محمد بابایی، مدیر اجرایی و ارتباطات مرکز طبع و نشر قرآن کریم در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به بررسی موضوع آموزش تفکر به کودکان و ضروتهای آن پرداخت و اظهار کرد: موضوع تدبر در قرآن و آیاتی که دعوت به این امر میکند عام است و مخاطب آن همه ابناء بشر هستند. همه مردم از زن و مرد، تحصیلکرده و بیسواد و پیر و جوان به نوبه خود، مخاطب کلام وحی قرار گرفتهاند.
وی ادامه داد: در مرحله نخست، قرآن باید با دقت خوانده شود. در مرحله بعد بررسی معنا و مفهوم آیات باید مورد توجه قرار گیرد و در گام نهایی باید به مراد خداوند از نزول آیات و تفکر در آنها پرداخت. در این مرحله است که میتوان به موضوع تفکر و تدبر در آیاتالله پرداخت. نکته مهم در این میان آنکه، همه افراد قابلیت تدبر و تفکر در آیات را دارند که البته گروهی از آن بهره میبرند.
همه افراد قابلیت تدبر و تفکر در آیات را دارند
مدیر اجرایی و ارتباطات مرکز طبع و نشر قرآن کریم در بخش دیگری از سخنان خود به ارائه مثالی در این باره پرداخت و گفت: برای مثال با تدبر در قرآن است که میتوانیم به نکات و ویژگیهای داستان حضرت موسی(ع) که کاربرد امروزی دارند، پی ببریم.
بابایی ادامه داد: باید آن دسته از آیاتی که متناسب با درک و سطح فکری کودکان است برای آنها جدا شود و البته پیش از آن باید مقدمات تفکر و روشهای آن را به کودکان آموخت و در مرحله نهایی، اجازه تفکر و تدبر در آیات را به کودکان بدهیم و مستقیم تلاش نکنیم نتیجه را به آنها القا کنیم.
وی افزود: باب این نظریه که تدبر در قرآن ویژه خوّاص است نیز باید کمکم جای خود را به تدبر و تفکر در آیات برای همه بدهد. بیان ترجمه و تفسیر قرآن امری تخصصی است و برعهده کسانی است که در این حوزه به فعالیت میپردازند و مفهوم و تفسیر را به مردم عرضه میکنند، اما تدبر و تفکر در آیات، ویژه گروه خاصی نیست؛ چراکه « أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ» شامل همه مردم میشود.
قرآن راه را به ما نشان داده است
مدیر اجرایی و ارتباطات مرکز طبع و نشر قرآن در ادامه به کودکان پرداخت و با بیان اینکه آموزش شیوه تفکر به کودکان در آینده آنها نقش بسزایی دارد، اظهار کرد: در این مرحله نیز قرآن راه را به ما نشان داده است و آن اینکه « ادعُ إِلىٰ سَبیلِ رَبِّکَ بِالحِکمَةِ وَالمَوعِظَةِ الحَسَنَةِ ۖ وَجادِلهُم بِالَّتی هِیَ أَحسَنُ ۚ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبیلِهِ ۖ وَهُوَ أَعلَمُ بِالمُهتَدینَ؛ با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشی که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن! پروردگارت، از هر کسی بهتر میداند چه کسی از راه او گمراه شده است؛ و او به هدایتیافتگان داناتر است.(سوره مبارکه النحل، آیه ۱۲).»
وی، این روش را برای کودکان و کمسوادان مؤثر و مفید دانست و اظهار کرد: البته شیوه موعظه اختصاص به این دو گروه ندارد و حتی در قرآن داریم که یک پیامبر توسط لقمان حکیم موعظه شده است.
بابایی گفت: استفاده از داستانهای قرآنی که به نظرم زیرمجموعه موعظه در آیه بالا قرار میگیرد، میتواند به عنوان یک راهکار خیلی مناسب در آموزش شیوه فکر کردن استفاده شود. آموزش شیوه تدبر و تفکر با همراهی مفاهیم والای قرآنی مسیری است که سعادت دنیوی و اخروی کودکان را تأمین میکند.