مساجد ملجأ حل اختلافات مردمی می‌شوند

مساجد در هر دوره‌ای احیاگر فرهنگ تمدنی اسلام بوده‌اند، همان اسلامی که با جنگ و تخریب غریبه بوده و سعی در حل اختلافات و صلح‌سازی دارد؛ همان اسلامی که هیچ‌گاه شروع‌کننده هیچ جنگی در جهان نبوده و همواره پرچم سبز سازش را بالا برده و دستگیر مستضعفان جهان و مبارزه‌کننده با ظلم و فساد بوده است.

حال همان مسجدی که روزی اعزام رزمندگان برای بریدن دست استکبار از کشور از آن آغاز می‌شد، همان مسجدی که شروع‌کننده یک زندگی با اجرای مراسم عقد بود، همان مسجدی که کمک به نیازمندان و تأمین جهیزیه دختران نیازمند از آن آغاز می‌شد و همان مسجدی که پیونددهنده قلب‌هاست و در صف نماز جماعتش برایش نژاد و رنگ و ملیت تفاوتی ندارد، می‌شود محلی برای صلح و سازش و چه ظرفیتی از این زیباتر.

مصلحان قرآنی از همین مساجد برمی‌خیزند و در پایگاهی به نام مسجد می‌توانند ملجأیی برای کمک به حل اختلافات باشند، اختلافاتی که می‌توانند در محل حل شده و به دستگاه قضائی کشیده نشوند.

طرحی با عنوان بهره‌گیری از مصلحین و حکمین قرآنی و استفاده از ظرفیت گروه‌های مرجع و معتمدین و بزرگان محلی و ریش‌سفیدان فامیل در حل اختلافات خانوادگی و دیگر اختلافات بین مردم مطرح شده است، طرحی که اگر درست اجرایی شود به کاهش تعداد پرونده‌ها در دستگاه قضا منجر و به حفظ آبروی مؤمنان به عنوان اصلی اساسی در دین اسلام منتهی خواهد شد.

موسی جوینده، رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات استان و از معتمدین محلی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی گفت: ما هیچ‌گاه تجربه زندگی‌های موفق را برای جوانان بیان نکرده‌ایم و بنابراین بر روی این ظرفیت و بیان علت‌های موفق زندگی باید بیشتر کار کرد تا صلح و سازش ایجاد شود.

وی با بیان اینکه برای استفاده از طرح سازش ابتدا باید بر روی محله‌های آسیب‌پذیر شهر متمرکز شد، افزود: از همه ظرفیت‌ها باید استفاده کرد و در قالب تیم‌هایی با محوریت معضلات محله فعالیت کنیم.

این معتمد محلی بیان کرد: همه مساجد نمی‌توانند برای ظرفیت صلح و سازش استفاده شوند، بنابراین باید در این طرح مساجدی انتخاب شوند که توانایی لازم را داشته باشند و ابتدا باید از این مساجد بهره برد.

ظرفیتی که مغفول مانده بود

یوسف پیله‌چیان، رئیس شوراهای حل اختلاف خراسان‌جنوبی نیز با اشاره به ترویج فرهنگ صلح و سازش به عنوان یکی از وظایف اصلی این شورا، گفت: از ابتدای تأسیس این شورا بر روی ظرفیت مساجد و پایگاه‌های بسیج تأکید بسیار بود که پس از شروع کار این شورا، وظایف دیگری بر دوش آن گذاشته شد.

وی افزود: وظایف تعریف شده در این مدت باعث شد این شورا از هدف اصلی خود دور بماند، اما امروز هدف اصلی خود را بازیافته است و در این مسیر از ظرفیت‌های مردمی استفاده می‌کند.

رئیس شوراهای حل اختلاف خراسان‌جنوبی ادامه داد: باید از ظرفیت مساجد و مردم برای حل مشکلات و صلح و سازش استفاده کرد و فرهنگ‌سازی برای مردم برای ترویج فرهنگ صلح و سازش امری است که باید بیش از پیش به آن توجه کرد.

مساجد؛ هم پای قوه قضائیه

حجت‌الاسلام روح‌الله نوری، مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان‌جنوبی نیز به ایکنا گفت: باید در مساجد به‌گونه‌ای کار کنیم که پرونده‌ای در قوه قضائیه تشکیل نشود تا بتوانیم این نهاد را به فراغتی برسانیم.

وی با بیان اینکه مساجد باید پای کار باشند، افزود: مساجد لازم است در مواردی که قوه قضائیه به کمک نیاز دارد با قاطعیت بیشتری ورود پیدا کنند.

مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان‌جنوبی با بیان اینکه یکی از شئون ائمه جماعت نیز همین است، تصریح کرد: در مساجد باید بخشی از شأن امام جماعت که قضایی است، اجرایی شود.

نوری ادامه داد: همیشه سازمان‌ها خواسته‌اند خود کار را انجام دهند و همین باعث شده مردم از این فضاها برای مشارکت دور شوند در حالی که مردم اگر بدانند مؤثر واقع می‌شوند قطعا ورود بهتری خواهند داشت.

بهره‌مندی از فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر

وی با بیان اینکه حتی گاهی والدین نیز به دعوای فرزندان خود کاری ندارند و این یک ضعف در جامعه است،  افزود: این نگاه که در یک دعوای خانوادگی حتما باید قاضی ورود پیدا کند مطابق با گام دوم انقلاب نیست.

مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان‌جنوبی بیان کرد: برای بهره‌گیری از ظرفیت مردم در صلح و سازش، چون کم به آن پرداخته شده نیاز به آموزش‌هایی وجود دارد و از سویی توان ما اندک است که نیاز به کمک قوه قضائیه داریم تا هدف‌گذاری کرده و مساجد را مشخص کنیم.

نوری اظهار کرد: ظرفیت دیگری نیز در مساجد وجود دارد که می‌تواند به کمک امام جماعت مسجد آمده و به عنوان تجلی شأن امام جماعت مورد استفاده قرار گیرد و آن، به‌کارگیری فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر است.

وی اظهار کرد: فرهنگ‌سازی شورای امر به معروف و نهی از منکر در بخشی از مساجد شکل گرفته که لازم است کمک‌کننده حل اختلافات باشد چراکه ظرفیت بزرگی است.

ارائه آموزش‌های تخصصی برای جامعه هدف

یدالله وحدانی‌نیا، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان‌جنوبی نیز به ایکنا گفت: دین اسلام مبتنی بر صلح و سازش است، بنابراین، باید با تکیه بر گام دوم انقلاب بر روی این مورد در جامعه و بسط و گسترش آن کار کرد.

وی با بیان اینکه قرآن و روایات و سیره عملی معصومین(ع) تأکید بر زندگی مسالمت‌آمیز دارند، افزود: آموزش‌های تخصصی برای جامعه هدف از معتمدین محلی برگزار شده است و در این راستا مساجد در محلات، پایگاه اجرای طرح هستند.

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان‌جنوبی بیان کرد: به این منظور آموزش‌هایی در مساجدی که آمادگی اجرای طرح وجود دارد و پس از آن در سایر مساجد منتخب اولویت‌دار با محوریت امام جماعت و پایگاه بسیج مساجد و با حضور معتمدین آموزش دیده اجرایی می‌شود.

ریش سفیدان؛ منبع مهمی برای حل اختلافات

وحدانی‌نیا بر لزوم فرهنگ‌سازی در جامعه برای اجرای موفق این طرح تأکید کرد و افزود: استفاده از ظرفیت ریش‌سفیدان و معتمدین محلی گروه‌های مردمی، ظرفیت مهمی در صلح و سازش هستند که پیش از ارجاع به قوه قضائیه و تشکیل پرونده می‌توانند اثرگذار باشند.

وی یادآور شد: در این طرح تمام تلاش ما این است که موارد دعاوی را در همان محل و با استفاده از معتمدینی که مورد اعتماد مردم بوده و از طرفی آشنایی لازم با طرفین دعوا دارند، حل شده و پرونده‌ها در قوه قضائیه کاهش یابد.

وحدانی‌نیا اظهار کرد: در این طرح، چند مسجد به عنوان پایلوت انتخاب می‌شوند و سپس به سایر مساجد گسترش می‌یابد تا به اهداف مورد نظر در سطح گسترده دست یابیم.