نگاهی به فناوری‌های خدمت‌رسان به زائران اربعین
فناوری‌هایی که در عراق و برای خدمت به زائران اربعین استفاده می‌شود، شامل پیدا کردن امکانات برای یافتن استراحتگاه، خدمات اینترنتی، خدمات حمل و نقل و سایر موارد بوده و این امر بازار خوبی را برای محصولات مرتبط با این مناسبت دینی برای شرکت‌ها فراهم کرده است.
به گزارش ایکنا، استفاده از فناوری‌های نوین همچون اینترنت در بین مسلمانان به ویژه در تبلیغ و ترویج امور مذهبی طی سال‌های اخیر بسیار رواج پیدا کرده و باعث شده برخی از شرکت‌های استارتاپی و فعال در حوزه فناوری‌های نوین، به دلیل اندازه و پتانسیل‌های بالای بازار محصولات مرتبط با مسلمانان جایگاهی برای خود پیدا کنند.
در همین راستا در برخی از کشورهای اسلامی به خصوص ایران و عراق که شیعیان در اکثریت هستند، برخی از نرم‌افزارها و اپ‌های موبایلی برای کمک به برگزاری مراسم و مناسبت‌های مذهبی طراحی شده است. مراسم عزاداری امام حسین(ع) یکی از بخش‌هایی است که شرکت‌ها و فعالان حوزه فناوری‌های نوین چند سالی است در آن فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.
تنوع زیادی در محصولات عرضه شده برای عزاداری‌های محرم وجود دارد. این محصولات طیف گسترده‌ای از برنامه‌های موبایلی ساده را از زیارت‌نامه تا برنامه‌های پیچیده‌تر که خدمات اسکان و عزاداری آنلاین ارائه می‌دهند، در بر می‌گیرند.
مراسم اربعین به عنوان یکی از بزرگترین گردهمایی‌های انسانی از اهمیت بسیاری به خصوص در سال‌های اخیر برخوردار شده و این مناسبت به عنوان یکی از نماد‌های دین اسلام و مذهب شیعه هرساله چند میلیون زائر را به خود جذب می‌کند.
این حضور گسترده مردم در کنار به تصویر کشیدن جلوه‌های باشکوهی از این پیاده‌روی نیاز به داشتن امکانات و زیرساخت‌هایی برای خدمت‌رسانی به زائران را الزامی کرده است. از آنجایی که بسیاری افراد این مسیر را از شهرهایی مانند نجف (۸۸ کیلومتر فاصله) یا بصره (۶۸۳ کیلومتر فاصله برابر با دو هفته پیاده‌روی) تا کربلا پیاده می‌پیمایند مشکلات آب و هوایی مانند گرمای شدید در روز و سرمایی شدید در شب، پیش روی آنها است و این موضوع ارزش و اهمیت خدمات را در طول مسیر پیاده‌روی مشخص می‌کند. این خدمات شامل پیدا کردن امکانات برای یافتن استراحتگاه، خدمات اینترنتی، خدمات حمل و نقل و سایر موارد بوده و این امر بازار خوبی برای محصولات مرتبط با اربعین برای شرکت‌ها فراهم کرده است.
زیارت کربلا در طول ایام محرم برای بسیاری از شیعیان از اهمیت زیادی برخوردار است. در همین راستا با توجه به مسائل امنیتی در عراق و شیوع کرونا تلاش برای جایگزین کردن راهکاری به جای زیارت حضوری آغاز شد.
VR Karbala نتیجه یکی از همین تلاش‌ها بوده که با الهام از پروژه مشابهی از منطقه توریستی شهر ممنوعه چین، در سال 2016 تکمیل شد. این پروژه دانشگاهی توسط ناظر حسین مهرعلی شروع شد و کاربر این نرم‌افزار می‌تواند با استفاده از این برنامه واقعیت مجازی به همراه انیمیشن‌های واقعی، صدا و دقت تاریخی بینندگان را به گذشته و به زمان حماسه کربلا ببرد.
