«سید قاسم الحلو»، رئیس انجمن حافظان و قاریان قرآن کریم در نجف اشرف، استاد رشته تفسیر قرآن و مدیر مؤسسه علوم قرآنی و نهج البلاغه در نجف اشرف، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) به این مطلب اشاره کرد و از پرداختن بیش از حد مسابقات بینالمللی قرآن کریم به دو رشته حفظ و تلاوت قرآن کریم و عدم اهمیت ورزیدن به دو رشته تفسیر و مفاهیم ابراز ناخرسندی کرد.
وی با تأکید بر اهمیت و ضرورت رشته حفظ قرآن کریم افزود: در این رشته حافظ قرآن کریم باید با معنی کلمات و مفاهیم قرآنی آشنا باشد، همچنین در مسابقات مختلف نیز باید متسابقین را از این لحاظ ارزیابی و رتبهبندی کرد.
رئیس انجمن حافظان و قاریان قرآن کریم در نجف اشرف سطح پرداختن به رشته حفظ قرآن کریم در سایر کشورهای اسلامی را خوب قلمداد و اظهار کرد: تقریباً همه کشورهای اسلامی در مسابقات قرآنی که برگزار میکنند رشته حفظ قرآن را در آن میگنجانند و این امر مثبتی است که باید با توجه بیشتری به معنی کلمات و مفاهیم قرآنی ادامه یابد.
فعال قرآنی کشور عراق خاطرنشان کرد: مسابقات قرآنی در سراسر جهان اسلام در رشته قرائت قرآن کریم نیز به شیوه پیشرفته و خوب عمل میکنند و تقریباً در این زمینه شاهد نقص و عیبی نیستیم.
وی با اشاره به اینکه رشته تفسیر در بسیاری از مسابقات قرآن کریم به فراموشی سپرده شده است، عنوان کرد: تفسیر قرآن بخش مهمی است که ظرفیت برگزاری یک مسابقه قرآنی جداگانه در سطوح مختلف را دارد.
سید قاسم الحلو راههای برگزاری مسابقه در رشته تفسیر را مختلف دانست و پیشنهاد داد: میتوان در رشته تفسیر از مفسرین مختلف و از آنهایی که در این حوزه دارای رأی و نظر جدید و مستقل هستند دعوت کرد تا با حضور در کمیته داوری متشکل از مفسران بزرگ به توضیح نظر خود بپردازند و با دلایل قاطع از نظرات خود حمایت کنند و در نهایت این بحثها به غنیتر شدن تفسیر قرآن منجر میشود.
وی در ادامه اظهار داشت: این فراموشی فقط گریبانگیر رشته تفسیر قرآن نیست بلکه رشته مفاهیم قرآنی نیز از آن رنج میبرد و این درحالی است که به گفته علامه طباطبایی (ره) این رشته راهی بکر (نو) است که ظرفیت فعالیت فراوان دارد.
مدیر مؤسسه علوم قرآنی و نهج البلاغه در نجف اشرف تصریح کرد: در رشته مفاهیم میتوان متسابق را به جایگاه فراخواند و در حالی که کمیته داوری مفاهیم مختلف را مطرح میکند متسابق آیاتی را که بر آن مفهوم دلالت دارد را ذکر کند.
وی در ادامه درباره نقش مسابقات بینالمللی قرآن کریم در گسترش فرهنگ قرآنی سخن گفت و تاکید کرد: مسابقات بینالمللی قرآن کریم نقش فراوانی را در زمینههای مختلفی ایفا میکند و تقریباً در همه زمینههای قرآنی میتوانند مؤثر باشند.
این استاد رشته تفسیر قرآن توضیح داد: مسابقات قرآن به ویژه مسابقات بینالمللی قرآن کریم جمهوری اسلامی ایران که از نزدیک در آن حضور داشتهام علاوه بر پرورش و رشد استعدادها، نوعی ارتباط بین فعالان قرآنی نیز ایجاد میکند که به تقویت روابط میان آنان منجر میشود.
سید قاسم الحلو مسابقات قرآنی را انگیزهساز و مشوق و پرورشدهنده استعدادهای قرآنی قلمداد کرد و رقابت بین تعداد زیادی از فعالان قرآنی را ابزار آن مسابقات برای آزاد ساختن ظرفیتها و استعدادها دانست.
رئیس انجمن حافظان و قاریان قرآن کریم در نجف اشرف درباره ضرورت طبقهبندی مسابقات بینالمللی قرآن کریم بر اساس نوع رشتههای مسابقه سخن گفت و اظهار داشت: مسئله دسته بندی مسابقات بر اساس رشتهها بسیار مهم و ضروی است که هم اکنون از فقدان آن رنج میبریم.
