فرهنگ نخستين قربانی تنش‌های سياسی است
مهدی کریمی، پژوهشگر حوزه آسیای مرکزی گفت: تلاطم‌های سیاسی بین ايران و تاجيكستان منجر به تعطیلی مراكز فرهنگی ما در تاجيكستان شد چرا که متأسفانه اولين قربانی تنش‌های سياسی، حوزه فرهنگ است.
به گزارش ایکنا به نقل از ستاد خبری سی و چهارمين نمايشگاه بين‌المللی كتاب تهران، نشست «بررسی ظرفيت‌ها و امكانات كتابخانه‌های ايران و تاجيكستان در حوزه تبادل نسخه‌های خطی» جمعه، بيست و نهم ارديبهشت ۱۴۰۲، با حضور مهدی كريمی، پژوهشگر حوزه آسيای مركزی و حجت زمانی، نسخه‌پژوه در سالن گوشه نقد برگزار شد.
كریمی، در ابتدای این نشست گفت: در سال ۱۸۶۰ نیروهای روس وارد آسیای مركزی شدند و روند پیشرفت آنها در سال ۱۹۲۴ تكمیل شد. آن‌طور كه ما می‌دانیم تا سال ۱۹۲۰ زبان فارسی، زبان دیوانی و اداری در آسیای مركزی بود. از سال ۱۹۲۴ به بعد استفاده از زبان فارسی در آسیای مركزی كمرنگ و میراث زبان فارسی هم پراكنده شد.
وی افزود: با فروپاشی دولت شوروی، ایران برای تصحیح میراث زبان و ادب فارسی همكاری‌هایی را با قزاقستان و تاجیكستان شروع كرد. متأسفانه بعدها به دلیل تلاطم در روابط سیاسی، همكاری‌های فرهنگی دو كشور ایران و تاجیكستان ادامه پیدا نكرد.
این پژوهشگر با بیان اینکه امسال تاجیكستان مهمان ویژه سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی كتاب تهران است، گفت: هیئت دیگری از ازبكستان از نمایشگاه كتاب تهران بازدید كرد. امید است كه این امور به احیای میراث زبان فارسی در آسیای مركزی منتهی شود.
كریمی ادامه داد: متأسفانه اولین قربانی تنش‌های سیاسی، حوزه فرهنگ است. همان‌طور كه گفتم ارتباط ایران و تاجیكستان تلاطم‌های سیاسی متعددی را تجربه كرده است و این باعث شد كه مراكز فرهنگی ما در تاجیكستان تعطیل شوند.
کریمی به جایگاه رایزنان فرهنگی در حوزه فرهنگ پرداخت و گفت: بعد از حل مسائل سیاسی و فرهنگی، مسئله آموزش نسخه‌پژوهان مطرح می‌شود. رایزنان فرهنگی ما در كشورهای آسیای مركزی توانایی مالی اندكی دارند.
این پژوهشگر حوزه آسیای مركزی بیان كرد: دولت‌ها در زمینه برقراری روابط فرهنگی در كشورهای آسیای مركزی و آموزش نسخه‌پژوهی معمولاً فقط در حد تسهیل‌گری ظاهر می‌شوند، بنابراین به نظر من دانشگاهیان می‌توانند متولی شوند و روابط فرهنگی ایران با كشورهای آسیای مركزی را افزایش دهند.
با یك فهرست خام نمی‌شود كاری كرد
حجت زمانی، نسخه‌پژوه نیز در ادامه این نشست گفت: در چند سال اخیر بارها روابط ایران و تاجیكستان دچار تلاطم شده است اما بااین‌حال فهرست‌هایی از نسخ خطی دو كشور فراهم شده است.
وی افزود: به نظر من فهرست‌نویسی نسخ خطی هنوز كار دارد. صرفاً با یك فهرست خام نمی‌شود کاری كرد و ارتباط بیشتری باید بین دو ملت هم‌فرهنگ و هم‌زبان ایران و تاجیكستان برقرار شود. تاجیكستان به دلایل مختلف اصرار دارد كه همچنان از خط سیریلیك استفاده كند و این در صورتی است كه خط سیریلیك یك خط برساخته است.
زمانی گفت: من از دولت‌های ایران و تاجیكستان می‌خواهم كه با حل مشكلات روادید، كار نسخه‌پژوهان و محققان را برای ایجاد روابط فرهنگی بین دو كشور حل كنند.
انتهای پیام
