شاخصه ارتقای نقد دینی قضاوت براساس مستندات است

حجت‌الاسلام مهدی ولی‌زاده، مدرس آموزش و پژوهش استانداری آذربایجان‌ غربی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از آذربایجان‌ غربی، گفت: از برکات ورود دین مبین اسلام به ایران نقد است و در این راستا نقد هیچ‌گونه منافات و مغایرتی با دین ندارد بلکه موجب روشنی امور می‌شود.

وی افزود: پس از وررد اسلام به ایران که یک دین علمی و منطقی بود، نقد نیز وارد مجموعه انسانی مسلمانان شد و اسلام و مکاتب و دانشمندان دینی از آن استقبال کردند پس نقد یک موضوع با اهمیت است که همواره مورد استقبال دین‌مداران واقعی قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه نقد علمی از گذشته در مراکز آموزشی و پژوهشی بوده و هم‌اکنون نیز کرسی‌های آزاداندیشی و نقدهای متقن در راستای امور علمی و پژوهشی انجام گرفته است، گفت: نقد در مراکز علمی و پژوهشی کشورمان روند مطلوبی دارد اما تا نقطه ایده‌آل فاصله وجود دارد و در این رابطه عدم نقد به معنای این نیست که اگر موضوعی را نقد کردیم باید ریشه آن خشکانده شود.

نقد موجب روشن‌شدن برهان و دلیل مسائل علمی می‌شود

به گفته حجت‌الاسلام ولی‌زاده، نقد موجب روشن‌شدن برهان و دلیل مسائل علمی می‌شود و در سالیان اخیر کرسی‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها در حال برگزاری است چون یکی از مواردی که در بحث پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد انجام می‌شود این است که دانشجو پایان‌نامه خود را ارئه می‌دهد و اطرافیان بر آن نقد می‌کنند چون پس از نقد بسیاری از مسائل هم برای گوینده و هم برای شنوده روشن می‌شود.

مدرس آموزش و پژوهش استانداری آذربایجان‌ غربی تصریح کرد: در همان اثر نقد است که یک چیز با اهمیت و مستدل حاصل می‌شود و در این راستا در سالیان اخیر فضای مناسبی برای بحث نقادی در دانشگاه‌ها ایجاد شده این در حالی‌است که دشمنان دین و انقلاب سعی می‌کنند که فضای دانشگاه را فضایی سکوت و خفقان نشان دهند چون در دانشگاه‌ها مراکز نقادی به‌طور فعال عمل می‌کنند.

حجت‌الاسلام ولی‌زاده اظهار کرد: بنابراین تا نقطه مطلوب فاصله وجود داشته و باید بیش از این تلاش کرد؛ چراکه نقد منصفانه به معنای تخریب و ساختارشکنی نیست.

شاخصه‌های مناسب برای ارتقای نقد در جامعه

وی با اشاره به شاخصه‌های مناسب برای ارتقا و رشد نقد در جامعه ابراز کرد: در این راستا باید امورات خود را به‌صورت روندی و جریانی و نه مقطعی ببینیم چون اگر به‌صورت مقطعی بنگریم موفق نمی‌شویم و در قضاوت‌ها و تحلیل‌های خود اشتباه می‌کنیم.

وی ادامه داد: معمولاً همواره از امور جزئی به امور کلی می‌رسیم؛ بنابراین در نقد نیز باید پله پله به پیش رفت و در این رابطه نباید به‌صورت تک سویه به قضیه بنگریم چون اگر در منظر نقد و قضاوت تک بعدی بنگریم به مشکل برمی‌خوریم.

مدرس آموزش و پژوهش استانداری آذربایجان‌ غربی گفت: علاوه بر آن باید در نقدهای خود دقیق باشیم و براساس اطلاعات مستند و نه براساس شنیده‌ها نقد کنیم و از سوی دیگر عوام‌زدگی را در نقدهای خود وارد نکرده و با برخی اطلاعات غلط و شایعات وارد نقادی نشویم.

وی تأکید کرد: بنابراین در نقد باید براساس مستندات قضاوت کرد و یکی از مسائلی که در بحث نقد باید مورد توجه قرار گیرد این است که با حب و بغض وارد نقد و نقادی نشویم و هم نقاط مثبت و هم نقاط منفی آن توجه داشته باشیم.

مدرس آموزش و پژوهش استانداری آذربایجان‌ غربی خاطرنشان کرد: در نقد نباید مطلق‌نگر بوده و چیزی را سفید سفید و یا سیاه سیاه ببینیم بلکه با توجه به جنبه‌های مثبت و منفی قضیه، باید منصفانه به نقادی بپردازیم.