اساسنامه «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» و ذکر چند نکته
گروه فعالیت‌های قرآنی: در حالی طی روزهای گذشته خبر از افتتاح صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی داده شد که با ملاحظه اساسنامه آن با برخی اشکالات مواجه خواهیم شد که جای پرداخت بیشتری را می‌طلبد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، کمتر از 10 روز قبل بود که حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی از افتتاح صندوق توسعه فرهنگ قرآنی خبر داد. خبری که البته چندین بار قبل از این هم اعلام شده اما هر بار بنا به دلایلی محقق نشد.
این بار اما افتتاح این صندوق بسیار جدی است و حتی دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی که بر اساس اساسنامه صندوق به عنوان رئیس آن نیز معرفی شده است از نزدیک بودن زمان واریز 50 میلیارد تومان از بودجه فعالیت‌های قرآنی کشور به آن خبر داده و گفته است؛ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، مجوز برداشت ۵۰ میلیارد تومان از بودجه قرآنی ۲۰۰ میلیارد تومانی سال ۹۵ برای اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی را به خزانه داده است که برای دریافت این رقم، دیگر با مشکلی مواجه نیستیم.
وی همچنین افزوده است که با اختصاص این مبلغ، می‌توان خبر تشکیل «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» را نیز اعلام کرد، با اعلام شماره حساب صندوق توسعه فرهنگ قرآنی و توافق با خزانه طی روزهای آینده، این مبلغ به صندوق واریز می‌شود.
حال اما این سوال به ذهن متبادر می‌شود که اسا‌س‌نامه‌ای که در سال 89 تنظیم شده است، می‌تواند اشکالات و ابهاماتی داشته باشد یا خیر؟ پس از بررسی‌های فنی بر روی اساسنامه این صندوق، ایراداتی به آن وارد شده است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
این اساسنامه از نظر ساختاری فاقد هیئت مدیره است و رئیس صندوق بعد از تصمیمات کلی هیأت امناء در تقسیم اعتبارات می‌تواند هر گونه بخواهد عمل کند. اشکال دیگری که وجود دارد مربوط به ردیف چهار ماده پنجم این اساسنامه است که در آن اعضای کمیته که انتخاب شده‌اند این احتمال وجود دارد که هیچ تخصصی در حوزه مالی و نظارت بر این حوزه را نداشته باشند.
اشکال دیگر این است که از زمان دریافت تا زمان واگذاری منابع به دستگاه‌ها که مبلغ بزرگی مسدود است اجازه سرمایه‌گذاری داده نشده است که البته این موضوع جای بحث دارد. محدود کردن حساب به یک بانک خاص هم جای اشکال دارد، شفاف‌سازی نشدن هزینه‌های صندوق و مستقل نبودن از دبیرخانه شورا از دیگر اشکالاتی است که به این اساسنامه وارد است.
علاوه بر این اشکالات، ابهامات دیگری نیز وجود دارد که خبرگزاری ایکنا طی روزهای آینده در گفت‌وگو با تعدادی از کارشناسان و اعضای شورای توسعه فرهنگ قرآن بیشتر به آن خواهد پرداخت.
در ادامه نیز برای روشن شدن بیشتر، اساسنامه «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» منتشر شده است.
اساسنامه «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی»
مصوب جلسات پنجم مورخ 6/6/1389 و شانزدهم مورخ 2/2/1391 شورای توسعه فرهنگ قرآنی
شماره ابلاغ: 13935/91/ د ش - تاریخ ابلاغ: 29/11/1391
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ تَعاوَنوا عَلَی البِرِّ وَ التَّقوی [مائده/ 2]
مقدمه
به منظور تمهید پشتیبانی‌های اعتباری لازم برای تحقق اهداف، سیاست‌ها و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» به شرح مواد این اساسنامه تشکیل می‌شود:
ماده 1- مشخصات صندوق
1. نام صندوق «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» است كه در اين اساسنامه به اختصار صندوق ناميده ميشود.
2. صندوق داراي شخصيت حقوقي مستقل بوده و در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی استقرار می‌یابد.
3. مدت فعالیت صندوق از تاریخ تشکیل نامحدود است.
