منطبق بودن آموزه‌‌ها با استانداردهای آموزشی؛ گام اول سطح‌بندی مؤسسات قرآنی
گروه مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد: استاندارد بودن یا منطبق بودن با یکی از استانداردهای آموزشی می‌تواند گام اول در سطح‌بندی مؤسسات قرآنی باشد، یعنی مشخص شود، مراکز قرآنی که فعالیت می‌کنند چه مقدار فعالیت‌هایی که دارند منطبق با استانداردهای آموزشی است.
حسن حبیبی، مسئول واحد ارزیابی مؤسسه قرآنی احسن الحدیث تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با اجرای طرح سطح‌بندی مؤسسات قرآنی، گفت: آنچه به‌نوعی در جامعه شکل گرفته، این است که شهرداری با انجام فعالیت دینی و اجتماعی، طرح‌های محله را به تدریج فعال کرده است و در واقع خانه‌های قرآن نیز بخشی از سراهای محله است و گروه مخاطبانشان هم کل گروه جامعه است و این کلاس‌ها را فرهنگسراها پوشش می‌دهند.
نگاه تخصصی به فعالیت مؤسسات؛ اولین آسیب اجرای طرح سطح‌بندی
وی اظهار کرد: در قسمتی که خانه‌های قرآن و مراکز قرآنی به‌صورت مردمی فعالیت می‌کنند، افراد احساس می‌کنند که نیاز به سطح‌بندی نیست و اولین آسیب سطح‌بندی این است که معمولاً در سطح‌بندی نگاه تخصصی داریم، یعنی می‌گوییم مؤسسه‌ای که قرآن را ترویج می‌دهد، باید مؤسسه تخصصی باشد و به سطوح پایین توجه نمی‌شود.
عضو هیئت‌مدیره مؤسسه احسن‌الحدیث تهران در ادامه با ذکر مثالی افزود: به‌عنوان مثال سال‌ها پیش به کلاس اول دبستان خیلی توجه نمی‌شد و تنها سطوح دانشگاهی مهم تلقی می‌شد، در صورتی که اگر پایه کلاس اول قوی چیده شود، مطمئناً مهم است و این نگاه بعدها تغییر یافت و از کارشناسان و افرادی که مدرک دکترا داشتند برای تدریس در مقطع ابتدایی بهره گرفته شد.
وی همچنین درباره این که سطح‌بندی فعالیت‌های مؤسسات قرآنی باید براساس چه اصولی صورت پذیرد، بیان کرد: در حال حاضر در حوزه آموزش قرآن به کوکان و نوجوانان متأسفانه نگاه تخصصی وجود ندارد و طرح سطح‌بندی قرار نیست در آن حوزه انجام شود و این اولین مشکلی است که در این زمینه وارد است.
حبیبی عنوان کرد: موضوع دوم این است که در سطح‌بندی باید محور نگاهمان مشخص باشد، یعنی این که آیا می‌خواهیم نگاه تخصص‌گرایانه داشته باشیم یا خیر و باید مشخص شود هر فرد در چه تخصصی فعالیت می‌کند، به‌عنوان مثال اگر مؤسسه‌ای در زمینه قرائت تدریس می‌کند باید مشخص شود که می‌خواهیم بحث قرائت را تخصصی کنیم، یا مکانیزم آموزش را و این دو مقوله جداست، یعنی آیا این مرکز آموزش‌هایی که ارائه می‌دهد منطبق بر استاندارد است یا خیر و موضوع دیگر این است که بحث‌های قرائتی را مورد سطح‌بندی قرار دهیم.
وی در رابطه با این که برگزاری مسابقات قرآنی چه تأثیری در مشخص شدن سطوح آموزشی مؤسسات قرآنی دارد، تصریح کرد: همان‌طور که می‌دانیم مکانیزم نمره دادن در مسابقات قرآن هم مدتی است که تغییر یافته است و نمره صوت، امتیاز بیشتر دارد و تجوید پایین‌تر قرار گرفته است و اگر فردی صوت و لحن خوبی داشته باشد، می‌تواند در مسابقات نمره قابل قبولی کسب کند.
مسئول واحد ارزیابی مؤسسه قرآنی احسن‌الحدیث تهران با اشاره به سطح‌بندی مؤسسات و انطباق آنها با استانداردهای موجود، اظهار کرد: استاندارد بودن یا منطبق بودن با یکی از استانداردهای آموزشی می‌تواند گام اول در سطح‌بندی باشد، یعنی مشخص شود، مراکز قرآنی که فعالیت می‌کنند چه مقدار فعالیت‌هایی که دارند منطبق با استانداردهای آموزشی است و این که فردی 12 ساله و کودک 5 ساله در یک کلاس آموزش ببینند از نظر استانداردهای آموزشی اشتباه است.
وی تصریح کرد: مورد بعدی میزان جذب یا جمعیت آماری که توسط مؤسسات آموزش داده می‌شود، می‌تواند به‌عنوان معیاری برای سطح‌بندی مؤسسات در نظر گرفته شود که در این زمینه نیز تنها نباید به حرف بسنده شود و باید این آمار مشاهد شده، ناظران در مؤسسه حاضر شوند و لیست مخاطبان را مورد بررسی قرار دهند و یا با چند نفر که در مؤسسه به فراگیری علوم قرآنی می‌پردازند و یا در سال‌های گذشته با مؤسسه ارتباط داشته‌اند باید به صورت تصادفی تماس گرفته شود که مشخص شود آیا این تعداد مخاطب در مؤسسه حضور دارند.
توجه به خروجی مراکز قرآنی در اجرای طرح سطح‌بندی
حبیبی با اشاره به معیار سطح‌بندی مؤسسات قرآنی گفت: معیاری که خیلی مهم است، این است که باید به صورت تصادفی از مخاطبانی که هدف اصلی هستند، یا به طریق مصاحبه و یا به طریق تکمیل کردن فرم‌های ارزیابی نظرسنجی شود و آخرین معیار، خروجی مؤسسات است که باید مد نظر قرار گیرد، یعنی مشخص شود که یک مؤسسه طی سال‌های فعالیت چه خروجی‌هایی داشته است.
وی بیان کرد: خروجی مؤسسات قرآنی نباید تنها تربیت قاریان قرآن باشد که در مسابقات مقام کسب کرده‌اند، خروجی مؤسسات قرآنی می‌تواند تربیت مردمی باشد که در مشاغل مختلف مشغولند، اما رفتارهای قرآنی بروز می‌دهند.
عضو هیئت‌مدیره مؤسسه احسن‌الحدیث تهران در رابطه با این که برای سطح‌بندی مؤسسات قرآنی چه ارزش‌های کمی و کیفی باید لحاظ شود، تصریح کرد: زمانی که طرحی تصویب می‌شود به عنوان طرح سطح‌بندی، باید نقاط مثبت و منفی آن نیز مورد ارزیابی قرار گیرد و مشخص شود که قرار است به چه نتایجی دست پیدا کنیم، به‌عنوان مثال اگر نتیجه گرفتیم که مؤسسه‌ای با اجرای طرح سطح‌بندی در انتهای جدول قرار گیرد، آیا باید سیاست حذف را دنبال کنیم یا سیاست اصلاح را داشته باشیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر سیاست اصلاح را می‌خواهیم در پیش بگیریم باید مربیان دوره‌های خاص را بگذرانند و باید مشخص شود که آیا در زمینه اجرای این طرح، پیش‌بینی شده است که مؤسسه‌ای که در سطح پایین قرار دارد چگونه باید به سطح بالاتر ارتقاء یابد.
