سه شهید مدافع حریم در شهر «خون و عسل» + عکس

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، سفارت ایران در بوسنی‌وهرزگوین مطلبی با عنوان «سارایوو؛ شهر خون و عسل» را در اختیار ایکنا قرار داد که در آن رشادت‌های شهدای ایرانی در دفاع از مسلمانان بوسنی در مقابل صرب‌های افراطی یادآوری و تبیین شده است.
در این مطلب که به قلم مریم رضائیان رامشه، کارشناس ارشد تاریخ و از ایرانیان مقیم بوسنی وهرزگوین نوشته شده، آمده است:  
برای خیلی  از ما کمتر پیش می‌آید به صورت مستقیم در محل وقوع یک حادثه تاریخی مهم بین‌المللی قرار بگیریم، به خصوص آنکه بیرون از مرزهای کشورمان باشد. این‌بار صحبت از بوسنی و هرزگوین است که رسانه‌های ایران تقریباً بیست سال پیش مملو از خبرهای نگران‌کننده درباره  وضعیت مسلمانان آنجا بود و محور سخن سارایوو، پایتخت این سرزمین خون و عسل است.  
شهری بسیار زیبا و سراسر رود
سارایوو که بر گرفته از کلمه سارای یا قصر یا همان سرای فارسی است، شهری بسیار زیبا و سراسر رود و سبزه و البته کوچک است که حدود پانصد هزار نفر جمعیت و تقریباً 140 کیلومتر مربع وسعت دارد، شهری که در میانه دره قرار گرفته و کوه‌های مرتفع آن را احاطه و رودخانه «ملیتسکا» آن را به دو نیم تقسیم کرده است.
همین دره‌ای بودن موجب شد که مسلمانان شهر چهار سال از اردیبهشت 1372 به مدت 1425 روز تحت محاصره کامل صرب‌های افراطی قرار گیرند. در آن دوران سخت محل عبور و مرور مردم شهر تنها یک کانال بود که به «تونل نجات» نام گرفت و امروزه به مکانی تاریخی برای توریست‌ها بدل شده است.
این را هم بد نیست بدانیم که ایده و طرح اولیه تونل نجات که از زیر فرودگاه سارایوو مخفیانه حفر شده بود، توسط ایرانی‌هایی ارائه شد که در زمان جنگ برای کمک به مسلمانان اینجا حضور داشتند.
یادبود کودکان شهید سارایوو مقابل مرکز خرید
در طول دوران محاصره سارایوو حدود 12 هزار نفر از مردم شهر که نزدیک به دو هزار تن از آنان کودک بودند شهید شدند و امروزه درست در مرکز شهر در مقابل مرکز خرید بزرگ «بانک بین‌المللی اسلامی» بنای یادبودی برای کودکان شهید سارایوو بنا شده است که هرگز نمی‌توانید از کنار آن بی‌تفاوت عبور کنید.  
رزهای سرخ نشان از شهادت دارد
یکی دیگر از نمادهای به جا مانده از دوران محاصره سارایوو «رزهای سرخ» است؛ آثار به جا مانده از خمپاره‌هایی که در خیابان‌های شهر به جای مانده و سال‌ها است که با رنگ قرمز حفظ و نگهداری می‌شوند. هر رز قرمز در هرکجایی از شهر که باشد داستانی از شهادت و شهامت مردم مسلمان سارایوو را در خود حفظ کرده است که باید روایتش را در صحبت‌های مردم همان محل بیابی.  
شهدای ایرانی غریبانه جان نثار کردند
نام سه جوانمرد ایرانی «شهید حیدری»، «شهید نواب» و «شهید نیکنام» در دوره طلایی دفاع از مسلمانان مظلوم بوسنی‌وهرزگوین هرگز فراموش‌شدنی نیست. آن‌ها را باید «مدافعان حریم» بدانیم؛ زیرا برای حفظ «حریم اسلام» جان خود را غریبانه نثار کردند و نمی‌شود در بوسنی زندگی کنی و از آنها سخن نگویی! بنای یاد بود شهید رسول در شهر «کاکانی» و بنای یادبود شهید نواب در شهر «موستار» قرار دارد.  