ماده 2- اهداف تشکیل صندوق
1. پشتیبانی مستمر از اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی و مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی
2. هدف‌مندسازی و هدایت اعتبارات در جهت تحقق اهداف، سیاست‌ها و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی
3. تأمین بهینه منابع اعتباری اجرای برنامه‌های راهبردی قرآنی کشور
4. هماهنگی دستگاه‌ها در اجرای برنامه‌های ملی و بین‌المللی قرآنی
ماده 3- نوع فعاليت صندوق
فعاليت صندوق منحصر در جذب و تخصیص منابع اعتباری به دستگاه‌های دولتی و عمومی و مؤسسات قرآنی مردمی برای اجرای برنامه‌های ملی و بین‌المللی مصوب شورای توسعه فرهنگ قرآنی است و هرگونه هزینه دیگر یا سرمایه‌گذاری اعتبارات صندوق ممنوع است.
تبصره- تمامی وجوه صندوق در حساب قرض‌الحسنه كه به نام صندوق در بانک ملي ایران افتتاح ميشود نگاهداري و كليه پرداختها از طریق انتقال وجه به حساب رسمی دستگاه‌ها و مؤسسات مجری برنامه‌های مصوب انجام می‌شود.
ماده 4- منابع صندوق
منابع اعتباری صندوق هر ساله توسط دولت در لایحه بودجه کشور با عنوان «اعتبارات موضوع اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی» در قالب کمک پیش‌بینی می‌شود.
تبصره - صندوق می‌تواند با تصویب هیأت امنا نسبت به جذب کمک‌های نقدی از کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی اقدام کند.
ماده 5- اركان صندوق
1. هيأت امنا
2. رئيس صندوق
3. كميته‌های کارشناسی
4. کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات
ماده 6- تركيب هيأت امنا
هيأت امناي صندوق، اعضاي شوراي توسعه فرهنگ قرآنی ميباشند كه رئيس شورا، رياست هيأت امنا را نيز عهدهدار خواهد بود.
ماده 7- جلسات هيأت امنا
جلسات هيأت امنا به صورت عادي و فوقالعاده تشكيل ميشود، جلسات عادي حداقل سالي دو بار بنا به دعوت رئيس صندوق تشكيل ميشود. جلسات فوقالعاده در صورت لزوم بنا به پيشنهاد رئيس صندوق و موافقت رئیس هیأت امنا تشكيل خواهد شد. جلسات هیأت امنا با حضور اکثریت مطلق اعضا رسمي و تصميمات آن با رأي اکثریت اعضای حاضر در جلسه معتبر است و با امضای رئیس هیأت امنا ابلاغ می‌شود.
ماده 8- وظايف هيأت امنا
1. تعيين سياستها، اولویت‌ها و خط مشيهاي فعاليت صندوق
2. بررسی و تصویب کلیات برنامه‌های تفصیلی ملی و بین‌المللی قرآنی و تعیین سازوکار بررسی و تصویب برنامه‌های تفصیلی و اعتبارات آن
3. تصويب و ارائه پیشنهاد اعتبار سالانه صندوق به دولت و مجلس شورای اسلامی
4. استماع گزارش کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات و تصمیم‌گیری در خصوص آن
5. تعیین سال مالی و تصويب ساختار تشكيلاتي صندوق
6. تصويب دستورالعمل‌ها و ساير مصوبات لازم برای فعالیت صندوق
ماده 9- رئيس صندوق
رياست صندوق بر عهده دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی است.
تبصره - تشکیلات صندوق، زیر نظر رئیس صندوق در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی استقرار می‌یابد و امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز آن توسط دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی تأمین و پشتیبانی می‌شود.
ماده 10- وظايف رئيس صندوق
1. اجراي كليه مصوبات هيأت امنا و تمهید امکانات لازم برای آن
2. اداره و هدايت امور اجرايي صندوق در چارچوب اساسنامه و ضوابط مصوب هيأت امنا
3. مدیریت تشکیلات صندوق و جلسات کمیته‌های کارشناسی
4. پيشنهاد دستورالعمل‌ها و سایر ضوابط به هيأت امنا براي تصويب
5. تهيه گزارش عملكرد سالانه صندوق و ارائه آن به هيأت امنا براي بررسي و تصويب
6. نظارت بر نحوه هزینه اعتبارات اعطایی صندوق به دستگاه-ها
تبصره 1- كليه اسناد مالي صندوق با امضاي مشترک رئيس صندوق و رئیس هیأت امنا معتبر است.
تبصره 2- رئیس صندوق می‌تواند نسبت به تشکیل گروه‌های بازرسی برای بررسی نحوه هزینه اعتبارات اقدام نموده و دستگاه‌ها موظفند اطلاعات و اسناد اجرایی و مالی مربوط را در اختیار این گروه‌ها قرار دهند.
ماده 11- كميته‌های کارشناسي
هيئت امنا مي‌تواند براي انجام مأموريت‌هايي كه بر عهده صندوق است كميته‌هاي كارشناسي را تشكيل دهد. ترکیب و شرح وظایف کمیته¬های کارشناسی به پیشنهاد رئیس صندوق و تصویب هیأت‌امنا تعیین می‌شود.
ماده 12- کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات
کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات صندوق با ترکیب زیر تحت نظر رئیس هیئت امنا تشکیل شده و بر کلیه مراحل تخصیص و هزینه اعتبارات در صندوق و دستگاه‌ها نظارت دارد:
1. دو نفر نماینده مجلس شورای اسلامی عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی
2. دو نفر صاحب‌نظر منتخب مؤسسات قرآنی مردمی عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی
3. سه نفر از اعضای حقوقی شورای توسعه فرهنگ قرآنی با انتخاب رئیس هیئت امنا
تبصره 1 – تعیین رئیس کمیته و زمان‌بندی جلسات کمیته بر عهده اعضا می‌باشد.
تبصره 2 – رئیس کمیته موظف است هر شش ماه یک بار گزارش نظارتی کمیته را تهیه و پس از تصویب در کمیته، برای طرح در هیئت امنا به رئیس هیأت امنا تسلیم کند.
تبصره 3 – رئیس و کارکنان صندوق و دستگاه ها موظف به همکاری با کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات می باشند.
ماده 13- انحلال صندوق
انحلال صندوق به پیشنهاد شورای توسعه فرهنگ قرآنی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد بود. در صورت انحلال کلیه اعتبارات موجود در صندوق به خزانه واریز و کلیه اسناد، امکانات و نیروی انسانی در آن به دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی باز می‌گردد.
ماده 14- این اساسنامه با يك مقدمه، 14 ماده و 8 تبصره در جلسه پنجم و شانزدهم شورای توسعه فرهنگ قرآنی مورخ 6/6/1389 و مورخ 2/2/1391 به تصويب رسيد و پس از ابلاغ لازم‌الاجراست.
این بار اما افتتاح این صندوق بسیار جدی است و حتی دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی که بر اساس اساسنامه صندوق به عنوان رئیس آن نیز معرفی شده است از نزدیک بودن زمان واریز 50 میلیارد تومان از بودجه فعالیت‌های قرآنی کشور به آن خبر داده و گفته است؛ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، مجوز برداشت ۵۰ میلیارد تومان از بودجه قرآنی ۲۰۰ میلیارد تومانی سال ۹۵ برای اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی را به خزانه داده است که برای دریافت این رقم، دیگر با مشکلی مواجه نیستیم.
وی همچنین افزوده است که با اختصاص این مبلغ، می‌توان خبر تشکیل «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» را نیز اعلام کرد، با اعلام شماره حساب صندوق توسعه فرهنگ قرآنی و توافق با خزانه طی روزهای آینده، این مبلغ به صندوق واریز می‌شود.
حال اما این سوال به ذهن متبادر می‌شود که اسا‌س‌نامه‌ای که در سال 89 تنظیم شده است، می‌تواند اشکالات و ابهاماتی داشته باشد یا خیر؟ پس از بررسی‌های فنی بر روی اساسنامه این صندوق، ایراداتی به آن وارد شده است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
این اساسنامه از نظر ساختاری فاقد هیئت مدیره است و رئیس صندوق بعد از تصمیمات کلی هیأت امناء در تقسیم اعتبارات می‌تواند هر گونه بخواهد عمل کند. اشکال دیگری که وجود دارد مربوط به ردیف چهار ماده پنجم این اساسنامه است که در آن اعضای کمیته که انتخاب شده‌اند این احتمال وجود دارد که هیچ تخصصی در حوزه مالی و نظارت بر این حوزه را نداشته باشند.
