اشک بر امام حسین(ع) علامت ایمان به خداست

به گزارش ایکنا، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) قم در سخنانی به مناسبت ایام حزن و اندوه شهادت سرور و سالار شهیدان، گفت: یکی از تعابیر بسیار مهم در مورد امام حسین(ع) که در روایات متعدد از ائمه صادر شده و در اشعار هم مورد توجه قرار گرفته و حتی در بعضی از زیارت‌نامه‌های امام حسین(ع) وارد شده، عبارت «قتیل العبرات» یا «قتیل العَبَرة» است؛ خدای متعال اشک بر امام حسین(ع) را علامت ایمان انسان قرار داده و هرچه این اشک عمیق‌تر و بیشتر باشد، درجات ایمان انسان بالاتر خواهد بود.

فاضل لنکرانی ادامه داد: بکاء و گریه بر امام حسین(ع) از جمله مسائل بسیار مسلم و روشن و دارای ثواب بسیار ویژه‌ است که آثار بسیار مهم دنیوی و اخروی در بر دارد. 

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه چشم اشک‌ریز برای حسین(ع) محبوب‌ترین چشم‌ها در نزد خدای تبارک و تعالی است، افزود: اثر دوم این اشک این است که ملائکه الهی از طرف خدای تبارک و تعالی مأمور هستند تا اشک‌های این چشمی که برای امام حسین(ع) سرازیر است را جمع کرده و در ظرفی نگهداری نموده و آن را با آب حیات بهشتی ممزوج کنند تا در آن روزی که این انسان وارد صحرای محشر می‌شود، به عنوان یک عطر خوشبو به او هدیه بدهند.

وی سومین اثر اشک بر امام حسین(ع) را آسان شدن سکرات موت بر انسان عزادار دانست و از دستگیری پیامبر و آل پیامبر صلوات الله علیهم اجمعین در روز قیامت و به وقت حساب و کتاب و رسیدگی به اعمال انسانی که بر حسین(ع) اشک ریخته است را از دیگر آثار این اشک برشمرد.

آیت‌الله فاضل لنکرانی اثر پنجم اشک بر امام حسین(ع) را خاموش کردن آتش جهنم عنوان کرد و از بخشیده شدن گناهان این انسان به واسطه اشک بر امام(ع) و قابل ارزشگذاری نبودن مقام این اشک به عنوان دیگر آثار بکاء بر امام حسین(ع) یاد کرد.

وی با اشاره به احادیثی درباره عبرة بودن امام حسین(ع) گفت: موضوع اشک یک مقام برای امام حسین است و باید بدانیم که این عَبرَة با عِبرَة فرق دارد، چرا که در لغت عِبرَة به معنای اعتبار و عبرت گرفتن است و در این روایت نمی‌فرماید «أنت قتیل العِبرَة»، بلکه می‌فرماید «قتیل العَبرَة»، لذا اینکه بعضی گفته‌اند حادثه کربلا و کشته شدن حضرت ابا عبدالله(ع) باید عبرتی برای انسان‌ها و مسلمان‌ها باشد، و اینطور توجیه کرده‌اند که همانطور که امام حسین(ع) برای هدایت جامعه و اقامه حق و ابطال باطل رفت و کشته شد، این حادثه باید عبرتی برای مردم باشد که تا مرز شهادت در راه حق ایستادگی کنند، نمی‌تواند معنای درستی باشد.

آیت‌الله فاضل لنکرانی «عَبَرة» را به معنای اشک و «قتیل العبرة» را به معنای کشته اشک دانست و ادامه داد: مرحوم مجلسی رضوان الله تعالی علیه در این زمینه دو احتمال داده است: اول اینکه «قتیل العَبرة» یعنی کشته شدنی که سبب اشک مردم تا روز قیامت است و احتمال دوم آن که «قتیل العَبرة» یعنی در آن زمانی که حضرت کشته شد، حُزن و اندوه و گریه فراوان بود؛ زینب کبری(س) و همراهان حضرت که در خیمه بودند، همگی محزون بودند. آنگاه مرحوم مجلسی می‌فرماید احتمال اول اظهر است، یعنی من کشته می‌شوم و این شهادت من سبب می‌شود بشر یا مؤمنین تا قیامت اشک بریزند.

وی تصریح کرد: اینکه عِبرة را به معنای عبرت بگیریم، به هیچ وجه صحیح نیست، و اینکه با کمک برخی روایات بخواهیم اینگونه معنا کنیم که «أنا قتیل العَبرة» یعنی من کشته رحمت هستم، به این معنی که اشکی که انسان‌ها، مسلمانان و مؤمنین برای من می‌ریزند موجب می‌شود رحمت خدا بر آنها سرازیر بشود، دل‌های‌شان نرم شده و با یکدیگر مهربان شوند نیز نمی‌تواند درست باشد، چرا که در این صورت «قتیل العبرة» یعنی قتیل آثاری که بر این اشک‌هاست و این معنا خلاف ظاهر روایت است و نمی‌توانیم بگوئیم امام فرموده من کشته آثار این عبرة هستم، هر چند بر این اشکی که انسان بر امام حسین می‌ریزد، مسلماً رحمت خدا سرازیر می‌شود‌.

مقام «قتیل العَبَرة»

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم پس از مداقه در معنای این روایت و بررسی وجوه معنایی آن، «قتیل العَبرة» را یک مقام دانست و گفت: امام حسین(ع) می‌خواهد با این عبارت یکی از مقامات خود را بیان ‌کند. او نمی‌خواهد خبر بدهد که کشته شدن من سبب اشک‌های مردم تا قیامت می‌شود، چون ما در مورد امیرالمؤمنین هم اینگونه روایات داریم که از زمانی که آن ضربه بر فرق مبارکش وارد شد، آسمان‌ها و زمین گریه می‌کنند تا قیامت. همچنین شهادت فاطمه زهرا سلام الله علیها، امام حسن(ع) و همه ائمه موجب اشک مؤمنین است و در روایات، آثار فراوانی برای کسانی که در مصائب اهل‌بیت گریه کنند، مترتب شده است. بنابراین به نظر می‌رسد امام حسین(ع) در صدد بیان یک مقام از مقامات خود هستند و امیرالمؤمنین(ع) هم که فرمود «أنت عبرة کل مؤمنٍ». می‌خواهند این مقام را برای امام حسین بیان کنند.

آیت‌الله فاضل لنکرانی افزود: به نظر می‌رسد آن مقام این است که خدای تبارک و تعالی اشک بر امام حسین(ع) را علامت ایمان انسان قرار داده و هر چه این اشک عمیق‌تر و بیشتر باشد، درجات ایمان انسان بالاتر خواهد بود و شاهد بر این سخن، تعبیر «مؤمن» است که در بعضی از این روایات وارد شده است که می‌فرماید انسان مؤمن نیست، مگر اینکه برای امام حسین اشک بریزد.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) قم در بخش دیگری از سخنان خود گفت: گاهی افرادی که بیمار هستند یا گرفتاری دارند و نمی‌توانند برای عزاداری به تکایا و مجالس بروند، خیال می‌کنند از توفیق عزاداری و اشک بر حضرت محروم هستند، در حالی که اگر کسی در خانه خودش نشسته باشد و یاد امام حسین(ع) کند و اشک از چشمانش جاری شود، همین مقدار هم عزاداری بر امام حسین(ع) صادق است.

آیت‌الله فاضل لنکرانی همچنین اظهار کرد: اینکه معنای «أنا قتیل العَبرة» را اینگونه در نظر بگیریم که خدا به ازای شهادت من اشک بندگانش را علامت ایمان به خود قرار داده، این یک مقام والا است و با این بیان، این روایت معنای عمیق و بالایی پیدا می‌کند و با معنایی که مرحوم مجلسی و مشهور فرموده‌اند و در کتاب‌ها هم نوشته شده که امام حسین(ع) کشته شد تا مردم بگریند، بسیار متفاوت است. چرا که اگر بگوییم خدای تبارک و تعالی اشک بر مصیبت امام حسین(ع) را علامت بر ایمان به خودش قرار داده، این عزاداری‌ها شور مضاعفی پیدا می‌کند، یعنی ما در هر عزاداری با اشک بر امام حسین(ع) ایمان خود را هم ثابت، محکم و تقویت می‌کنیم.

وی با انتقاد از برخی افراد جاهل و بی‌خبری که می‌گویند 1400 سال پیش کسی کشته شده، چرا ما اکنون گریه کنیم؟ یا آن انسان‌های کم‌خردی که می‌گویند بعضی از خلفای پیامبر هم کشته شدند، چرا ما فقط برای امیرالمؤمنین(ع) و حسین(ع) اشک بریزیم؟ گفت: این افراد نمی‌فهمند چه اسرار و حقیقتی بر اشک بر امام حسین(ع) وجود دارد. این اشک علامت ایمان به خداست و هر چه بیشتر به امام حسین(ع) توجه پیدا کنیم، اشک بیشتری از ما جاری می‌شود و درجات ایمان ما بالا می‌رود.