به گزارش خبرنگار افتخاری خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، حجتالاسلام والمسلمین احمد لطفیان سرگزی، امام جمعه نیکشهر در این کارگاه ضمن تسلیت ایام محرم و ضرورت امر به معروف و اقامه نماز اول وقت، عنوان کرد: اولین اهرم برای نهی از منکر عقیده به مبدأ و معاد و دومین اهرم آن است که خلافکار را به یاد الطاف خداوند بیندازیم؛ خدایی که عیوب ما را میپوشاند، خوبیهای ما را چند برابر پاداش میدهد، دردها را شفا میبخشد، دعاهای خیر ما را مستجاب میکند و بهترین رفیق و یاریرسان ماست. امام علی(ع) در حکمت 282 نهجالبلاغه میفرماید «حتی اگر خداوند برای گناه، دوزخی هم قرار نمیداد، واجب بود که به خاطر تشکر از آن همه الطاف او، از گناه و مخالفتش دوری کرد».
وی افزود: از اهرمهای بازدارنده از گناه و تشویقکننده به خوبیها این است که به مخاطب بفهمانیم اعمال ما به ائمهمعصومین(ع) عرضه میشود، اگر بدانیم نوار و سی دی گفتوگوی ما به مقامات عالی رتبه مملکتی عرضه میشود، در گفتار و رفتار خود دقت بیشتری میکنیم. اهرم بازدارنده دیگر از منکرات توجه به آثار شوم گناهان است. هر گناهی آثار شوم مخصوص به خود دارد، در آیات و روایات فراوان به این حقیقت اشاره شده که نزول بلاها به خاطر گناهانی است که مرتکب شدهاید. اگر فلان قوم هلاک شدند به خاطر طغیانشان بود. عبارت اول دعای کمیل حضرت علی(ع) نیز مؤید همین مطلب است.
حجتالاسلام لطفیان بیان کرد: اهرم دیگر بازدارنده از منکرات توجه دادن به برکات منافع و آثار خوبیهاست به طور مثال، براساس آیه هفت سوره اسراء، احسان ما به مردم سبب احسان خداوند و مردم به ما میشود، صدقه دفع بلا میکند، حج انسان را از فقیر شدن بیمه میکند(خطبه 110)، زکات مال را بیمه میکند، عفو از مردم، کلید عفو الهی از ماست(نور 22)، صله رحم، عمر را طولانی میکند، نماز انسان را از فحشا و منکرات باز میدارد و قدرت بازدارندگی و تدریجی همراه با احساس خوشایند دارد(عنکبوت 45)، کارهای نیکوی شما گناهانتان را از بین میبرد(هود 114)، عقیقه وسیله بیمه کردن نوزاد از خطرات است، دعا باعث نجات انسان از خطرات میشود، دوری از ناز و کرشمه زنان را از گزند افراد هوسباز حفظ میکند(احزاب 32)، روزه وسیله سلامتی است، قناعت کلید عزت است و دوری از دنیازدگی رمز رحمت است. ما معتقدیم که کار خیر یا شر ما در همین دنیا بیپاسخ نمیماند لذا بیان مکافات عمل وسیلهای برای نهی از منکر است.
این استاد دانشگاه یادآور شد: در سوره کهف آیه 82 میخوانیم خداوند به خاطر نیکوکاری پدر، دو پیامبر موسی و خضر را به کارگری مجانی وادار کرد و این داستان به ما میآموزد که خیر هر کاری یا به خود ما یا به فرزندان ما میرسد. تمام آیات الهی ما را به مطالعه عاقبت کار نیکوکاران یا فاسدان دعوت کرده تا با آشنایی با زندگی اقوام و گروههای خوب و بد بدانیم از مکافات عمل نباید غافل شد. مثل آیات 54 انفال، شش انعام ، 40 عنکبوت، 17 فصلت، 82 هود، 28 رعد و 9 نساء.
وی ادامه داد: براساس داستان حضرت یوسف(ع) کلمه «کذاک» آمده یعنی خیال نکنید که لطف ما به یوسف یک لطف شخصی است. هرکس همچون یوسف در حوادث تلخ و شیرین باید مواظب خود باشد. ما با او اینگونه برخورد خواهیم کرد. در گرفتاری حضرت یونس نیز میخوانیم که او از خدا عذرخواهی کرد و نجات یافت. پس میفرماید «هرکس صادقانه از ما عذرخواهی کند او را از لابه لای تاریکیها و بلاها نجات میدهیم». در امر به معروف اگر ما مردم را با نتیجه و پایان کار گناهکاران یا نیکوکاران آشنا کنیم و بدانیم که سرنوشت تلخ و شیرین اقوام قبلی با مردم امروز تفاوتی ندارد، این آگاهی گامی به سوی رشد آنها خواهد بود.
حجتالاسلام لطفیان یادآور شد: عقاید انحرافی، خیالها و تصورات باطل سرچشمه و ریشه گناهان بسیاری خواهد شد. وقتی انسان خیال می کند که از دیگران بهتر است آنها را مسخره میکند، ولی اگر احتمال دهد که په بسا دیگران افراد بهتر باشند دیگر براساس آیه 11 سوره حجرات آنها را مسخره نخواهد کرد. گاهی انسان گمان میکند که با حرص، سرمایهاش زیاد میشود غافل از اینکه طبق آیه 26 سوره رعد رزق به دست خداست و چه بسیارند کسانی که شبانه روز حرص میورزند اما به جایی نمیرسند. گاهی انسان تصور میکند که خوشبختی در مال است و لذا به سرمایهداران با حسرت نگاه میکند. به قول قرآن در آیه 79 سوره قصص «همین که مردم قارون را میدیدند با آه سردی میگفتند ای کاش ما هم مثل او سرمایههایی داشتیم، غافل از آنکه چندی بعد قارون چنان به زمین فرو رفت که همه گفتند چه خوب شد که ما سرمایهدار نبودیم».
وی افزود: گاهی انسان گمان میکند که اگر با فلان فامیل ازدواج کند خوشبخت میشود، غافل از آنکه خوشبختی در سایه شهرت و مقام نیست. بخش بزرگی از گناهان برخاسته از خیالات و تصورات ماست. براساس آیه 77 سوره بقره «نیکی در این نیست که قبله ما به کدام جهت باشد، بلکه نیکی و خیر در ایمان، عمل صالح و کمک به محرومان جامعه است». براساس آیه 216 سوره بقره «چه بسا چیزهایی را که بد میدانید ولی برای شما خیر است»، براساس آیه 85 سوره توبه «سرمایهها و فرزندان تو را به تعجب وادار نکند، خداوند اراده کرده است که آنها را با همین ثروتها و فرزندان عذاب کند».
امام جمعه نیکشهر در پایان یادآور شد: به هر حال از قضاوت فوری دوری کنیم و باور نکنیم که آنچه را میفهمیم حقیقت دارد و واقعیت است، زیرا بسیاری از باورهای ما بیاساس، خیال و وهم است. تمامی آیات « لا یحسبنّ»، «افحسبتم» و « یحْسبُونَ» برای بیان این معناست که قرآن برای اینکه انسان را واقعگرا تربیت کند و خیالات واهی و محاسبات بیاساس را از فکر و ذهن او برطرف کند، آیات زیادی آورده است. مناسب است اهرمهای مثبت را برای مردم یادآوری و حتی ایجاد کرد و زمینهها و اهرمهای منفی را حذف کند.