اشکال دیگر این است که از زمان دریافت تا زمان واگذاری منابع به دستگاه‌ها که مبلغ بزرگی مسدود است اجازه سرمایه‌گذاری داده نشده است که البته این موضوع جای بحث دارد. محدود کردن حساب به یک بانک خاص هم جای اشکال دارد، شفاف‌سازی نشدن هزینه‌های صندوق و مستقل نبودن از دبیرخانه شورا از دیگر اشکالاتی است که به این اساسنامه وارد است.
علاوه بر این اشکالات، ابهامات دیگری نیز وجود دارد که خبرگزاری ایکنا طی روزهای آینده در گفت‌وگو با تعدادی از کارشناسان و اعضای شورای توسعه فرهنگ قرآن بیشتر به آن خواهد پرداخت.
در ادامه نیز برای روشن شدن بیشتر، اساسنامه «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» منتشر شده است.
اساسنامه «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی»
مصوب جلسات پنجم مورخ 6/6/1389 و شانزدهم مورخ 2/2/1391 شورای توسعه فرهنگ قرآنی
شماره ابلاغ: 13935/91/ د ش - تاریخ ابلاغ: 29/11/1391
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ تَعاوَنوا عَلَی البِرِّ وَ التَّقوی [مائده/ 2]
مقدمه
به منظور تمهید پشتیبانی‌های اعتباری لازم برای تحقق اهداف، سیاست‌ها و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» به شرح مواد این اساسنامه تشکیل می‌شود:
ماده 1- مشخصات صندوق
1. نام صندوق «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» است كه در اين اساسنامه به اختصار صندوق ناميده ميشود.
2. صندوق داراي شخصيت حقوقي مستقل بوده و در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی استقرار می‌یابد.
3. مدت فعالیت صندوق از تاریخ تشکیل نامحدود است.
ماده 2- اهداف تشکیل صندوق
1. پشتیبانی مستمر از اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی و مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی
2. هدف‌مندسازی و هدایت اعتبارات در جهت تحقق اهداف، سیاست‌ها و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی
3. تأمین بهینه منابع اعتباری اجرای برنامه‌های راهبردی قرآنی کشور
4. هماهنگی دستگاه‌ها در اجرای برنامه‌های ملی و بین‌المللی قرآنی
ماده 3- نوع فعاليت صندوق
فعاليت صندوق منحصر در جذب و تخصیص منابع اعتباری به دستگاه‌های دولتی و عمومی و مؤسسات قرآنی مردمی برای اجرای برنامه‌های ملی و بین‌المللی مصوب شورای توسعه فرهنگ قرآنی است و هرگونه هزینه دیگر یا سرمایه‌گذاری اعتبارات صندوق ممنوع است.
تبصره- تمامی وجوه صندوق در حساب قرض‌الحسنه كه به نام صندوق در بانک ملي ایران افتتاح ميشود نگاهداري و كليه پرداختها از طریق انتقال وجه به حساب رسمی دستگاه‌ها و مؤسسات مجری برنامه‌های مصوب انجام می‌شود.
ماده 4- منابع صندوق
منابع اعتباری صندوق هر ساله توسط دولت در لایحه بودجه کشور با عنوان «اعتبارات موضوع اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی» در قالب کمک پیش‌بینی می‌شود.
تبصره - صندوق می‌تواند با تصویب هیأت امنا نسبت به جذب کمک‌های نقدی از کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی اقدام کند.
ماده 5- اركان صندوق
1. هيأت امنا
2. رئيس صندوق
3. كميته‌های کارشناسی
4. کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات
ماده 6- تركيب هيأت امنا
هيأت امناي صندوق، اعضاي شوراي توسعه فرهنگ قرآنی ميباشند كه رئيس شورا، رياست هيأت امنا را نيز عهدهدار خواهد بود.
ماده 7- جلسات هيأت امنا
جلسات هيأت امنا به صورت عادي و فوقالعاده تشكيل ميشود، جلسات عادي حداقل سالي دو بار بنا به دعوت رئيس صندوق تشكيل ميشود. جلسات فوقالعاده در صورت لزوم بنا به پيشنهاد رئيس صندوق و موافقت رئیس هیأت امنا تشكيل خواهد شد. جلسات هیأت امنا با حضور اکثریت مطلق اعضا رسمي و تصميمات آن با رأي اکثریت اعضای حاضر در جلسه معتبر است و با امضای رئیس هیأت امنا ابلاغ می‌شود.
ماده 8- وظايف هيأت امنا
1. تعيين سياستها، اولویت‌ها و خط مشيهاي فعاليت صندوق
2. بررسی و تصویب کلیات برنامه‌های تفصیلی ملی و بین‌المللی قرآنی و تعیین سازوکار بررسی و تصویب برنامه‌های تفصیلی و اعتبارات آن
3. تصويب و ارائه پیشنهاد اعتبار سالانه صندوق به دولت و مجلس شورای اسلامی
4. استماع گزارش کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات و تصمیم‌گیری در خصوص آن
5. تعیین سال مالی و تصويب ساختار تشكيلاتي صندوق
6. تصويب دستورالعمل‌ها و ساير مصوبات لازم برای فعالیت صندوق
ماده 9- رئيس صندوق
رياست صندوق بر عهده دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی است.
تبصره - تشکیلات صندوق، زیر نظر رئیس صندوق در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی استقرار می‌یابد و امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز آن توسط دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی تأمین و پشتیبانی می‌شود.
ماده 10- وظايف رئيس صندوق
1. اجراي كليه مصوبات هيأت امنا و تمهید امکانات لازم برای آن
2. اداره و هدايت امور اجرايي صندوق در چارچوب اساسنامه و ضوابط مصوب هيأت امنا
3. مدیریت تشکیلات صندوق و جلسات کمیته‌های کارشناسی
4. پيشنهاد دستورالعمل‌ها و سایر ضوابط به هيأت امنا براي تصويب
5. تهيه گزارش عملكرد سالانه صندوق و ارائه آن به هيأت امنا براي بررسي و تصويب
6. نظارت بر نحوه هزینه اعتبارات اعطایی صندوق به دستگاه-ها
تبصره 1- كليه اسناد مالي صندوق با امضاي مشترک رئيس صندوق و رئیس هیأت امنا معتبر است.
تبصره 2- رئیس صندوق می‌تواند نسبت به تشکیل گروه‌های بازرسی برای بررسی نحوه هزینه اعتبارات اقدام نموده و دستگاه‌ها موظفند اطلاعات و اسناد اجرایی و مالی مربوط را در اختیار این گروه‌ها قرار دهند.
ماده 11- كميته‌های کارشناسي
هيئت امنا مي‌تواند براي انجام مأموريت‌هايي كه بر عهده صندوق است كميته‌هاي كارشناسي را تشكيل دهد. ترکیب و شرح وظایف کمیته¬های کارشناسی به پیشنهاد رئیس صندوق و تصویب هیأت‌امنا تعیین می‌شود.
ماده 12- کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات
کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات صندوق با ترکیب زیر تحت نظر رئیس هیئت امنا تشکیل شده و بر کلیه مراحل تخصیص و هزینه اعتبارات در صندوق و دستگاه‌ها نظارت دارد:
1. دو نفر نماینده مجلس شورای اسلامی عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی
2. دو نفر صاحب‌نظر منتخب مؤسسات قرآنی مردمی عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی
3. سه نفر از اعضای حقوقی شورای توسعه فرهنگ قرآنی با انتخاب رئیس هیئت امنا
تبصره 1 – تعیین رئیس کمیته و زمان‌بندی جلسات کمیته بر عهده اعضا می‌باشد.
تبصره 2 – رئیس کمیته موظف است هر شش ماه یک بار گزارش نظارتی کمیته را تهیه و پس از تصویب در کمیته، برای طرح در هیئت امنا به رئیس هیأت امنا تسلیم کند.
تبصره 3 – رئیس و کارکنان صندوق و دستگاه ها موظف به همکاری با کمیته نظارت بر تخصیص و هزینه اعتبارات می باشند.
ماده 13- انحلال صندوق
انحلال صندوق به پیشنهاد شورای توسعه فرهنگ قرآنی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد بود. در صورت انحلال کلیه اعتبارات موجود در صندوق به خزانه واریز و کلیه اسناد، امکانات و نیروی انسانی در آن به دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی باز می‌گردد.
ماده 14- این اساسنامه با يك مقدمه، 14 ماده و 8 تبصره در جلسه پنجم و شانزدهم شورای توسعه فرهنگ قرآنی مورخ 6/6/1389 و مورخ 2/2/1391 به تصويب رسيد و پس از ابلاغ لازم‌الاجراست.
مطالب مرتبط
