تورقی بر کتاب «گناه، زمینه و راه ترک»

به گزارش خبرنگار ایکنا، کتاب گناه زمینه، آثار و راه ترک نوشته شهاب‌الدین وامق اصطهباناتی در ۱۸۷ صفحه و 16 فصل از سوی دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی منتشر شده است.

شهاب‌الدین وامق اصطهباناتی در مقدمه در مورد دلیل نوشتن می‌نویسد: در شرایط کنونی جامعه، عمل به آموزه‌های اسلام- بسیار دشوار شده است....کتاب پیش‌رو با استفاده از منابع اسلامی به ذکر گناهان و اثرات آن‌ها پرداخته؛ برخی از پیش زمینه‌های ارتکاب چنین گناهانی را برشمرده؛ و در ادامه راهکارهایی برای ترک گناه ارائه کرده است.امید است که با دوری از گناهان، رضایت پروردگار سبحان را به دست آوریم و اعمال خود را بر اساس این حدیث از حضرت ولی‌عصر (عج) همسو نماییم:  «پس هر یک از شما باید آنچه را که موجب دوستی ما می‌شود، پیشه خود سازد و از هر آنچه موجب خشم و ناخشنودی ما می‌گردد، دوری گزیند؛ زیرا فرمان ما به یکباره و ناگهانی فرا می‌رسد و در آن زمان توبه و بازگشت برای کسی سودی ندارد و پشیمانی از گناه کسی را از کیفر ما نجات نمی‌بخشد.»

کتاب در ۱۶ فصل نوشته شده و در فصل بعد از مقدمه نویسنده به تعریف مفاهیم دینی؛ چون خوف و رجا و شفاعت می‌پردازد. سپس دشمن درونی و بیرونی را بیان و تشریح و به همکاری میان دو دشمن اشاره می‌کند. از ضرورت آشنایی با دستورات دین می‌گوید و گناهان کبیره و صغیره را به خواننده می‌شناساند، دلایل حرام بودن گناهان را بیان می‌کند و در فصل ۹ که به نظر مهم‌ترین بخش کتاب است گناهان کبیره را با استناد به آیات قرآن و روایات رسیده از ائمه معصومان جزء به جزء ولی خلاصه بیان می‌کند. نویسنده در ادامه به اثرهای ارتکاب گناه در زندگی دنیایی و اخروی می‌پردازد و آثار تقوا را نیز بر می‌شمارد.

 فصل‌های بعدی از میان برداشتن مقدمات گناه و فراهم کردن مقدمات ترک گناه، محاسبه نفس و شبیه‌سازی ترک گناه و مراحل مؤثر در ترک آن را بیان می‌کند. پایان کتاب نیز به بیان منابع، کتابنامه و فهرست اعلام اختصاص دارد.

کتاب گناه؛ زمینه، آثار و راه ترک با این آیه شریفه سوره یوسف آیه ۸۸؛ یا أیّها العزیز مَسَّنا و اَهلَنا الضُّر و جِئنا بِبضاعه مُزجاه فاوفِ لنا الکَیل و تصدَّق عَلَینا اِن اللهَ یَجزِی المُتصدِّقین؛ گفتند: ای عزیز مصر، ما با همه اهل بیت خود به فقر و قحطی و بیچارگی گرفتار شدیم و با متاعی ناچیز و بی‌قدر (حضور تو) آمدیم، پس بر قدر احسانت نسبت به ما بیفزا و از ما به صدقه دستگیری کن که خدا صدقه بخشندگان را نیکو پاداش می‌دهد. این آیه که پیش از سخنرانی‌ها نیز گاه توسط اهل منابر خوانده می‌شود، به نوعی شرح گرفتاری‌های بشر در ادوار مختلف است به ویژه وقتی تنگناها زیاد می‌شود و دست به دامن بزرگی می‌شوند.

نویسنده در ادامه و از همان اولین سطور کتاب با استفاده از آیات قرآن گناه را تعریف و هر جا که نیاز باشد نیز از روایات استفاده می‌کند. شیوه ارجاع دهی نیز در کتاب به شکل پانوشت است که باعث می‌شود مخاطب به سرعت بتواند منبع اصلی را بیابد.

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

8-2-12. بد سخن گفتن

یکی از صفاتی که سبب لغزش انسان‌‌ها می‌شود، بد سخن گفتن است، خداوند سبحان در قرآن کریم در آیه 53 سوره اسراء می‌فرماید: وَقُلْ لِعِبَادِی یَقُولُوا الَّتِی هِیَ أَحْسَنُ ۚ إِنَّ الشَّیْطَانَ یَنْزَغُ بَیْنَهُمْ ۚ إِنَّ الشَّیْطَانَ کَانَ لِلْإِنْسَانِ عَدُوًّا مُبِینًا... بندگانم را بگو که همیشه سخن بهتر را بر زبان آرند، که شیطان (بسیار شود به یک کلمه زشت) میان آنان دشمنی و فساد برمی‌انگیزد، زیرا دشمنی شیطان با آدمیان واضح و آشکار است.

بر اساس این آیه خداوند متعال به پیامبر اکرم(ص) دستور می‌دهد که به بندگان ابلاغ کند که نه سخن نیکو بلکه سخن نیکوتر به زبان خود جاری کنند. دلیل این امر نیز در کمین بودن شیطان برای ایجاد اختلاف در انسان‌هاست؛ و دلیل این کار شیطان نیز دشمنی آشکار او با انسان است.

برای مثال یک وقت شخصی می‌خواهد دیگری را برای کاری که کرده بازخواست کند و سخن بد این است که به شخص خطاکار از طریق دشنام مطلب را تذکر دهد. سخن نیکو نیز به این صورت است که به او بگوید «نباید چنین می‌کردی!»، اما سخن نیکوتر آن است که با ملاطفت به شخص خطاکار بگوید «بهتر نبود فعلان کار را انجام می‌دادی؟» آیا شیطان می‌تواند با وجود سخن نیکوتر بین انسان‌ها اختلاف ایجاد کند؟

به راستی آیا این کتاب آسمانی نیست؟ آیا با پیروی از آن گمراهی برجای می‌ماند؟

یادآور می‌شود؛ این کتاب در 187صفحه و با قیمت 30000 تومان به همت دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر شده است.