شورای عالی امنیت ملی در بیانیهای به کشورهای عضو برجام، اقدامات متقابل جمهوری اسلامی ایران را در برابر خروج آمریکا از برجام و نقض مصوبات شورای امنیت سازمان ملل متحد دانست و اعلام کرد که بر این مبنا طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، ایران برخی اقدامات خود را در توافق برجام متوقف میکند و لذا ایران در مرحله فعلی دیگر خود را متعهد به رعایت محدودیتهای مربوط به نگهداری ذخائر اورانیوم غنی شده و ذخایر آب سنگین نمیداند و به کشورهای باقی مانده در برجام شصت روز فرصت داده میشود تا تعهدات خود به ویژه در حوزههای بانکی و نفتی را عملیاتی کنند. چنانچه در این مهلت کشورهای مزبور قادر نباشند مطالبات ایران را تأمین کنند، در مرحله بعدی جمهوری اسلامی ایران رعایت محدودیتهای مربوط به سطح غنیسازی اورانیوم و اقدامات مدرنسازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد.
عبدالرضا فرجیراد، عضو هیئت علمی گروه ژئوپلیتیک واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا درباره ارزیابی خود از این بیانیه و دیرهنگام یا به موقع بودن آن گفت: به اعتقاد من صدور این بیانیه در زمان مناسبی انجام گرفت. اگر ایران زودتر چنین اقدامی انجام میداد تعبیر به یک اقدام واکنشی در برابر خروج آمریکا از برجام میشد و این تلقی را ایجاد میکرد که ایران هم میخواهد از برجام خارج شود.
وی ادامه داد: دنیا باید میفهمید که ایران تا چه حد صبر پیشه کرده و به تعبیری صبر استراتژیک داشته و الان تقریباً دنیا این واکنش ایران را درک کرده است و این را از صحبتهای مقامات اروپایی و غیراروپایی میتوان متوجه شد و اغلب آنها از جمله رئیسجمهور فرانسه بیان کردند که خروج ترامپ از برجام باعث این مشکلات شده است. بنابراین ایران اقدام مناسبی را در این زمان خاص انجام داد و پس از یکسال که ترامپ از برجام خارج شد ایران هم اولین مرحله اقدامات عملی خود را انجام داد.
اروپا پس از واکنش منفی ابتدایی تغییر لحن داد
فرجیراد درباره واکنش اروپا به اقدام ایران و رد کردن ضربالاجل 60 روزه گفت: اروپاییها ابتدا چنین واکنشی نشان دادند و طبیعی بود که این ضربالاجل را به هر دلیلی رد کنند، اما مهم این است که به تدریج مشاهده میشود که لحن خود را تغییر دادهاند. فرانسویها هم ابتدا واکنش تندی نشان دادند اما بعد آقای مکرون آمریکاییها را مقصر این وضع اعلام کرد و بعد از آن هم آلمان اعلام کرد با ایران مذاکره میکند. ایران باید در این دو ماه مذاکرات فشردهای را با اروپاییها شروع کند و در این مذاکرات به آنها تفهیم کند در این یکسال که آمریکاییها کاملاً برجام را نقض کرده و در نهایت از آن خارج شدند ایران آن را تحمل کرده و همچنان به تعهدات خود در برجام متعهد بوده است و علت اینکه الان چنین بیانیهای صادر شده افزایش فشارهای اقتصادی آمریکا علیه ایران است و پس از آن راهکاری هم برای حل مشکل پیش پای اروپاییها بگذاریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: به اعتقاد من اروپاییها میتوانند اقداماتی را درباره نقل و انتقالات مالی و خرید نفت ایران انجام دهند و اگر اروپاییها اقدام خاصی را پس از این مهلت انجام ندادند بر این اساس ایران وارد مرحله دوم اقدامات متقابل خود آن هم بدون عجله و باطمأنینه میشود تا آنها نتوانند تبلیغات گستردهای علیه ایران راه بیندازند. با این نوع واکنش ایران دنیا میفهمد که موضع ایران بر حق است و مرحله مرحله و با صبر و حوصله پیش میرود.
تصور آمریکا خروج ایران از برجام بود
سفیر اسبق ایران در نروژ و مجارستان درباره صحبتهای ترامپ مبنی بر آمادگی مذاکره با ایران و اختصاص یک شماره تلفن برای گفتوگو با ایرانیها پس از بیانیه شورای عالی امنیت ملی گفت: ترامپ دست به عملی زده که خودش را گرفتار کرده و نمیتواند عقبنشینی کند، زیرا خیلی از طرفدارهایش را از دست میدهد به ویژه اینکه به انتخابات دور بعدی ریاست جمهوری آمریکا نزدیک میشویم و این عقبنشینی بر سبد آرای او اثر منفی میگذارد.
وی با بیان اینکه مشاوران ترامپ با نظراتی که به او میدهند فضا را تند کردهاند، گفت: از سوی دیگر ترامپ چون فقط میخواهد ایران را پای میز مذاکره بنشاند تحریمها را با جدیت و شدت بیشتری اعمال میکند. انتظار آمریکاییها این بود که ایران کاملاً از برجام خارج شود تا بقیه دنیا در کنار آمریکا بایستد و آن زمان تحریمها با اجماع جهانی و به شکل مؤثرتری عله ایران اعمال شود. اما ایران یک گام در راستای مفاد برجام برداشته و دنیا این واکنش ایران را پذیرفته و تنها از ایران خواسته که از برجام خارج نشود و این صحبت روسیه، چین، اروپا، ژاپن به عنوان کشورهای قدرتمند است.
فرجیراد یادآور شد: ترامپ قبل از اینکه بخواهد با ایران مذاکره کند باید احترام خود به قوانین بینالملل و مصوبات شورای امنیت و سازمان ملل درباره برجام را نشان دهد و 12 بند آقای پمپئو را کنار بگذارد و تحریمها علیه ایران را بردارد تا مشخص شود واقعا آمادگی مذاکره با ایران را دارد تا آن موقع ایران هم به انجام مذاکره اقناع شود.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام