگر عوامل دخیل در بی‌حجابی است، تصریح کرد: بسیاری آزاد بودن زن مثل مرد و عدم تفاوت میان زن و مرد را مطرح می‌کنند، از طرفی هماهنگی و هم ترازی زن و مرد در مسائل اجتماعی و اقتصادی یکی از آسیب‌هایی است که ایجاد کرده است، همچنین نسبت به بانوان و دختران و به طُرُق گوناگون در حال جابجایی ارزش‌ها هستند که یکی از عوامل تأثیرگذار، تبلیغات سوء فضای مجازی است.

وی اضافه کرد: امروزه متأسفانه فضای مجازی به معنای حقیقی کلمه رها شده و وقتی نوجوان و جوان در معرض چنین تبلیغات مسمومی قرار بگیرند، نباید انتظار داشت فرزند سالم بماند و به سمت حجاب حرکت کند، وقتی حجاب را به عنوان عقب افتادگی و حماقت معرفی می‌کنند و در فضای مجازی و حقیقی این موضوع را برای نوجوان و جوان نمود کرده‌اند، این امر را باید پذیرفت که جوان علی‌رغم میل خود به این سمت حرکت کند.

 مشاهده تأثیر تغییر سبک زندگی در جامعه

مدیر حوزه علمیه ولایت شهرکرد عدم اهمیت جدی خانواده به مسئله حجاب را از دیگر عوامل مؤثر در بی‌حجابی برشمرد و گفت: دلیل این امر، تغییر سبک زندگی اسلامی ایرانی است، متأسفانه سبک زندگی امروزی، به سمت زندگی غربی حرکت کرده است، به طوری که بسیاری از دستورالعمل‌های اسلام در خانواده‌ها رعایت نمی‌شود، به طور مثال نوع پوشش مادران و تقریباً نیمه عریان بودن زن در خانه که اهمیت جدی داده نمی‌شود، به دلیل تغییر سبک زندگی اسلامی به مرور زمان اثر خود را در فرزندان خواهد گذاشت، حتی ممکن است رفتار اسلامی داشته باشیم، ولی به دلیل نداشتن اخلاق اسلامی این آسیب متوجه فرزندان می‌شود، به طور مثال مادر محجبه و نمازخوان، ولی اخلاق ندارد و دختر با مشاهده چنین رفتاری بیان می‌کند اگر حجاب به این است که اخلاق نداشته باشیم، به سمت بی‌حجابی حرکت می‌کنم.

احمدی فقدان مقابله بازدارنده را از دیگر عوامل مؤثر در این موضوع دانست و بیان کرد: متأسفانه با وجود خلأهای قانونی، با کسانی که بدحجابی را به طور سیستماتیک و برنامه‌ریزی شده ترویج می‌دهند برخوردی انجام نمی‌شود، زیرا قانون جدی برای برخورد با افرادی که عمداً بدحجابی را در جامعه با حساب و برنامه‌‎ریزی شده ترویج می‌دهند وجود ندارد و برخورد بازدارنده صورت نمی‌گیرد.

وی یادآور شد: از دیگر عوامل مؤثر، نبود بستر مناسب برای تهیه لباس‌های ایرانی اسلامی است که تولیدکننده و توزیع‌کننده لباس‌هایی را عرضه می‌کنند، که علاوه بر هزینه‌بر بودن و ضعف معیشتی جامعه، بستر برای تهیه لباس زن متدین و نیمه متدین فراهم نیست.

معاون اجتماعی و مطالبه‌گری ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان با اشاره به اینکه اهمیت ندادن متولیان فرهنگی از دیگر موارد توجه به این موضوع است، تأکید کرد: وظایفی که برای دستگاه‌های متولی وضع شده دنبال نشده و قانون حجاب و عفاف که مصوب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی است اجرایی نمی‌شود، در صورتی که این قانون اجرا شود به شدت در مسئله حجاب و عفاف در جامعه مؤثر است.

ازدواج امری مهم در حفظ حجاب

وی تأخیر در ازدواج را از دیگر عوامل مؤثر در موضوع بدحجابی برشمرد و تصریح کرد: وقتی بستر ازدواج برای دختر و پسر در زمان خود فراهم نباشد، طبیعی است که با وجود چنین بسترهای نامناسب اخلاقی در جامعه، جوانان به این سمت و سو گرایش پیدا می‌کنند، به این معنا دختری که ازدواج کند نیاز به خودآرایی و عشوه‌گری در جامعه ندارد و با تأهل بسیاری از مسائل خود به خود حل می‌شود، اما برای دختری که بستر ازدواج فراهم نباشد قصد دیده شدن دارد و یکی از  این راه‌ها این است که با بدحجابی در انزار عمومی حضور یابد و مورد توجه قرار گیرد.

احمدی افزود: یکی از عوامل دیگر در بدحجابی سینما است که موجب تخریب سبک زندگی خانواده‌ها و ترویج بدحجابی شده است، از طرفی برخی بازیگران و حتی سلبریتی‌ها برای زنان و خانواده‌ها الگو شده‌اند که باید جلوی این کارها گرفته شود.

وی عملی شدن مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، اهمیت دادن آموزش و پرورش به موضوع حجاب و عفاف به صورت برنامه‌ریزی شده، استفاده از روحانیت در مدارس، برگزاری نمایشگاه‌های حجاب و عفاف، تهیه کلیپ‌ها و موشن‌گرافی‌ها در راستای بیان آسیب‌های بدحجابی برای جوانان و خانواده‌ها، فراهم کردن بستر ازدواج آسان برای جوانان و مدیریت فضای مجازی نه به معنای فیلترشدن و فراهم کردن بستر تولید لباس‌های ایرانی اسلامی را از جمله راهکارهای مؤثر در ترویج حجاب و عفاف در جامعه دانست.

وظیفه سنگین رسانه‌ها در موضوع حجاب

احمدی با اشاره به اینکه فضای مجازی یک فرصت است و می‌تواند به نقمت تبدیل شود، اظهار کرد: کیفیت استفاده از فضای مجازی مهم است که باید آموزش‌های لازم داده شود و فرهنگ‌سازی در این زمینه صورت گیرد. 

وی گفت: ولنگاری‌ها و بدحجابی‌ها عفت و حیا را در جامعه از بین می‌برد و آسیب‌های جدی را بر جامعه اسلامی وارد می‌کند، از طرفی آنچه در غرب از لحاظ فرهنگی و اخلاقی رخ می‌دهد همان فاجعه در کشور در حال رخ دادن است که باید خانواده‌ها و مسئولان با حمایت رسانه‌ها از ترویج آن جلوگیری کنند.

معاون اجتماعی و مطالبه‌گری ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان ادامه داد: در این برهه از زمان، وظیفه رسانه‌ها بسیار سنگین است، زیرا باید با امپراطوری دشمن مقابله کنند، از طرفی دستگاه‌های متولی با شیوه‌های نوین و امروزی در فضای مجازی به همان میزانی که دشمن در حال سم‌پاشی است باید مقابله کنند و این بستر فراهم شود تا حجاب و عفاف در جامعه به شکل قابل توجهی اصلاح شود.

سخت‌گیری بی‌جا، آسیب‌زاست

وی در پاسخ به این سؤال که سخت‌گیری خانواده چقدر در بحث بدحجابی تأثیرگذار است، گفت: این امر سخت‌گیری نیست بلکه موضوعی رها شده است، البته سخت‌گیری بی‌جا و به شیوه ناصحیح در خصوص هر مسئله‌ای آسیب جدی وارد می‌کند، بنابراین لازم است با شیوه‌ای متعادل، آغازی به هنگام و در صورت لزوم تنبیه مناسب شیوه صحیح را به فرزند آموزش و گرایش فرزند را به سمت حجاب افزایش داد.

احمدی بیان کرد: فضای جامعه امروزی با گذشته متفاوت است و باید فرزند را برای سال‌های آینده تربیت کرد، به این معنا که لازم است شیوه تربیتی به کار گرفته شود که تأثیرهای خود را داشته باشد.

وی اضافه کرد: باید این را پذیرفت که رفیق و همراه در فرد تأثیرگذار است، اگر دختر بدحجابی روی مادر محجبه خود تأثیر بگذارد منشأ آن این است که مادر تفکر قدیمی داشته و بدون دلیل و قانع شدن چادر را بر سر کرده است که امروز دختر به راحتی توانسته مادر را بی‌حجاب کند.

معاون اجتماعی و مطالبه‌گری ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان ادامه داد: مادران باید به روز فکر کنند، همچنین مادر باید همان شیوه‌ای را در پیش گیرد که روش فرزند بدحجاب بر روی مادر  اثرگذار نباشد و از شیوه‌ای استفاده کند تا دخترش محجبه شود.

وی تأکید کرد: امروزه کار عملی، احساسی، مطالعاتی در زمینه حجاب در جامعه لازم و ضروری است که باید مبلغان دینی، علما و آموزش و پرورش شیوه‌های نوین را برای ایجاد ارتباط با نوجوان و جوان به کار گیرند تا آینده خوبی نصیب فرزندان شود.