امریکايي څېړونکی: قرآن په دیني خبرو اترو کې د کتاب مقدس په پرتله پراخه عمل کوي

ایکنا -  د قرآن او عهدینو د تطبیقي مطالعاتو یوه پروفیسور له کتاب مقدس څخه  د قرآن د خلاقانه ژبې کارولو ته په اشارې سره تشریح کړه چې په قرآن کې د کتاب مقدس د ژبې شتون باید د تقلید یا وابستګۍ د ثبوت په توګه ونه ګڼل شي. بلکې دا ښئي چې قرآن څنګه په پراخو دیني خبرو اترو کې عمل کوي او له پیژندل شوو عبارتونو څخه په نوښتګر ډول بیا کار اخلي.

د ایکنا د راپور له مخې، د «قرآن او عهدین: دودونه، زمینې او بینامتنونه» تر سرلیک لاندې څلورم اوړنی ښوونځی د اګزټر پوهنتون په ملګرتیا سره جوړ شو او په دغې غونډې کې د بېلابېلو هیوادونو څېړونکي، چې پخوا ئې په دې برخه کې خپلې علمي لاسته راوړنې په نړیوالو مجلو یا علمي غونډو کې وړاندې کړې وې، غونډ شوي وو.

د نوتردم پوهنتون ۵۲ کلن پروفیسور او د امریکايي دین مورخ، ګابریل سعید رینولدز، د دغه ښوونځي  ویناوال ؤ. هغه خپله دوکتورا (پي ایچ ډي ( د ییل پوهنتون څخه د اسلامي د مطالعاتو په برخه کې ترلاسه کړې ده. د هغه علمي څېړنې د قرآني مطالعاتو، د اسلام پر سرچینو او د مسلمانانو او مسیحیانو پر اړیکو متمرکزې دي.

هغه له ۲۰۱۲ څخه تر ۲۰۱۳ پورې، له  مهدي عزایز سره په ګډه، د یو کلن «قرآن سمینار»  نومې پروژې مشري کړې وه چې د قرآن د څېړونکو ترمینځ د خبرو اترو هڅولو ته وقف شوې وه او د دې پروژې پایلې د «قرآن سمینار تفسیر» په نوم خپرې شوې. له ۲۰۱۶ تر ۲۰۱۷ پورې، هغه په فرانسې کې د نانت  د پرمختللو مطالعاتو په  فاؤنډيشن کې د قرآني الهیات په اړه یوه څېړنیزه پروژه د یهودي او مسیحي دودونو په اړیکه ترسره کړه. رینولډز اوس مهال د نړیوالو قرآني مطالعاتو د ټولنې (IQSA) د اجرایوي مشر په توګه دنده ترسره کوي.

په ۲۰۰۸ کال کې، هغه د «قرآن په خپل تاریخي زمینې کې»  نومې کتاب سردبیر و، چې د هغه خپله مقاله پکې د «قرآني مطالعاتو او د هغې جنجالونه»  په عنوان سره پکې  شامله وه. په ۲۰۱۵ کال د اګست په میاشت کې، د ټایمز  ادبي ضمیمې د «ډول ډول  مطالعات: د  اسلامي ریښو په باب د بحث  په متن کې د بیرمنگم قرآن » تر سرلیک لاندې یو  علمي تفسیر خپور کړ، چې د رینولډز لخوا د بیرمنگم قرآن د کشف او تحلیل او له  نورو لرغونو قرآني نسخو سره د هغې د اړیکو په اړه و. په ۲۰۱۸ کال کې، هغه د «قرآن او کتاب مقدس: متن او تفسیر»  په نامې سره په کتاب کې د اسلام د ځینو اړخونو، لکه نفلیم، په اړه د تفسیرونو څارنه کړې ده. په ۲۰۲۰ کال کې، هغه «الله: په قرآن کې خداي »  رساله ولیکله، چې د اسلام د خدای د مفهوم او د اسلامي الهیاتو د ځانګړو ځانګړتیاوو په اړه یوه علمي رساله ده، او د کتاب مقدس او قرآن د ابراهیمي خدای د انځورونو    ترمینځ  له پرتله کولو سره یوځاي ، په ترتیب سره .

هغه د «قرآن او د هغه  دمقدس کتابي  سرچینې» (راتلج، ۲۰۱۰)، «د اسلام ظهور» (فورترس، دویمه نسخه، ۲۰۲۳) لیکوال، د مسیحي سرچینو نقاد   «عبدالجبار » (بریغهام یانګ، ۲۰۰۸) ژباړونکی، او د «قرآن په تاریخي جوړښت  کې» (راتلج، ۲۰۰۸) او «نوې لیدلورې په قرآن: قرآن په تاریخي جوړښت؛په قرآن کې نوي لیدتوګې ؛ ۲» (راتلج، ۲۰۱۱) کتابونو مدیر دی.

هغه همدارنګه د ییل پوهنتون د خپرندوئې (انتشارات) په  ملګرتیا سره یو شمېر کتابونه په قرآني مطالعاتو کې خپاره کړي، لکه: «قرآن او کتاب مقدس» (۲۰۱۸)، «الله: په قرآن کې خداي » (۲۰۲۰) او «مسیحیت او قرآن» (۲۰۲۵).

په ۲۰۲۰ کال کې، رینولډز د پاپ فرانسیس لخوا له مسلمانانو سره د دیني  اړیکو د کمېشن د مشاور په توګه وټاکل شو، چې دا کمېشن د بین‌الادیاني خبرو اترو د پاپي شورا (PCID) برخه ده. دا کمېشن په رم کې هر کال غونډه کوي څو د کلیسا او مسلمانانو ترمینځ د اړیکو په اړه بحث او مشوره وکړي.

رینولډز د قرآن او کتاب مقدس ترمینځ د ګډو موضوعاتو او محتوياتو او همدارنګه په قرآن کې د الهي رحمت او الهي قضاوت د مفکورو متخصص دی. د کاتولیکانو  او مسلمانانو ترمینځ د خبرو اترو په برخې کې د هغه  په خدمتونو کې  په ۲۰۱۷ کال کې د واتیکان لخوا د الازهر پوهنتون سره د دوه‌اړخیزو خبرو اترو لپاره له  ۱۵ مسلمانو همکارانو سره د ګډون لپاره انتخاب  شامل  دی، چې د پاپ فرانسیس د قاهرې تاریخي سفر لپاره چمتووالی و.

د قرآن خلاقانه تعامل د عهدینو له مذهبي جوړښت  سره

رینولدز په خپله وینا کې د انعکاس ښوونځي کې دې موضوع ته اشاره وکړه چې څنګه په کتاب مقدس کې موجود خاص الهیاتي عبارات او مفکورې په قرآن کې (کله ناکله مستقیم او کله ناکله د بدلون په بڼه) څرګندیږي. هغه استدلال وکړ چې دا اقتباسونه نه تصادفي دي او نه هم د قرآن د کتاب مقدس پر وابستګۍ شاهدي ورکوي، بلکې د قرآن د عهدینو له  دیني جوړښت  سره د خلاقانه تعامل نښې دي.

 https://iqna.ir/fa/news/4283144