شفادهی تربت الحسین(ع) مبنای قرآنی دارد / تربتی از خاک بهشت

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین حاج ابوالحسنی 23 مردادماه در نشست علمی «مباحثی پیرامون تربت»، گفت: باور بنیادین مسلمین و به خصوص شیعیان این است که «لا مؤثر فی الوجود الا الله؛ مؤثری در عالم وجود غیر از خدا وجود ندارد». منظور تأثیر و تصرف مستقل در عالم وجود است؛ یعنی هیچ امر و عملی بدون اراده و مشیت الهی رخ نمی‌دهد. پس هم باید اسباب یک کاری فراهم شود و هم اراده خداوند بر آن تعلق بگیرد تا انجام شود. در کافی روایت شده که «ابی الله ان یجری الامور الا باسبابها». در قرآن کریم برخی امور به شخص و برخی به اشیاء و برخی به خدا نسبت داده می‌شود؛ مثلاً در مورد حضرت ابراهیم(ع) بیان شده که «من نابینا و مبتلا به بیماری پیسی و برص را شفا می‌دهم به اذن الهی». یا در این تعبیر قرآنی در آیه 69 نحل که «يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ» شفا به عسل نسبت داده شده است و قطعاً این متأثر از اراده الهی است.

وی با اشاره به نقش تربت، افزود: وهابیون ایرادات زیادی از جمله در بحث تربت به ما می‌گیرند که واقع وجاهتی ندارد؛ تربت به معنای خاک و لایه روئین و ظاهر زمین و به مقبره اطلاق می‌شود و تربت الحسین(ع) نیز خاک مزار امام(ع) است؛ زمین کربلا قبل از حضور امام حسین(ع) هم سرزمین مقدسی و مورد احترام انبیاء بوده که جزء بحث ما نیست. بحث ما از روز عاشورا به بعد است که خون امام(ع) و یارانش در آنجا بر زمین ریخته شد.

حاج ابوالحسنی تصریح کرد: روایتی موجود است که طبق آن، خدا به امام حسین(ع) 4 چیز را به عنوان پاداش کربلا عنایت کرد؛ اول امامت را در ذریه او قرار داد؛ اجابت دعا در تحت قبه حسین(ع)، شفا در تربت و اینکه مقدار وقتی که انسان برای زیارت مرقد ایشان صرف کند، جزء عمر او محسوب نمی‌شود؛ حال شفای تربت را اگر معجزه بدانیم، پذیرش آن برای باورمندان به راحتی قابل پذیرش است، ولی بحث معجزه نیست؛ بحث دیگر شفابخشی از ناحیه خاک و تربت است؛ یعنی این تربت ویژگی ذاتی شفادهی دارد.

این کارشناس مذهبی اضافه کرد: ما نمی‌گوییم تربت کربلا مانند تربت ارمنی و داغستانی خاصیت طبیعی درمان‌بخشی دارند. خاک مزار امام حسین(ع) هم مانند سایر خاک‌هاست؛ سخن ما درباره تربت حسین(ع)  این است که اتفاقی رخ داده و این خاک اثربخشی یافته است و آن دریافتن خون پاک انسانی است که به نهایت بندگی رسیده است.

این پژوهشگر اضافه کرد: جالب اینکه برای خاک مدینه و مکه و حتی قبر رسول‌الله(ص) چنین ویژگی روایت نشده است. البته برخی برای تربت رسول‌الله گفته‌اند، ولی برای تربت امام حسین(ع) عنایتی ویژه از سوی خدا صورت گرفته است؛ امام صادق(ع) فرموده‌اند که خاک سرخ بالای مزار امام حسین(ع) حالت شفابخشی دارد و هر دردی را شفا می‌دهد؛ این روایت در کامل الزیارات بیان شده است؛ همچنین روایت دیگری از امام صادق(ع) داریم که تا 5 فرسخ از 4 طرف مزار حسین(ع) شفابخش است؛ امام رضا(ع) هم فرمودند که خوردن خاک، حرام است، جز تربت حسین(ع) که شفای هر دردی است.

آیات قرآن و تأیید شفابخشی تربت

حاج ابوالحسنی بیان کرد: متقن‌ترین دلیل بر شفابخشی تربت امام حسین(ع)، آیات قرآن است. آیا وهابیت در بحث آیاتی که عیسی(ع) شفا می‌دهد یا در اینکه نوح در وسط خشکی، کشتی ساخت و به حرکت درآمد، منکر آن می‌شوند؟؛ آیا این حوادث با امر و اذن و حمایت الهی صورت نگرفت؟ در داستان نوح در آیه 44 هود فرموده است: «وَقِيلَ يَا أَرْضُ ابْلَعِي مَاءَكِ وَيَا سَمَاءُ أَقْلِعِي وَغِيضَ الْمَاءُ وَقُضِيَ الْأَمْرُ وَاسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِيِّ وَقِيلَ بُعْدًا لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ». ثارالله یعنی خون خدا و مایه زنده ماندن دین رسول الله(ص) و کربلا میزبان این خون است؛ وهابیت چون مغرض است، این حقیقت را نمی‌پذیرد.

