غلامرضا کافی، مدرس ادبیات دانشگاه شیراز و پژوهشگر در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به تعریف شعر عاشورایی و آئینی گفت: شعر آئینی شامل اشعاری است که موضوع آنها مباحث دینی باشد. برخی دایره را تنگتر میگیرند و در این میان قصد شاعر هم مطرح است و اینکه آیا روحیه و رویه آئینی داشته و به این موضوع توجه میکند یا نه که موضوع دین در شعرهایش تجلی یابد.
وی افزود: شعر آئینی دارای گستردگی فراوانی است و شعر عاشورایی زیرمجموعه این نوع شعر است، اما به جهت اهمیت موضوع میتوان آن را بخشی و جزئی دانست که میتواند کل شعر آئینی را در برگیرد و به وسیله آن، شعر آئینی را هم شناخت و در باور شیعی مورد بررسی قرار داد.
کافی ادامه داد: شعر آئینی الزاماً تعهد دارد آموزههای دینی را ترویج کند و این حوزه از سوی دیگر به باور و اعتقادات مذهبی شاعر نیز بستگی دارد و حوزه تاریخی و جغرافیایی آن را نیز باید در نظر داشت.
این پژوهشگر در ادامه، ادب شعر عاشورایی را مورد اشاره قرار داد و اظهار کرد: در شعر آئینی موضوعی با عنوان «امامشناسی» وجود دارد که شاعر باید شناختی از این شخصیتها داشته باشد و این نخستین نکته است.
کافی در ادامه مطلب یاد شده تصریح کرد: از سوی دیگر سختی کار هم از همین امر ناشی میشود؛ چرا که معصومین(ع) انسانهای ناشناختهای هستند و ممکن است در پرداخت به آنها از ذهنیت زمینی استفاده کنیم و ممکن است لغزش و انحرافی در این راستا به وجود بیاید.
وی با بیان اینکه سرودن شعر آئینی به باور قلبی شاعر بستگی دارد، تصریح کرد: شاعران ما پس از انقلاب تا اندازه زیادی به اشارات تلمیحی و تلویحی بسنده کرده و به طور عمیق وارد بحث زندگانی و سیره معصومین(ع) نشدهاند.
به گفته این مدرس ادبیات دانشگاه، عوامزدگی در شعر برخی شاعران آئینی کشورمان و مداحان دیده میشود که این موضوع هم به ادبیات عاشورایی و آئینی و هم به باورهای دینی جامعه آسیب میزند.
کافی با تأکید بر اینکه شاعر باید خط قرمزهای دینی را رعایت کند تا سرودههایش سبب توهین نشود، بیان کرد: شاعری که با وجود محدودیتها شعری را بسراید که حرمتها و خط قرمزها را رعایت کرده باشد، هنرمند است و در این صورت میتوان گفت که نگاه شاعر با شناخت همراه بوده است.