په اقتصادي فعالیتونو کې نظم او انضباط

ایکنا – قرآن کریم په ډيرو آيتونو کې ټينګار کوي ، چې د ټولنې مالونه او شتمنۍ هغو کسانو ته چې اقتصادي وده نه لری، ونه سپارل شي.  د اقتصادي ودې یوه ځانګړنه ،پلانونه او چلندي انضباد دی.

مال یا شتمنۍ د انسان د حیاتي فقراتو د مینځني رګ په معنا ده . وګړي له دې امله بې وځله کیږي، چې  له مالی پلوه پر پښو ددریدا  توانمني نه لري. په قرآڼ کریم کې فرمائي؛ شتمنۍ او مال او دولت باید د بې وسه او کمزورو لاسونو کې ورنه کړل شي ، ځکه شتمنۍ د انسان او ټولنې  د تل پاتیکیدا او پاڅون عامله ده. ؛ وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا» (نساء: 5). که  سوکه یا بې وسه د یوه ملت د ملاتیر اختیار په لاس کې واخلي او  وس ئې نه لری، نو دغه ملاتیر به مات کړي  اوملت به هم نسکور کړي.

د یوه کم عقل یا بې وسه  یوه ځانګړنه دا ده چې نه پوهیږي، شتمنۍ او مال څخه څرنګه ګټه پورته کړي. د قرآن له نظره ، د شتمنۍ  په اختیار کې د درلودلو لپاره  پر بلوغت سربیره ، اقتصادی ودې ته رسیدل هم لازم دي . قرآن کریم د یتیمانو په باب فرماي؛ وَابْتَلُوا الْيَتَامَى حَتَّى إِذَا بَلَغُوا النِّكَاحَ فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْدًا فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ» (نساء: 6). یعنی باید یتیمان له بلاغت مخکې  د اقتصادی ودې له پلوه امتحان شي ا مثلا  په کار کولو سره او  دوي ته د راکړې ورکړې  رودې ورزده کړئ شي. د اقتصادی  ودې یوه ځانګړنه ، پلانونه او چلندي انضباط دی . پلانونه  د اقتصادي مدیریّت یو ترټولو مهم رکن دی.

د چلندي انضباط یوه ځلا  د کارونو فوری ترسره ول او سبا ته ئې نه ځنډول دي . جالبه دا چې په روایتونو کې د رسول الله بزرګوار(ص) له قوله راغلي دي،؛ وای وي زما د امت پر صنعتګرانو باندې ، له دې چې د خلکو په کار کې  نن او سبا کوي::د مومنانو امیر حضرت امام علی علیه السلام مالک اشتر ته سپارښتنه کوي ، چې ؛ ځيني کارونه پخپله ترسره کوه: په هغو کې  د خلکو حاجتونو او غوښتو ته په  هماغه ورځ ځواب ورکول دي چې  حاجتونه ئې تاته رسیږي: یعنی د خلکو غوښتې زر او په هماغه ورځ  ترسره کوه. امام بزرګوار  په دوام کې  د یوه اصل په چوکاټ کې  چې پر پلانونې اوتدبیر مشتمل دی ، فرمائي ؛ د هرې ورځې پروګرام  په هماغه ورځ ترسره کړه ، ځکه  هره ورځ  د هماغې ورخې د کار  لپاره مخصوصه ده .: