حضور طولانی زائران ایرانی در عربستان و وعده‌ای که محقق نشد

در حالی که ایام تشریق(روزهای ۱۱ تا ۱۳ ذی الحجه) که زائران حج بخش مهمی از اعمال را انجام می‌دهند تنها سه روز است و با احتساب سایر اعمال حج می‌توان حداکثر 10 روزه اعمال حج واجب را به پایان رساند و زائران پنج روز را نیز در مدینه برای زیارت قبر مطهر حضرت رسول(ص) و ائمه بقیع به سر می‌برند، به دلیل نبود امکانات لازم برای انتقال زائران ایرانی به سرزمین وحی، طول سفر زائران ایرانی بسیار طولانی شده و امسال این مدت حدود 30 تا 42 روز (بسته به زمان تشرف حجاج) خواهد بود.

عملیات رفت حجاج کشورمان امسال از سوم تیرماه آغاز می‌شود و 87 هزار و 550 زائر در قالب 577 کاروان به حج اعزام می‌شوند. البته شب گذشته تعدادی از عوامل اجرایی برای آماده‌سازی محل ارائه خدمات به زائران ایرانی راهی عربستان شدند و داروها و تجهیزات لازم نیز به عربستان ارسال شد.

عملیات برگشت حجاج نیز از 14 تیرماه آغاز می‌شود و آخرین پرواز بازگشت زائران ایرانی حج تمتع نیز سوم مرداد ماه خواهد بود و طول پروازهای رفت 30 روز و پروازهای برگشت 22 روز است. بر این اساس امسال زائران حج تمتع یکی از طولانی‌ترین دوران حضور خود را در سرزمین وحی تجربه می‌کنند.

این در حالی است که در حج 1401 زائران بین ۲۵ تا ۳۰ روز در عربستان حضور داشتند که البته دلیل آن کاهش سهمیه همه کشورها به دلیل محدودیت‌های کرونایی و اعزام فقط ۳۹ هزار و ۶۳۵ ایرانی به سرزمین وحی بود.

در حج 1398(قبل از شیوع کرونا) نیز به طور متوسط اقامت حجاج در عربستان ۳۵ روز بود. در این سال 86 هزار و 550 نفر از زائران و کارگزاران حج به سرزمین وحی مشرف شدند.

اما دلیل این مدت طولانی اقامت زائران ایرانی در حج که مشکلات زیادی نیز برای زائران به وجود می‌آورد، نبود هواپیمای پهن‌پیکر است. هواپیماهایی که ایران برای انتقال حجاج استفاده می‌کند، هواپیماهای مسافربری معمولی هستند که تعداد مسافران انتقالی آنها محدود است و محدود بودن ظرفیت فرودگاه‌های عربستان نیز موجب شده برای انتقال و بازگرداندن حجاج زمان زیادی صرف شود.

این مشکل به حدی جدی و مورد انتقاد زائران حج تمتع و خانواده‌های آنهاست که مقام معظم رهبری سال گذشته در دیدار با کارگزاران حج 1401 از مسئولان حج درخواست کردند موضوع کاهش ایام حج را در دستور کار خود قرار دهند و برای آن راه حلی بیابند.

در پی این مطالبه حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدرضا میرتاج‌الدینی، عضو فراکسیون حج و زیارت در مجلس به فرمایشات مقام معظم رهبری درباره تلاش برای کوتاه شدن زمان حج اشاره کرد و گفت: تحقق این فرمایشات مستلزم شرایط مطرح شده از سوی رئیس سازمان حج و زیارت و کارشناسان این حوزه مبنی بر در اختیار داشتن هواپیماهای پهن‌پیکر است که اگر چنین اقدامی توسط مسئولان ذی‌ربط انجام شود، کاهش طول زمان اقامت می‌تواند تأثیرات مثبتی به دنبال داشته باشد. ما در مجلس شورای اسلامی پیگیری و کمک‌های لازم را در این خصوص انجام می‌دهیم تا مشکل هواپیما حل شود و تمام تلاش خود را برای تحقق فرمایشات رهبر معظم انقلاب و همچنین افزایش رضایتمندی زائران انجام می‌دهیم.

با توجه به شرایط سال جاری، این مهم محقق نشده و تلاش‌ها برای کاهش طول سفر حج نتیجه‌ای در پی نداشته است.

لازم به یادآوری است که قبل از قطع روابط سیاسی بین ایران و عربستان، در قراردادهای حج، انتقال و بازگشت نیمی از زائران کشورمان توسط هواپیمایی سعودی صورت می‌گرفت اما با لغو این مسئله از سوی عربستان، ناوگان هوایی کشور مجبور شد مسئولیت انتقال تمام زائران کشورمان به عربستان را برعهده گیرد که به دلیل کمبود هواپیما و مشکلات ناوگان هوایی تنها راه چاره طولانی‌کردن مدت زمان اعزام و بازگردان حجاج است که امیدواریم با رفع این مشکلات مدت زمان حضور زائران ایرانی در عربستان کاهش پیدا کند.

زهرا ایرجی