VR Karbala به کاربران خود امکان می‌دهد تا به طور کامل خود را به عنوان یک تماشاگر در این بخش مهم تاریخ اسلام احساس کند. این برنامه روی هر دو سیستم عامل اندروید و IOS در دسترس است و برای استفاده کامل از تمام امکانات این برنامه نیاز به هدست VR و هدفون است.
نقل و انتقال مسافران در طول پیاده‌روی اربعین از جمله مسائلی است که در هنگام این مراسم از اهمیت بسیاری برخوردار می‌شود. با توجه به اینکه بسیاری از زائران به دلیل شرایط جسمانی قادر به طی کردن مسیر نیستند، نیاز به وسایل نقلیه مناسب بیش از پیش در این زمان احساس می‌شود. این موضوع حتی برای سایر زائران که می‌خواهند در عراق حرکت کنند و یا به ابتدای مسیر پیاده‌روی برسند هم از اهمیت برخوردار است. علاوه بر این، بسیاری از زائران قادر به فهمیدن زبان عربی نیستند و این امر مشکلاتی را برای آنها به وجود می‌آورد.
از سال 2018، برنامه‌های کرایه ماشین و حمل و نقل مسافر در عراق محبوبیت بسیاری پیدا کرده‌اند. به مانند ایران، تاکسی‌های اینترنتی به تدریج بخشی از زندگی روزمره مردم شده و به دلیل سادگی استفاده و قیمت مناسب مورد توجه قرار دارند. اهمیت این برنامه‌ها در هنگام مراسم محرم و اربعین بیش از هر زمان دیگری است. بیشتر این برنامه‌ها برای استفاده درون شهری طراحی شده‌اند.
Taxi Amin یکی از معروفترین برنامه‌های تاکسی اینترنتی در عراق است که تنها در کربلا قابل استفاده است. با این همه گستردگی و کارایی آن باعث می‌شود که بسیاری از زائران این برنامه را مفید و قابل استفاده بدانند. Taxi Amin به 37 زبان خدمات خود را ارائه می‌دهد. با وجود اینکه این برنامه فاقد گزینه پرداخت آنلاین و درون‌برنامه‌ای است و مسافران تنها می‌توانند پول نقد پرداخت کنند، اما یکی از بهترین گزینه‌ها برای زائران اربعین است.
Obr دیگر تاکسی اینترنتی است که در عراق فعال است. برخلاف Taxi Amin ،Obr در سایر شهرهای عراق مانند بغداد هم فعالیت دارد و به 39 زبان از جمله انگلیسی، اردو، استونی، فنلاندی و گرجی خدمات خود را عرضه می‌کند. با این همه این برنامه هم تنها گزینه پرداخت پول نقد را برای مسافران دارد ولی به دلیل پوشش شهرهای بیشتر گزینه مناسب دیگری برای زائران است.
Careem نسبت به دو برنامه دیگر بهتر است. این برنامه در شهرهای بزرگ از جمله بغداد و کربلا خدمات خود را ارائه داده و از گزینه پرداخت با کارت اعتباری هم بهره می‌برد. اما نکته منفی این برنامه محدودیت در تعداد زبان‌ها است و Careem تنها به زبان‌های انگلیسی، عربی، فرانسوی، کردی و ترکی موجود است.
علاوه بر این خدمات، در عراق برنامه‌های موبایلی دیگری هم برای کمک به زائران وجود دارد. از جمله Haqibat Almumin که یک برنامه موبایلی برای کمک به زائران برای پیدا کردن اوقات شرعی، جهت قبله و مکان‌یابی است. این برنامه به زبان‌های انگلیسی و عربی در دسترس است و می‌توان آن را برای Android و iOS بارگیری کرد. نکته جالب توجه این برنامه این است که علاوه بر کتب دینی و دعا، می‌توان از آن به عنوان تسبیح نیز استفاده کرد.
گزارش از محمدحسن گودرزی
انتهای پیام
