«اربعین 1400» در پی اشاعه فرهنگ عاشوراست + فیلم

به گزارش ایکنا، نشست خبری نخستین سوگواره عکس آئینی «اربعین 1400»  با حضور مهدی توکلیان دبیر سوگواره و علی اصغر خسروی رئیس فرهنگسرا بهمن، امروز 21 شهریور در سالن کنفرانس فرهنگسرا بهمن برگزار شد.

در ابتدای این جلسه دبیر جشنواره اظهار کرد: به توجه به توسعه تکنولوژی و فراگیر شدن وسایل ارتباط جمعی، نگاه به عکاسی بسیار خاص شده است، زیرا همه دوربین در اختیار دارند و می‌توانند از کوچکترین اتفاقات پیرامون خود عکس بگیرند. این امر سبب شده مقبولیت عکس چند برابر گذشته شود.

وی افزود: با توجه به ظرفیتی که برای عکس برشمردیم، معتقدیم این هنر قادر است ابزاری برای انتقال مفاهمی دینی باشد تا به واسطه آن مضامینی چون عاشورا و اربعین را اشاعه داد. گواه این ادعا برنامه‌هایی است که در دنیا برگزار می‌شود و در آن از هنر عکاسی برای تبلیع مضامین برگزارکنندگان استفاده می‌شود.

توکلیان ادامه داد: امسال سوگواره به صورت ملی برگزار خواهد شد البته به دلیل محدودیت‌های کرونایی حتماً برنامه‌هایی با رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی انجام خواهد شد. ریاست افتخاری این جشنواره را کمال‌الدین شاهرخ بر عهده خواهد داشت. وی از اساتید هنر عکاسی است که به ما افتخار دادند با حضورشان در این سوگواره از دانش ایشان بهره ببریم.

وی اعلام کرد: دو اتفاق بسیار مهم در نخستین دوره شاهد خواهیم بود. ابتدا برگزاری کارگاه‌هایی که در آن سعی شده بر معرفت هنرمندان افزوده شود. برای رسیدن به این خواسته نیز از حضور اساتیدی خبره بهره برده خواهد شد تا به جوانان راه نگاه کردن صحیح به موضوعات دینی آموخته شود. همچنین در این کارگاه از حضور دو عکاس خبره که سابقه سال‌ها عکاسی از راه‌پیمایی اربعین را دارند در این ورک‌شاپ‌ها بهره خواهیم برد.

این مدیر هنری اسامی اساتید کارگاه‌ها را چنین برشمرد: محمد لسانی، زهره صیدانلو، حمید عابدی، زهرا طالبی و من در کارگاه موضوعات مختلف عکاسی دینی را آموزش خواهیم داد. در ضمن ساتیار امامی، محمدصادق حیدری، کیوان امجدیان، زهیر صیدانلو، سمیه غلامی، ثریا بیات و من داوری عکس‌های رسیده را بر عهده خواهیم داشت.

دبیر جشنواره ادامه داد: تجلیل از سه پیشکسوت عکاسی، اتفاقی دیگر است که در این سوگواره شاهد آن خواهیم بود. اختتامیه نخستین دوره نیز 24 مهر همزمان با سالروز آغاز امامت حضرت علی (ع) در فرهنگسرا بهمن برپا خواهد شد. تمام اتفاقات که قرار است در این سوگواره برگزار شود، اقدامی است در جهت تشویق نسل جوان برای ورود به عکاسی دینی. در همین رابطه باید اضافه کنم در این رویداد برخی از سانسورها کنار گذاشته خواهد شد و عکسی تازه و نو را از اربعین شاهد خواهیم بود.

وی در ادامه این جلسه در پاسخ به سوال ایکنا مبنی بر اینکه  برای این رویداد چه بازخوردی را متصور هستند؟ بیان کرد: اربعین اتفاق بزرگ در جهان اسلام است. در این رخداد میلیون‌ها نفر با پای پیاده به سوی معشوق خود حرکت می‌کنند. در این مسیر عاشقی نیز اتفاقاتی رخ می‌دهد که آن را هم در هیچ کجای دنیا نمی‌بینیم. برای مثال باید به موکب‌هایی اشاره کنم که بدون دریافت پول، عاشقانه به مردم خدمت رسانی می‌کنند.

توکلیان اضافه کرد: متاسفانه این اتفاق بزرگ در رسانه‌های غربی تصویر نمی‌شوند، چون آنها در پی ترویج فرهنگ تفرقه هستند تا با موضوعاتی چون عرب و عجم بخواهند بین شعیان ایران و عراق تفرقه بیندازند. با این توضیح هر آنچه در راه‌پیمایی اربعین وجود دارد بایکوت خبری شده و جهان از آن بی‌اطلاع است. در این میان برگزاری سوگواره‌هایی چون اربعین 1400 می‌تواند اهرمی باشد برای نشان دادن گوشه‌ای از عظمت راهپیمایی اربعین.

وی درباره موضوعات مد نظر سوگواره هم چنین توضیح داد: روضه‌های خانگی، حضور بانوان در عزاداری‌ها، نقش زنان در موکب‌های عزاداری، نقش خادمان نوجوان و جوان ایرانی و عراقی در موکب‌ها، عزاداری و مناسک آئینی محرم و صفر و شور و شعور حسینی در آیین پیاده‌روی اربعین مضامین مورد نظر در این رویداد مهم است.