وی گفت: سابقاً یک رشته علمی مانند پزشکی وجود داشت که افراد برای تمام بیماریهای خود به طبیب یا همان پزشک متخصص در آن رشته مراجعه میکردند اما امروزه پزشکی به رشتههای مختلفی تقسیم شده است به گونهای که برای هر عضو بدن انسان یک رشته پزشکی وجود دارد در حالی که در رشتههای مختلف قرآنی شاهد این تخصص گرایی نیستیم و همانگونه که در گذشته رشته قرائت وجود داشته اکنون نیز به همان شکل وجود دارد در حالی که هر کدام از رشتههای قرائت، حفظ، تفسیر و غیره میتواند به رشتههای مختلف دیگری تقسیمبندی شوند.
سید قاسم الحلو درباره سطح متسابقان نیز اظهار داشت: گاهی شاهد حضور متسابقینی در مسابقات بینالمللی قرآن کریم هستیم که در سطح نمایندگی یک کشور در یک مسابقه بینالمللی نیستند.
وی افزود: شیوه درست انتخاب نماینده برای یک کشور این است که مسابقاتی در سطح شهرهای یک کشور برگزار شود و برندگان آن در مسابقات استانی و سپس در مسابقات ملی شرکت کنند و سرانجام برندگان این مسابقه ملی به عنوان نماینده کشور خود در مسابقات بینالمللی حضور یابند در غیر اینصورت نماینده آن کشور به صورت درستی انتخاب نشده است.
مدیر مؤسسه علوم قرآنی و نهج البلاغه در نجف اشرف تاکید کرد: اغلب دلیل شرکت کردن متسابقین دارای سطح پایین و عدم برخورداری مسابقات از سطحی قابل قبول نیز به کشورهای میزبان مربوط میشود.
به گفته وی اغلب کشورهای برگزارکننده مسابقات بینالمللی قرآن کریم خود به صورت جداگانه به دعوت متسابقین اقدام میکنند و در نتیجه چنین اقدامی گاهی افرادی که شایسته نیستند کشور خود را در یک مسابقات بینالمللی نمایندگی میکنند و در نتیجه این اقدام به کاهش سطح مسابقات منجر میشود.
سید قاسم الحلو در ادامه اظهار داشت: گاهی کشور میزبان فکر میکند با افزایش عدد کشورهای شرکتکننده، سطح مسابقات نیز ارتقا مییابد و براساس همین فرضیه افراد مختلفی از کشورهای جهان دعوت میکند در حالی که نتایج چنین اقدامی نشان داده که سطح مسابقه نه تنها ارتقا نمییابد بلکه در جهت برعکس نیز حرکت میکند.
مدیر مؤسسه علوم قرآنی و نهج البلاغه در نجف أشرف درباره مهمترین ویژگیهای داور برای داشتن صلاحیت برای داوری در مسابقات بینالمللی قرآن کریم نیز تصریح کرد: در این زمینه نیز شاهد نقص و کمبودهایی هستیم که اغلب پدیدآورندگان آنها داوران نیستند بلکه مسئله اساسی در دعوتی است که کشور میزبان نسبت به آن اقدام میکند و گاهی داورانی دعوت میشوند که تخصص داوری در آن مسابقه یا در آن رشته را ندارند.
وی افزود: بسیاری اتفاق افتاده که تعارفات در انتخاب داور و دعوت از وی مؤثر واقع شود گاهی نیز مشاهده شده که انتخاب داور به صورت تصادفی و در دقایق اخیر قبل از برگزاری مسابقات صورت میگیرد همچنین بعضی اوقات کشور میزبان بیش از سطح تخصص و علم داور به کشور او اهمیت میدهد و در نتیجه چنین گرایشاتی شاهد حضور داورانی در سطوح پایین جهت ارزیابی در مسابقات بینالمللی قرآن کریم هستیم.
سید قاسم الحلو درباره تشکیل کمیته تخصصی انتخاب داور و متسابق دارای صلاحیت برای مشارکت در مسابقات بینالمللی قرآن کریم در کشورهای مختلف نیز گفت: تشکیل چنین کمیتهای برای انتخاب داورای ممکن و ضروری است اما انتخاب متسابقین بهتر است بر عهده کشورهای خود متسابقین باشد زیرا هیچ کمیتهای نمیتواند تمام استعدادهای قرآنی در سایر کشورهای جهان را شناسایی کرده و از مسان آنها برتررین را انتخاب کند.
سید قاسم الحلو درباره مهمترین برنامههایی که باید درحاشیه مسابقات بینالمللی قرآن کریم برگزار شوند نیز پیشنهاداتی داد و خاطرنشان کرد: نمایشگاههای قرآنی، نشست، همایش و دیدارهای مختلف از جمله برنامههایی هستند که باید در حاشیه مسابقات بینالمللی قرآن برگزار شوند.
به گفته وی، برگزاری نشستی برای شرح و توضیح منشور داوری و آگاه ساختن متسابقین نسبت به ظرافتهای آن از مهمترین اقدامات مورد نیاز در حاشیه مسابقات بینالمللی قرآن کریم است. همچنین پوشش رسانهای مسابقات و برنامههای حاشیهای آن نیز از مهترین نیازهای این حوزه است زیرا پوشش رسانهای مسابقات را از محدودیت و عزلت جغرافیایی میرهاند و آنها را در سطح جهان معرفی میکند.