نباید آینده اقتصاد را به رمزارز ریال گره زد + صوت

علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی، در بیست‌‌ونهمین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی، از اجرای رمز ریال در شهریور ماه خبر داد و گفت: «طبق قولی که همکارانم در بانک مرکزی داده‌اند، رمز ریال از شهریور ماه به اجرا می‌رسد». رئیس کل بانک مرکزی رمزارز ریال در مقابله با سوداگری، فرارهای مالیاتی و افزایش ارزش پول ملی مؤثر دانسته است.

حسین محمودی‌اصل، کارشناس مسائل اقتصادی، درباره تأثیر رمزارز ریال بر اقتصاد ایران و مقابله با کاهش ارز پول ملی گفت: موضوع رمزارز به هرحال یکی از بلاتکلیف‌ترین حوزه‌های موجود در کشور محسوب می‌شود. با وجود اینکه به هرحال براساس قانون، خریدوفروش رمزارز در داخل کشور ممنوع است، مشاهده می‌کنیم سایت‌ها و صرافی‌های آنلاین مختلفی با دسترسی به شاپرک خریدوفروش رمزارزها را انجام می‌دهند. به هر حال اگر قانونی نیست، باید اتفاق نیفتد اما اگر قانونی است حتماً سازوکارهای لازم برای آن تدوین شود.

وی افزود: همچنین برخی ادعا می‌کردند که از طریق رمزارزها می‌توان تحریم‌ها را دور زد، اما عملاً چنین اتفاقی رخ نداده، چون اگر این اتفاق می‌افتاد عملاً باید تحریم‌ها خنثی می‌شد و یا حداقل اینکه صادرات نفت ایران با رشد و ثبات معناداری همراه بود.

بیشتر بخوانید:

رمزارز ریال کمکی به اقتصاد ایران نمی‌کند + صوت

کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اگر کشوری از ما کالایی را خریداری کند یا اینکه ایران کالایی را از کشوری سفارش دهد، باید نقدینگی لازم وارد چرخه مبادلات اقتصادی شود، گفت: اگر فرض را بر این بگیریم با رمزارزها بخواهیم این کار را انجام دهیم باید از از طریق یک صرافی اتفاق بیفتد و اکثر صرافی‌های معتبر و قابل اعتماد هم با احراز هویت همراه هستند، بنابراین دلیل اصلی که سبب شده نتوان از رمزارزها برای دور زدن تحریم‌ها بهره برد به خاطر رصد حساب‌ها و احراز هویتی است که انجام می‌شود.

آینده اقتصاد را نباید به رمزارز گره زد

محمودی‌اصل با بیان این مطلب که رمزارزها برپایه بلاک‌چین استخراج می‌شوند، عنوان کرد: شیوه استخراج رمزارز مورد تأیید است اما آنچه که نسبت به آن تردید وجود دارد، ماهیت خود رمزارزها در چرخه اقتصادی جهانی است و به همین دلیل گاهی مسئولان اقتصادی کشور به اشتباه آینده اقتصاد جهانی را به رمزارزها گره می‌زنند.

وی افزود: بنابراین اگر رمزارز ریال براساس مطالعات کارشناسی باشد، می‌توان منابع چندین میلیون نفر ایرانی را از ده‌ها یا صدها رمزارز بی‌شماری که در جهان وجود دارند و با ریسک‌های فراوانی هم همراه هستند، به سمت رمزارز ملی ریال هدایت کرد و این امر قطعاً پسندیده است، ولی اگر رمزارز ریال به یک محلی برای دلالی تبدیل شود و همچنین قیمت‌های غیرمعقول را به خود ببیند، به هرحال فضای سوداگرانه با حجم انبوهی از مالباختگان را شاهد خواهیم بود.

ضرورت وجود پیوست مطالعاتی رمزارز ریال

محمودی‌اصل بیان کرد: به نظر من مهمتر از استخراج رمزارز ریال، پیوست‌ها و مطالعات کارشناسی است تا مانع بروز مشکلات جبران‌ناپذیر در اقتصاد ایران شود.

وی پیشنهاد کرد: رمزارز ریال را نباید تنها محدود به کارکردهای داخلی کرد، بلکه بهتر است این رمزارز را در مبادلات تجاری میان ایران با کشورهای دیگر هم به کاربرد برد و لازمه تحقق چنین هدفی این است که سایر کشورها هم رمزارز ریال بپذیرند و در نظام پولی و بانکی خود رمزارز ریال را تعریف کنند.

محمودی‌اصل با بیان اینکه ریسک سرمایه‌گذاری برروی رمزارزها بسیار زیاد است، افزود: به نوعی می‌توان گفت، ذخایر ارزی کشور درگیر رمزارزها شده و اگر اتفاقی برای یک رمزارز رخ دهد، قطعاً ذخایر ارزی کشور به خطر می‌افتد یا حتی امکان نابودی این منابع وجود دارد و از سوی دیگر معمولاً رمزارزهای موجود برای صادرات و واردات به کار گرفته نمی‌شود و همین مسئله ریسک سرمایه‌گذاری برروی رمزارزها را دوچندان می‌کند.

تأثیر رمزارز ریال بر افزایش ارز پول ملی

استاد دانشگاه تأثیر رمزارز ریال را بر افزایش ارز پول ملی انکار کرد و متذکر شد: هیچ کشوری نتوانسته با رمزارز ارزش پول ملی خود را افزایش دهد و از لحاظ عملی هیچ تجربه ثابت‌شده‌ای در این رابطه وجود ندارد. تقویت ارزش پول ملی نیازمند فاکتورهای دیگری است که کاهش خلق پول ازجمله این فاکتورهاست، بنابراین علت چیز دیگری است.

محمودی اصل گفت: کشورهای دیگر برای افزایش ارز پول ملی خود دست به ایجاد تناسب میان نرخ تورم و بهره زده‌اند، اما در ایران نرخ تورم و بهره فاصله معناداری با یکدیگر دارند و انگیزه خروج پول از نظام بانکی و ورود به دلالی افزایش پیدا کرده است.

وی در پایان اظهار کرد: به هرحال ضمن اینکه باید این تناسب ایجاد شود، از طریق مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر مجموع درآمد هم می‌تواند مهم باشد و همچنین مقابله با دلالی در بازار مسکن، خودرو، طلا و ارز به افزایش ارز پول ملی کمک خواهد کرد، اما اگر این موارد مهم رعایت نشود، رمزارز ریال تأثیری در افزایش پول ملی، مقابله با سوداگری و فرارهای مالیاتی نخواهد داشت و اینکه مبادلات تجارت خارجی ایران را هم افزایش نمی‌دهد.

گفت‌وگو از سعید امینی