پژوهش‌هایی که برای خاک خوردن تولید می‌شوند
گروه حوزه‌های علمیه: هفته پژوهش نامی است نمادین برای یادآوری یکی از مهمترین موضوعات «علم» تا هم یادی از پژوهشگران برتر حوزه‌های علمی صورت گیرد و شاید هم غبار نشسته بر روی این بخش مظلوم زدوده شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) پژوهش در میان شاخه‌های مختلف علمی اعم از علوم طبیعی و پزشکی و انسانی و ... یکی از مهمترین مولفه‌های رشد و توسعه آن علم است و علم بدون پژوهش بسان مرده‌ای است که باید آن را به گور سپرد.
در سال‌های اخیر به رغم توصیه‌ها و سفارشات موکد رهبری معظم انقلاب اسلامی مبنی بر اسلامی‌سازی علوم کمتر شاهد پژوهش‌های عمیق و دامنه‌داری در این عرصه بود‌ه‌ایم، عرصه‌ای که از یک سو نیازمندان محققانی است که با مبانی قرآن و روایات آشنا باشند و از سوی دیگر نیز با علوم انسانی پیوندی عمیق داشته باشند تا بتوانند در این زمینه به نظریه‌پردازی به خصوص در کرسی‌های آزاداندیشی که به ظاهر بازار آن داغ است بپردازند.
اما متاسفانه در سال‌های اخیر به جز برخی کارهای فردی و یا گروهی از سوی معدود موسسات علمی حوزوی مانند موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی که مطالعات خوبی در مسایل میان رشتهای و به خصوص با ایجاد رشته‌های میان رشتهای قرآن و علوم و یا اسلام و علوم داشته‌اند هنوز بدنه علمی حوزه و دانشگاه‌ها برای تولید علم انسانی مبتنی بر قرآن و اسلام درجا می‌زند و یا حرکتش را شروع نکرده و یا با سرعت موتور دیزل حرکت می‌کند اگرچه در حوزه علمیه شاهد رشد و توسعه انجمن‌های علمی هستیم که از کارهای بسیار خوب بوده است اما این انجمن‌ها هم به گفته اعضا و مسئولان آن، با مشکلات عدیده‌ای مانند مسایل مالی و ... دست به گریبان هستند و رسالت و مسئولیت معاونت پژوهش این نهاد بزرگ علمی بسیار سنگین‌تر از گذشته است تا نقاط ضعف جدی کنونی را برطرف کنند.
در عرصه قرآنی نیز در حوزه و دانشگاه پژوهش‌های نو، روزآمد و کارآمد کمتر دنبال شده و می‌شود و اگر کسی دست به یک تحقیق میدانی بزند و مثلا آمار تمامی پایان‌نامه‌های قرآنی تولید شده در یکی دو سال اخیر در تمامی دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه را بررسی کند کمتر شاهد انجام تحقیقات جدید به خصوص با گرایشات میان رشتهای قرآن و علوم خواهد بود که این گره از یکسو سر در برنامه‌ریزی دانشگاه‌ها و حوزه در تالیف و تدوین پایان‌نامه‌ها و از سوی دیگر سر در جدی نگرفتن اینگونه تحقیقات از سوی دانش‌پژوهان حوزه و دانشگاه دارد به همین دلیل بیشتر نزدیک به همه این تحقیقات یا تکراری هستند یا نوآوری چندانی ندارند و یا به موضوعاتی اختصاص دارند که از موضوعات قدیمی علوم قرآن، تفسیر و حدیث است و کمتر معطوف به نیازهای روز سیر می‌کند البته نباید از کارهای شایسته‌ای که صورت گرفته و می‌گیرد غافل شد.
پژوهش‌هایی که برای خاک خوردن تولید می‌شوند
یکی دیگر از نکات ناخوشایند و تاسف‌بار در عرصه پژوهش که در حال تبدیل شدن به روند است این است که برخی موسسات علمی و دانشگاه‌ها ظاهرا تحقیق و تولید علم می‌کنند اما برای خاک خوردن و کمتر اجازه دسترسی برای بهره‌مندی دیگران می‌دهند و یا اگر بدهند باید از هفت‌خوان رستم عبور کرد کاری که خبرگزاری ایکنا مدتی است آن را در مراکز حوزوی و دانشگاهی قم دنبال کرد تا این پایان‌نامه‌ها و تحقیقات علمی به خصوص در عرصه قرآنی را معرفی و در معرض استفاده عموم بگذارد اما متاسفانه به جز همکاری خوب برخی مراکز، مابقی یا امتناع کردند و یا آنقدر سنگ‌اندازی کردند که باید عطایش را به لقایش بخشید.
آخر سخن اینکه اگر بخواهیم از شعار عبور کنیم باید علوم انسانی اسلامی جدی تر از قبل دنبال شود و تحقیقات را راهی برای توسعه علم و فراگیر کردن آن قرار دهیم و حداقل فایده عمومی شدن تحقیقات دینی و قرآنی ارتقاء دانش دینی مردم و به تبع آن عمل به آن است.
