مسلمانان لائوس؛ امید به احیای جامعه پس از چند دهه پاکسازی قومی

 

این مسجد راوی داستان و تاریخچه مسلمانان در این کشور محصور در خشکی در جنوب شرقی آسیا است که در حال حاضر تعداد آنها از 100 نفر بیشتر نیست که اکثر آنها تازه به اسلام گرویده‌اند. در مجموع با احتساب مسلمانان مهاجر و شاغل در این کشور، جمعیت آنها حدود هزار نفر است. 

 

یحیی بن اسحاق اهل کامبوج است که در زمان حکومت خمرهای سرخ به دنبال کشتار و پاکسازی قومی اقلیت مسلمان توسط آنها به لائوس پناهنده شد. پدرش، از بنیانگذاران مسجد الازهر در وینتیان بوده است.

 

شیخ یحیی بن اسحاق هفتاد ساله در مسجد الازهر هنگام نماز بر روی صندلی می‌نشیند و با سختی نماز می‌خواند. او خود را فرزند یکی از بانیان مسجد معرفی می‌کند و می‌گوید که ساخت مسجد از سال 1976 تا 1986 حدود 10 سال به طول انجامید که با وجود فقر پدرش که قصاب بود و گوشت و مرغ حلال به اقلیت مسلمان در لائوس می‌فروخت، به همت او و جمع دیگری از مسلمانان ساخته شد.

 

خانواده ابن اسحاق پس از آن که خمرهای سرخ کنترل کامبوج را در دهه 1970 به دست گرفتند و به کشتار جمعی و نسل‌کشی جمعیت آن به ویژه مسلمانان پرداختند به کشور همسایه لائوس پناه بردند.

مسجد دیگر این شهر یعنی مسجد جامع با کمک بازرگانان هندی و پاکستانی در یک منطقه تجاری در سال 1968 ساخته شد.

 

بنیانگذاران این دو مسجد از مهاجرت دسته جمعی مسلمانان پس از حوادث عظیمی که در دهه شصت و هفتاد قرن گذشته در منطقه رخ داد، صحبت می‌کنند، زمانی که مسلمانان بخشی از مردم منطقه بودند. قبل از شکل‌گیری نقشه سیاسی کشورهای منطقه، مسلمانان از نوعی استقلال تحت حکومت سلسله چم برخوردار بودند که بخش‌هایی از ویتنام، تایلند، لائوس، کامبوج، چین و برمه (میانمار) را شامل می‌شد. 

 

 جنگ‌هایی که بین ویتنام، تایلند و کامبوج، سه کشور همسایه لائوس در جریان بود، همچنین تعقیب نیروهای آمریکایی از سوی انقلابیون ویتنامی در روستاهای لائوس، پیامدهای جنگ داخلی در کامبوج و دیگر حوادث منجر به از بین رفتن اقلیت مسلمان این منطقه شد.

 

اسلام از طریق بازرگانان مسلمان شبه قاره هند به‌ویژه تامیل‌ها در جنوب و پاتان‌ها در شمال پاکستان به لائوس وارد شد. این مسلمانان، اولین هسته جامعه مسلمان لائوسی را در عصر مدرن تشکیل دادند و سپس ده‌ها نفر از جمله کسانی که در حال حاضر در جنوب تایلند و کشورهای مسلمان درس می‌خوانند از آنها پیروی کردند.

 

سمبون خان، رئیس سازمان اسلامی در لائوس، باز بودن نظام سوسیالیستی را فرصتی برای مسلمانان و دولت می‌داند. وی معتقد است که فرصت امیدوارکننده‌ای برای مسلمانان لائوس وجود دارد تا پس از دهه‌ها نظام تک حزبی از پیله‌ای که در آن قرار داشتند بیرون بیایند. مقامات دولتی به اهمیت باز بودن در برابر جهان اسلام پی برده‌اند.  لائوس عضو اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا(آ.سه.آن) است که کشورهای اسلامی اندونزی، مالزی و برونئی بخش عمده‌ای از آن را تشکیل می‌دهند و اکثریت مردم آ.سه‌.آن مسلمان هستند. مقامالت لائوس، آ.سه.آن را دروازه خود می‌دانند و مایلند همه امکانات را برای ساختن پل‌ها فراهم کنند.

 

لائوس با حدود 7 میلیون نفر جمعیت، کوچکترین کشور در میان کشورهای آ.سه.آن محسوب می‌شود که اکثریت آنها در کشاورزی به ویژه برنجکاری فعال هستند. حدود 66 درصد از مردم لائوس به بودیسم اعتقاد دارند، 30 درصد به آنچه که تای فولک نامیده می‌شود، 1.5 درصد مسیحی هستند و 1.8 درصد پیرو ادیان دیگر هستند.