دبیر سوگواره در پاسخ به سوالی دیگر از ایکنا مبنی بر اینکه چه سیاستی اندیشیده شده تا عکس‌های سوگواره از کلیشه‌های رایج دور ماند هم بیان کرد: مهمترین اتفاق  در این رابطه برگزاری کارگاه‌های آموزشی است که در آن اساتید خبره به علاقمندان، عکاسی صحیح و خلاقانه را می‌آموزنند. در این کارگاه اساتید مورد نظر با مباحث جامعه‌شناسی هم آشنا هستند، همین عمل به نظرم اتفاقاتی را رقم خواهد زد که تا به حال شاهدش نبودیم. همچنین حضور عکاسانی که تجربه 9 یا 10 دوره از راهپیمایی اربعین را دارند به کارگاه‌های ما کمک خواهد کرد تا کلیشه از این سوگواره دور ماند. همچنین تلاش می‌کنیم تا عکس‌ها تنها به نکات مثبت نپرداخته باشند، بلکه عکس‌هایی که در آنها به معضلات و برخی آسیب‌ها توجه می‌شود هم مدنظر باشد.

در ادامه مراسم خسروی رئیس فرهنگسرا بهمن هم در سخنانی تصریح کرد: سوگواره اربعین 1400 در راستای ترویح فرهنگ عاشورا برگزار می‌شود. این اتفاق با پیشنهاد هنرستان آموزشی فضه و با مشارکت سازمان فرهنگی هنری شهرداری و فرهنگسرا بهمن برگزار می‌شود. در برنامه‌هایی که مد نظر ماست تلاش شده در کنار شور حسینی به شعور حسینی نیز توجه شود تا کارمان از تکرار و سطحی‌نگری در امان ماند.

وی اضافه کرد: چند سال پیش سوگواره خمسه را در حوزه تئاتر برگزار کردیم. در این رویداد، راهکاری که برای دور ماندن از کلیشه به ذهنمان رسید پرداختن به بحث مدافعان حرم بود. چون کاری که مدافعان حرم انجام دادند در راستای فلسفه قیام عاشورا رخ داد. این اتفاق می‌تواند در سوگواره «اربعین 1400» هم رخ دهد. لازم به ذکر است حمایتی که اهالی رسانه و فرهنگسرا از ما به عمل می‌آورند می‌تواند اتفاقی تاثیر گذار در این رابطه باشد.

خسروی در انتهای سخنانش در پاسخ به سوال خبرنگار ایکنا پیرامون عملکرد فرهنگسرا بهمن در مناسبت‌هایی چون اربعین و عاشورا بیان کرد: 21 شهریور مصادف با سی‌امین سالگرد تاسیس فرهنگسرا بهمن است. این فرهنگسرا در طی سی سال گذشته به موضوعات فرهنگی و هنری توجه ویژه داشته که سوگواره اربعین 1400 از جمله این اتفاقات است البته در دو سال گذشته با توجه به شیوع بیماری کرونا فرهنگسرا بهمن فعالیت‌های خود را به صورت مجازی برگزار می‌کند.

وی  ادامه داد: در مناسبت‌های مذهبی، برگزاری آیین‌های عزاداری قومیت‌های مختلف در فضای باز فرهنگسرا از جمله این اقدامات است. درضمن تجلیل از پیرغلامان حسینی از دیگر اتفاقاتی است که در روز‌های آینده شاهد برگزاری آن خواهیم بود. این حرکات تماماً با نیت خدمت‌رسانی به فرهنگ و تفکر عاشورا صورت می‌گیرد. درضمن این سوگواره در بخش تک عکس و مجموعه عکس برگزار خواهد شد در این رویداد هم جنبه آموزشی مد نظر قرار خواهد گرفت هم رقابت وجود دارد.

در بخش پایانی مراسم غزاله جعفری از مدیران هنرستان آموزشی فضه تصریح کرد: این هنرستان برای چهارمین سال، فعالیت خود را در حوزه فتوگرافیک پی می‌گیرد. برای همین بعد از این تجربه چند ساله تصمیم گرفتیم در قالب یک سوگواره به دانش آموزان خود معرفتی را آموزش دهیم که در آن عکس دینی برایشان آنچه نباشد که در کلیشه‌های رایج شاهدش هستیم. پس با فرهنگسرا بهمن وارد مذاکره شدیم تا آنها ما را در برگزاری این اتفاق یاری رساند و خوشبختانه این اتفاق با همراهی آقای خسروی رئیس فرهنگسرا رخ داد.

وی در انتهای سخنانش تاکید کرد: امروز بیشتر بچه‌ها فعالیتشان روی فضای مجازی متمرکز شده است، برای همین ما نیز سعی کردیم از امکان فراهم شده برای پیشبرد اهدافمان بهره ببریم. در این میان با محور قرار دادن موضوعاتی چون «فلسفه اشک» و «نقش زنان در عاشورا» جوانان را به سمت هنر حسینی هدایت کردیم. در انتهای یادآور می‌شوم بعد از برگزاری سوگواره، بینالی خواهیم داشت تا با حضور زهرا طالبی به شبهات پاسخ داده شود.