به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از لرستان، توکل به خدا به این معنا نیست که انسان ساکت بنشیند و هیچ اقدامی انجام ندهد بلکه توکل به خدا به این معناست که در حد توان و با تمام قدرت تلاش خود را برای انجام کارها داشته باشیم و نتیجه کار را به خدا واگذار نماییم.
باید دانست که توکل به خدا بعد از انجام فعالیتها برای کارها صورت میگیرد و در واقع ما به نتیجه کار توسط خدا اعتماد و توکل میکینم این در حالیاست که در برخی از موارد ممکن است نتیجه کار به نفع ما نباشد اما ما تلاش خود را انجام دادهایم و توکل به خدا سبب میشود که خوب یا بد بودن کارها به نفع ما باشد.
وقتی انسان به خدا توکل میکند، آرامش به او روی میآورد و اعتقاد داریم که خداوند هر سرنوشتی را که در نظر دارد انجام میدهد و ما نیز راضی هستیم.
توکل در اصطلاح یعنی انسان یقین کند اسباب مادی استقلال ندارد و همه مسبب از خدا هستند و فقط تکیه بر خدا باید کرد و همه چیز را از او ببیند و ایمان به حمایت الهی در او باشد.
شهید دستغیب در این رابطه نوشته است: «توکل از سه چیز تشکیل میشود، یقین به قدرت بیپایان خدا، دانستن اینکه خداوند از همه نهانها و اشکارها عالم است و او عالم اسر و الخفیات است و علم به اینکه پروردگار عالیمان، نهایت محبت و شفقت را به بندگانش دارد».
امام علی(ع) نیز در این رابطه فرموده است: «کسیکه بر خدا توکل کند، سختی برای او آسان و اسباب برای او راحت شده و کرامت و سهولت برای او پیدا میشود» و پیامبراکرم(ص) نیز در این رابطه میفرماید: «اگر میخواهی قویترین مردم باش پس بر خدا توکل کن».
حقیقت توکل آن است که اگر آسمان رویین شود یعنی از او باران نیاید و زمین آهنین گردد یعنی از او نبات نروید بنده داند که خدا او را فراموش نکند و روزی او را میرساند.
توکل تضمین الهی برای کسی است که همیشه حامی و پشتیبان حق است؛ چنانچه قرآنکریم در آیه 12 سوره ابراهیم فرموده است: «وَمَا لَنَا أَلاَّ نَتَوَکَّلَ عَلَى اللّهِ وَقَدْ هَدَانَا سُبُلَنَا وَلَنَصْبِرَنَّ عَلَى مَا آذَیْتُمُونَا وَعَلَى اللّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُتَوَکِّلُونَ؛ و چرا بر خدا توکل نکنیم و حال آنکه ما را به راههایمان رهبرى کرده است و البته ما بر آزارى که به ما رساندید شکیبایى خواهیم کرد و توکل کنندگان باید تنها بر خدا توکل کنند».
خداوند متعال در آیه 99 سوره نحل در رابطه با توکل فرموده است: «إِنَّهُ لَیْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ؛ چرا که او را (شیطان) بر کسانىکه ایمان آوردهاند و بر پروردگارشان توکل میکنند تسلطى نیست».
در آیه یازده سوره مائده آمده است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اذْکُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَن یَبْسُطُواْ إِلَیْکُمْ أَیْدِیَهُمْ فَکَفَّ أَیْدِیَهُمْ عَنکُمْ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَعَلَى اللّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ؛ اى کسانىکه ایمان آوردهاید نعمت خدا را بر خود یاد کنید آنگاه که قومى آهنگ آن داشتند که بر شما دست یازند و [خدا] دستشان را از شما کوتاه داشت و از خدا پروا دارید و مؤمنان باید تنها بر خدا توکل کنند».
همچنین، در آیات 2 و 3 سوره طلاق آمده است: «فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِکُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فَارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَأَشْهِدُوا ذَوَیْ عَدْلٍ مِّنکُمْ وَأَقِیمُوا الشَّهَادَةَ لِلَّهِ ذَلِکُمْ یُوعَظُ بِهِ مَن کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَمَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا﴿۲﴾ وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ وَمَن یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا».
در این آیات خداوند متعال فرموده است: «پس چون عده آنان به سر رسید [یا] به شایستگى نگاهشان دارید یا به شایستگى از آنان جدا شوید و دو تن [مرد] عادل را از میان خود گواه گیرید و گواهى را براى خدا به پا دارید این است اندرزى که به آن کسکه به خدا و روز بازپسین ایمان دارد داده میشود و هر کس از خدا پروا کند [خدا] براى او راه بیرونشدنى قرار میدهد(۲) و از جایىکه حسابش را نمیکند به او روزى میرساند و هر کس بر خدا اعتماد کند او براى وى بس است خدا فرمانش را به انجام رساننده است بهراستى خدا براى هر چیزى اندازهاى مقرر کرده است».
در روایت است وقتی صبح شخصی از خانه بیرون میآید شیاطین درب در منتظرند وقتی بیرون آمد و گفت: به خدا ایمان آورده و بر او توکل کردم، شیاطین فرار میکنند.
مهرداد ویسکرمی، یک دکتری تفسیر قرآن و متون اسلامی در لرستان آرامش روحی و روانی را از آثار توکل به خداوند متعال دانست و اظهارکرد: توکل از وکالت گرفتن میآید و بدین معناست که انسان کار خود را به دیگری واگذار کند.
وی ادامه داد: «توکل» انسان بر خدا به آن معناست که انسان در کنار تلاش و کوشش برای انجام امور و با وجود قدرت اختیاری که دارد، برای خود استقلالی قائل نیست و نتیجه کارها را به خداوند میسپارد.
ویسکرمی با بیان اینکه توکل به این معنی نیست که انسان پیگیر انجام امور نباشد، تصریح کرد: این تصور که انسان هیچ حرکتی برای پیشبرد اهداف و کارها نداشته باشد و توکل به خدا را برای رسیدن به نتیجهای آیدهآل بداند، اشتباه است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی لرستان ادامه داد: مفهوم توکل این است که انسان در انجام امور تلاش خود را بهکار گیرد اما چشم امید و تمام توجه وی به مسببالاسباب و خداوند باشد.
وی با برشمردن آثار توکل در زندگی فردی و اجتماعی اضافه کرد: چون متوکلین به لطف و رحمت الهی امید دارند در برابر مشکلات دچار یأس و سرخوردگی نمیشوند و در انجام امور سخت داشتن پشتوانه قوی چون پروردگار را احساس میکنند.
ویسکرمی خاطرنشان کرد: یکیاز آثار توکل در زندگی فردی داشتن اعتماد به نفس سازنده و نشاط در زندگی است.شخص متوکل به خود غره نمیشود چراکه برای خود استقلالی قائل نیست.
این استادیار گروه معارف اسلام دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: انسان با توکل بر خداوند میتواند بر سختیها غلبه کند و ایمان وی در این مسیر بیشتر خواهد شد چراکه آثار توکل را در زندگی خود مشاهده خواهد کرد و به قدرت خداوند پی میبرد.
وی با بیان اینکه اعتدال بهمعنای حقیقی در یک انسان متوکل وجود دارد، اظهارکرد: آرامش روحی و روانی در زندگی از عمده آثار توکل است چراکه انسان میداند خداوند به خیر و صلاح او عمل خواهد کرد.