اما به زندگی در شهر بازگردیم ... هیچ چیز در روزهای اول ورود به سارایوو به اندازه فضای اسلامی این شهر شما را مبهوت نخواهد کرد. در این شهر و درست در قلب اروپا، حدود یکصد مسجد بزرگ و کوچک وجود دارد و صدای اذان هر روز بارها از مناره‌های مساجد شهر بلند می‌شود و روح هر مسلمانی را تازه می‌کند.
«کواچی»؛ معروف‌ترین مزار شهدای سارایوو
مشهورترین مسجد شهر «غازی خسرو بیگ» نام دارد که در مرکز بازار تاریخی شهر به نام «باشچارشیا» قرار گرفته و نمی‌توانی از بازار عبور کنی و از زیبایی آن حیرت‌زده نشوی و از سقاخانه یا چشمه مجاور آن جرعه‌ای آب ننوشی. در کنار مساجد گورستان‌های زیادی نیز در گوشه گوشه شهر پراکنده شده که برخی قدمت تاریخی دارند ولی عموماً مزارهای شهدای جنگ اخیر بوسنی هستند. معروف‌ترین مزار شهدای سارایوو نیز «کواچی» نام دارد که پیکر «علی عزت بگوویچ» رهبر فقید مسلمانان بوسنی نیز در آن آرام گرفته است.  
در سارایوو تکیه‌های زیادی مثل حسینیه‌های خودمان وجود دارد و  برنامه‌های زیادی در این تکیه‌ها برگزار می‌شود ولی برپایی مراسم ماه محرم در این اماکن شما را شگفت‌زده خواهد کرد. در دهه اول ماه محرم مراسم عزاداری در تکیه‌ها برگزار می‌شود و عزاداران همچون ماه رمضان از خوردن و آشامیدن امساک می‌کنند و در روز آخر این دهه که روز ماتم نامیده می‌شود، روضه و نوحه می‌خوانند و خلاصه احترام زیادی برای امامان شیعه و خصوصاً امام حسین قائلند. تکیه «شیخ سعاد» و «شیخ برزینا» معروف‌ترین تکایایی شهر هستند.  
اینجا اروپا است؛ ولی عید فطر و قربان تعطیل است
اینجا اروپا است ولی عید فطر و عید قربان جزو تعطیلات رسمی است و برای نمازهای جمعه اگر زود به مساجد اصلی شهر نرسید جای خالی پیدا نخواهید کرد. اینجا وقتی دو مسلمان به یکدیگر می‌رسند «سلام علیکم» می‌گویند و در زمان خداحافظی از واژه «الله ایمانت» به معنای در امان خدا استفاده می‌کنند، جان کلام آنکه مسلمانان بوسنی و‌هرزگوین به رغم آنکه فرهنگ اروپایی دارند، ولی تمایزات خود را نیز با فرهنگ بی بند و بار غرب حفظ کرده‌اند.
کافه‌نشینی؛ بخشی از زندگی مسلمانان سارایوو
یکی از فرهنگ‌های غالب و عمومی مردم شهر، کافه‌نشینی است. این سنتی دیرینه است و در گذشته با مثنوی‌خوانی، خیام‌خوانی و حافظ‌خوانی نیز همراه بوده که تقریباً مشابه قهوه‌خانه‌های قدیم خودمان است. برای ایرانی‌ها حیرت برانگیز خواهد بود اگر کسی برای نوشیدن یک فنجان قهوه یا چای، ساعت‌ها وقت بگذارد ولی این فرهنگ کافه‌نشینی و بحث‌های طولانی جزئی از زندگی مردم مسلمان سارایوو است که اگر بخواهی در اینجا زندگی کنی و دوستان بوسنیایی داشته باشی از آن گریزی نیست.   
من که از قضا مریم رضائیان رامشه هستم، زمستان سال 92 راهی این شهر شدم و هنوز به همراه همسر و پسرم در اینجا زندگی می‌کنم، شهری زیبا با مردمی مهربان و تاریخی غمناک؛ سارایوو  از نظر من شهر تلخی‌ها و شیرینی‌ها یا همان سرزمین خون و عسل است.