نادر نوروزشاد، راوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با بیان اینکه موج انسانی تاکتیکی در جنگ جهانی بود که در آن یکی از طرفین با استفاده از حجم نیروی انسانی بر آتش طرف مقابل غلبه میکرد، گفت: این تاکتیک به نوعی روش اعدام بوده که نیروهای رزمنده باید در برابر اعدام شدن یا حمله کردن یکی را انتخاب میکردند.
نوروزشاد با بیان اینکه تاکتیک موج انسانی در روز انجام میشد که طرف مقابل از دیدن حجم نیروی انسانی هراسان شود، توضیح داد: در دوران جنگ تحمیلی عراق از این تاکتیک استفاده کرد که نمونه آن را در کربلای 5 و والفجر 8 شاهد بودیم. در عین حال هیچ گاه عراق به استفاده از موج انسانی متهم نشد، ولی ما که نه روش اعدام را داشتیم و نه نیروی انسانی زیاد به گونهای که گردانهای ما در عملیاتها تکمیل نمیشدند به موج انسانی متهم شدیم.
راوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس گفت: شاید یکی از دلایل وارد کردن این اتهام به ایران حرکت قهرمانانه نیروهای ما بوده که به دلیل ایمان به شهادت بدون ترس به صحنه نبرد میآمدند. اتفاقاً در دوران دفاع مقدس ایران از تاکتیک ضد موج انسانی استفاده میکرد. به عنوان نمونه خود بنده در والفجر مقدماتی پایم در سیم خاردار گیر کرد و ستون متوقف و تیربار دشمن آغاز شد. بنابراین ترجیح دادم برای اینکه دیگر نفرات گردان آسیب نبینند روی سیم خاردار بخوابم.
وی گفت: در نبردهایی که ایران انجام میداد، هیچگاه از روش تحمیل نیروی بسیار به دشمن استفاده نشد. زیرا نیروهای ایران در هنگام حمله در اغلب موارد از نیروی پدافندکننده کمتر بودند. با توجه به این که بدنه نیروهای عملیاتی را افراد داوطلب تشکیل میدادند، جمعآوری و سازماندهی این نیروها در فصول مختلف سال، تابع عوامل دیگری نظیر کشت و برداشت محصولات کشاورزی، زمان امتحانات تحصیلی، گرما و سرما و ... بود و بنابراین هیچ گاه در طول هشت سال دفاع مقدس، سازمان مورد نیاز برای انجام یک عملیات به طور کامل فراهم نشد، چه رسد به آنکه نیروی عملیاتی از حد مورد نیاز فراتر رفته و با تاکتیک امواج انسانی از آن استفاده شود.
نوروزشاد تصریح کرد: فرماندهان سپاه با اطلاع از طولانی بودن مقاومت و جنگ در برابر صدام در طراحی عملیاتها به حفظ نیروی داوطلب برای بقای توان رزم و بازسازی سریع آن توجه ویژهای داشتند و بنابراین بهداری رزمی سپاه در سالهای پنجم تا هشتم دفاع مقدس یکی از نادرترین تجارب رزمی را در تاریخ جنگهای جهان پدید آورد، به گونهای که نظام امداد و انتقال مجروح از داخل دستههای رزم شکل میگرفت و در عین کمبود نیروی تکاور، دو تا چهار نفر از هر دسته رزمی 22 نفره را به خود اختصاص میداد.
نحوه اجرای عملیاتهای ایران گویای ناروا بودن تهمت «موج انسانی» است
نوروزشاد گفت: در تاکتیک امواج انسانی، عمدتاً نبرد در روز انجام میگیرد تا علاوه بر ایجاد وحشت در دل نیروی مدافع از عقبنشینی و فرار احتمالی نیروهای مهاجم نیز جلوگیری شود. اما عملیاتهای سپاه عمدتاً در تاریکی شب صورت میگرفت و همه اقدامات مربوط به کاهش تلفات از جمله غافلگیری، اجرای مانور فریب، بهکارگیری صحیح آتش، انجام مانور و... به اجرا درمیآمد.
راوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس افزود: البته در عملیاتهای سپاه، شجاعت و از خودگذشتگی نیروهای داوطلب، موجب گشایش گرههای عظیم و غلبه بر موانع و مشکلات بزرگ پیش پا بود. طبعاً غلبه بر ترس و انتقال آن به دل دشمن، از ویژگیها و هنرهای یک رزمنده است.
وی تاکید کرد: شاید مانور شجاعانه و روحیه فداکارانه رزمندگان ما که در موارد نادر و صحنههای خاصی موجب از جان گذشتگی برخی رزمندگان شده باشد، به غلط چنین تصوری را ایجاد کرده باشد که ما در طول دوران جنگ تحمیلی و در تمام نبردهای خود از تاکتیک امواج انسانی بهره گرفتهایم.
نوروزشاد ادامه داد: شاید تصمیمگیری صحیح، داوطلبانه و ایثارگرانه رزمندگان در برخی موارد مثل عبور از میادین مین، به ذهنها چنین القاء کند که این عمل در راستای تاکتیک امواج انسانی بوده است. این اتفاق با آنکه هیچگونه گزارش رسمی و مستندی مبنی بر وقوع آن در دست نداریم، اما دارای احتمال وقوع منطقی است و میتوان احتمال صحت چنین گزارشهایی را در موارد خاص پذیرفت. آنچه مسلم است اینکه روش مورد نظر، هرگز یک روند جاری و جزء راهبرد نیروهای ایرانی نبوده و در طراحی مانورها، تدابیر ویژهای برای عبور از موانع و شناسایی معابر و ... اتخاذ میشد.