نخستین دستیار هوشمند حدیث‌پژوهی راه‌اندازی می‌شود
حجت‌الاسلام والمسلمین اکبر راشدی‌نیا از دستیابی نوین به معارف دین از طریق سامانه هوش مصنوعی «گفتوگو با احادیث» خبر داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین اکبر راشدی‌نیا، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور در گفتوگو با خبرنگار ایکنا اظهارکرد: این نخستین دستیار هوشمند حوزه حدیث‌پژوهی در جهان اسلام است که بر پایه دانش بومی توسعه یافته و به منابع حدیثی متقن و قابل اعتماد تکیه دارد.
وی با بیان اینکه این سامانه بر پایه اطلاعات متقن و قابل اعتماد استوار است بیان کرد: یکی از چالش‌های دیرینه حدیث‌پژوهی که حدود هزار سال است محدثان با آن مواجه بوده‌اند، با این فناوری تا حد زیادی مرتفع شده است.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: این دستیار هوشمند مسیر جدیدی را برای بازیابی، جست‌و‌جو، جمع‌آوری و طبقه‌بندی معارف حدیثی فراهم کرده و موجب شد متون دینی با دقت و انسجام بیشتری مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین راشدی ادامه داد: در این سامانه، احادیث براساس موضوع، جلدبندی و دسته‌بندی شده‌اند که کمک شایانی به پژوهشگران، طلاب و علاقه‌مندان به مطالعات حدیثی خواهد کرد.
تکمیل ضعف منابع پیشین با پوشش بیش از ۴۰۰ هزار حدیث
وی با بیان اینکه منابع مشابهی پیش از این نیز تولید شده بود، اما دچار محدودیت‌های محتوایی بودند، گفت: این سامانه برخلاف نمونه‌های قبلی، اطلاعات جامع و کاملی، بیش از ۴۰۰ هزار حدیث معتبر را دربرمی‌گیرد و امکان دسترسی دقیق به مفاهیم و متون دینی را فراهم می‌آورد.
معاون پژوهشی مرکز نور تصریح کرد: این فناوری نوین نه تنها نیاز‌های تخصصی حوزه علوم حدیث را پاسخ می‌دهد، بلکه بستری برای توسعه علوم اسلامی در بستر هوش مصنوعی به‌وجود آورده است.
وی تأکید کرد: چند سالی است که فعالان حوزه تولیدات دیجیتال و علوم انسانی اسلامی به دنبال آن بوده‌اند تا از ظرفیت‌های هوش مصنوعی برای بازیابی و تحلیل متون دینی، به‌ویژه احادیث بهره‌مند شوند.
راشدی‌نیا بیان کرد: اهمیت این دستاورد به اندازه تحول دیجیتال در منابع اسلامی است؛ چرا که امکان جست‌و‌جو، بازیابی و تحلیل محتوای حدیثی را در سطحی نوین فراهم می‌کند و امروز شاهد رونمایی از سامانه‌ای هستیم که گامی مهم در این راستا محسوب می‌شود.
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم انسانی اسلامی نور با تأکید بر اینکه این مسیر همچنان ادامه دارد گفت: امروز در سایت هوش مصنوعی مرکز، بیش از ۵۰ محصول در حوزه علوم انسانی عرضه شده و مرکز نور با ایجاد زیرساخت‌های ضروری از جمله «دیتای ساختار یافته و پاکیزه»، «زیرساخت پردازشی» و «الگوریتم‌نویسی»، حرکت در مسیر تولید مدل‌های زبانی بزرگ و بهره‌گیری از هوش مصنوعی مولد را آغاز کرده است.
وی افزود: طی دو سال گذشته زیرساخت پردازشی موردنیاز در مرکز راه‌اندازی شده و بانک‌های اطلاعاتی مورد نیاز نیز آماده شده‌اند؛ از این‌رو این دارایی‌ها اکنون به مرکز جایگاهی ممتاز در حوزه هوش مصنوعی داده‌اند.
حجت الاسلام والمسلمین راشدی‌نیا در پایان گفتوگو بیان کرد: فعالیت‌های ما در حوزه هوش مصنوعی مولد شامل دیجیتال‌سازی، برچسب‌گذاری، تولید متن، مقاله‌نویسی براساس برگشت‌ها و نمایه‌ها و ترجمه تخصصی متون است که در همین راستا، دستیار تخصصی علوم انسانی اسلامی نیز به‌زودی راه‌اندازی خواهد شد؛ البته این گام نخست است و برنامه‌ریزی شده تا این دستیار در حوزه‌هایی، چون رجال، تاریخ و سایر رشته‌ها توسعه یابد و به یک دستیار جامع برای محقق علوم انسانی اسلامی تبدیل شود.
گفتوگو از اکبر پوست چیان
انتهای پیام