وی با بیان اینکه بنیاد فکر وهابیت بر اوهام و سوء‌تفاهم استوار است، اضافه کرد: مثلاً در بحث تبرک، معتقدند که هر تبرک و توسلی به غیر خدا، شرک است؛ البته در بحث توسل می‌گویند توسل به دعای شخص مزور ایرادی ندارد، ولی درخواست از خود شخص، شرک است. پاسخ صریح ما این است که صحیح بخاری که از مصادر خود شماست، روایتی نقل کرده که خاک روی زمین جزء مطهرات است که می‌توان روی آن سجده کرد، پس چرا وقتی مهر می‌گذاریم می‌گویید شرک است؟. وقتی هر خاکی برای سجده پاک است چرا از تربت حسین(ع) استفاده نکنیم؟

حاج ابوالحسنی اظهار کرد: آیا وهابیت شفادهی پیراهن یوسف(ع) را قبول ندارند؟ پیراهنی که یعقوب بوی آن را از فاصله 500 کیلومتری تشخیص داد و وقتی بر روی چشم انداخت، بینا شد. آیا تربت حسین(ع) که آغشته به خون ثارالله است، چنین خاصیتی نداشته باشد؟ خداوند، حسین(ع) را از خاک بهشت آفرید، لذا پاک و پاکیزه بودند، حسین(ع) خود را فروخت تا دین برجا بماند، ولی کسانی دین را می‌فروشند تا خودشان بمانند. یزید و معاویه گفتند جامعه اسلامی نابود و قرآن و دین و رسول‌الله محو شوند، اما ما در قدرت بمانیم. آیا اینها قبول دارند که خدا فرموده من پاداش نماز و روزه و ... را که بهشت و حوریان و نعمات است، می‌دهم، اما پاداش زحمات حسین(ع) را نمی‌دهد؟ او که از مکه خارج شد و با اهل بیت(ع) آن قدر سختی کشید و خاندانش اسیر شدند و خون پاکش فدای خدا شد.

حکم تربت

این کارشناس و پژوهشگر در پاسخ به اینکه آیا به تربت‌های موجود در بازار می‌توان اعتماد کرد، اضافه کرد: با توجه به برخی روایات، خاک مزار تا فاصله 5 فرسخ از چهار طرف بارگاه شریف امام(ع) است. البته احکام ویژه تربت الحسین(ع) مربوط به خاک مزار است، مثلا بیان شده اگر خدای ناکرده تربت در فاضلاب بیفتد، باید حتماً آن را بیرون بیاوریم.

وی افزود: امروز در بستر فضای مجازی، شبهات مخاطبان زیادی دارد، لذا جای کار دارد تا افراد علاقه‌مند، این شبهات را شناسایی و به آنها پاسخ دهند تا ذهن افراد مسموم نشود. مثلاً امروزه به لحاظ علمی ثابت شده که خاک می‌تواند بر بدن انسان اثر وضعی داشته باشد و تربت الحسین(ع) هم مورد عنایت ویژه خداست؛ در روایات، مزار امام(ع) به عنوان «روضة من ریاض الجنه» یعنی باغی از باغ‌های بهشت تعبیر شده است؛ امام(ع) بندگی محض در درگاه خدا داشت و همین سبب شده است تا خاک بهشت را بر مزار حسین(ع) بیاورند، نه اینکه او را به بهشت ببرند و دلیل شفابخشی تربت هم همین است، چون در خاک بهشت هیچ نقصی نیست و وقتی انسان‌ها وارد بهشت شوند، نقایص آنها کامل می‌شود.

وی در پاسخ به این سؤال که نظر علمای اهل تسنن در این زمینه چیست؟ گفت: بیشتر عالمان سنی، ارادت به امام(ع) دارند و در عمل هم به نام و یاد و خاک ایشان تبرک می‌جویند و برخلاف وهابیون، عناد ندارند؛ تکمله این بحث هم آنکه گفته شد، استجابت دعا تحت قبه امام حسین(ع) وجود دارد، اما بنده معتقدم مراد روایت را می‌توان توسعه داد و بگوییم هر منبر و حسینیه و تکیه‌ای که به نام و یاد حسین(ع) ایجاد شد، محل استجابت دعاست و به اذن خدا، دعاها مستجاب خواهد شد. همانطور که روایت داریم در عرش، نام 5 تن آل عبا می‌درخشد، در بین اینها نور سبزی وجود دارد که نام حسین(ع) است. برخی علمای اهل تسنن در کنار دینداری متعصبانه، گاهی به این سنت‌های خوب هم معترف و پایبند هستند.