آیت‌الله حائری شیرازی مطرح کرد:
بیان سرگذشت اهل بیت(ع) به زبان یوسف و برادرانش در قرآن
گروه حوزه علمیه: استاد حوزه بیان کرد: قصه اهل بیت(ع) و دشمنان ایشان در قرآن آمده، ولی به زبان یوسف و برادران بیان شده است؛ آنچه نزدیکان پیامبر با ایشان کردند، همان کاری بود که برادران یوسف با ایشان کردند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، آیت‌الله حائری شیرازی امروز 5آذرماه در اولین جلسه درس تفسیر سوره یوسف در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) گفت: امام راحل(ره) بیان میکند که قرآن کتاب انسان است؛ در جای دیگر بیان میکند که نماز کارخانه انسانسازی است؛ در جای دیگر بیان میکند علت بیچارگی دشمنان اسلام این است که اسلام و انسان را به درستی نشناختهاند.
وی افزود: امام صادق(ع) به مفضل بیان میفرماید که هرجا و هرچیزی که از عهده انسان بر نمیآمد، خود خدا اقدام کرد و هرجا که کاری از دست انسان بر میآید خداوند آن را به خود انسان واگذارکرده است؛ امام فرمودند که گندم و جو را خدا خلق کرده است چون از انسان بر نمیآید ولی کاشتن و درو کردن و پختن نان از انسان بر میآید؛ خداوند این وظایف را به دوش انسان گذاشت تا در این هستی بیکار نماند.
این استاد حوزه بیان کرد: در این حدیث بیان شده است که ساختن کرک و پشم و مو برای انسان میسر نبود ولی ساختن وسایل زندگی و ریسندگی از عهده انسان ساخته است؛ نکته بعدی که امام بیان میفرماید، در خصوص دارو است که این دارو در خلقت وجود داشته است ولی انسان باید آن را کشف و به کار ببرد.
حائری شیرازی تصریح کرد: اینکه در مبانی دینی بیان شده است که علم به دو گونه علم ابدان و علم الادیان است برای گذشته بوده است ولی امروز باید علم الاشیا و علم الانسان را به کار برد؛ در آن زمان علم مشهور، پزشکی بود و شاه فرد اشیا نیز بدن انسان بود و به همین جهت علم الابدان بیان شده است؛ در مقابل نیز علم الادیان دقیقا علم الانسان است.
وی گفت: خداوند انسان‌شناسی را به عهده میگیرد ولی علم الاشیا را به عهده انسان قرار میدهد؛ انبیا برای حل سوالات عالم به سوی ما نیامدند زیرا اگر همه سوالات را پاسخ میدادند انسانها در بیکاری غوطه ور میشدند ولی آنها برای علم انسان آمدند تا انسان را بسازند.
وی افزود: انگلیسیها راهی به خشکی نداشتند و به همین دلیل آنها مجبور به دریانوردی شدند و به همین خاطر اکثر کشورهای اسلامی را مستعمره خود کرد؛ انگلیسیها برای رفع نیاز خود به کشف روی آوردند تا انرژی متراکم خود را آزاد کنند زیرا انسان فی نفسه به دنبال کشف اموری هستند که به زنده ماندن آنها کمک میکند.
این استاد حوزه بیان کرد: انسان‌شناسی در واقع بر عهده انسان نیست؛ همچون خلق گندم و جو و اشیای دیگر؛ انبیا به دنبال تعریف و تبیین انسان بودند؛ هر آیه قرآن، دارای پیامی در انسان شناسی است و هنر قرآنیان این است که این پیام را از هر آیه برگیرند.
حائری شیرازی تصریح کرد: ائمه ما بیان کردهاند که هر آیه قرآن یا درباره ما است و یا در باره دشمنان ما؛ ائمه اکمل مجاری عقل هستند و دشمنان اهل بیت(ع) نیز اکمل مجاری جهل هستند؛ اهمیت عاشورا به این دلیل است که یک انسان شناسی جامع در آن انجام شده و انسان عقل و انسان جهل در مقابل هم قرار گرفتند؛ به همین خاطر است که کل زیارت عاشورا را میتوان روی لعن و سلام استوار کرد؛ لعن یعنی احتراز از جهل انسانی و سلام نیز توجه به عقل انسانی است
وی گفت: هر آیهای از آیات سوره یوسف باید از جایگاه انسان‌شناسی معنی شود؛ به همین دلیل در این درس این شکل از بحث مورد توجه قرار میگیرد؛ علت انتخاب سوره یوسف نیز به این خاطر است که این سوره احسن القصص است؛ قصه اهل بیت(ع) و دشمنان ایشان در همین قصه است، ولی به زبان یوسف و برادران بیان شده است؛ آنچه خانواده پیامبر با ایشان کردند، همان کاری بود که برادران یوسف با ایشان کردند.
وی افزود: آنچه برای ما اهمیت دارد، این است که ما چه کسی هستیم و چه جایگاهی در این عالم داریم؛ اهمیت اهل بیت(ع) از این حیث است که مظاهر عقل هستند؛ یعنی اگر میخواهیم انسان را مشاهده کنیم، باید به اهل بیت(ع) نظر بیاندازیم؛ اهل بیت(ع) را نباید مافوق انسان بنامیم، بلکه باید اهل بیت(ع) را انسان مافوق بنامیم؛ کسانی که قول اول را به کار میبرند در واقع انسان را کوچک شمردهاند، زیرا تمام ملائک در مقابل ذات انسان سجده کردند؛ پس کسی که این انسان را به یادداشته باشد در واقع به مقام واقعی اهل بیت(ع) که انسان مافوق هستند، پیمیبرد.
این استاد حوزه بیان کرد: انسان عدد جبری است که هویت آن با علامت مشخص می‌شود؛ اگر انسان‌شناسی انسان درست باشد، علم الاشیا انسان نیز بزرگ باشد، علم الاشیا، میلیون ومیلیارد خواهد بود، ولی وقتی علم الاشیا انسان غلط باشد، انسان به منهای میلیارد میرسد، ولی وقتی انسان‌شناسی درست انجام شود انسان به مثبت میلیارد میرسد.
حائری شیرازی تصریح کرد: در بحث آخرالزمان و ظهور امام زمان(عج) نیز همین مساله رخ میدهد و انسان‌شناسی به جایگاه درست خود برگشته و تمام این ظلم و بیدادها به عدل میرسد؛ یعنی علمی که تا دیروز مایه مصیبت انسان شد، امروز مایه تعالی و رشد او می‌شود؛ اگر انسان خود را بشناسد همه چیز بار خداشناسی پیدا میکند ولی اگر خود را گم کرد، تمام علوم و نعمات برای او به بلا مبدل میشوند.
وی یادآور شد: اسلامی که منهای اهل بیت(ع) تفسیر می‌شود از خدا دور می‌شود و به کفر میرسد زیرا معلم قرآن را از آن گرفتهایم؛ وقتی غدیر از اسلام گرفته شد اسلام به این روز افتاد.
