آموزههای ایرانی ــ اسلامی با الحاق به قانون کپی‌رایت، قابلیت جهانی شدن را دارند
گروه ادب: در نشست «کپی‌رایت و تأثیر آن در تألیف و ترجمه» مطرح شد: با ملحق شدن به قانون کپی‌رایت، می‌توان آموزههای ایرانی ـ اسلامی را جهانی کرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، در نشست «کپی‌رایت و تأثیر آن در تألیف و ترجمه» که امروز، 10 اردیبهشت‌ماه در سالن سرای اهل قلم نمایشگاه کتاب برگزار شد، عرفان نظرآهاری، نویسنده کشورمان اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که نویسندگان کشورمان نتوانسته‌اند در حد نویسندگان خارجی مطرح شوند، بهره نگرفتن از قانون کپی‌رایت است. زیرا آثار ایرانی بر اساس نبود این قانون در سطح جهان ارائه نمی‌شوند و بر این اساس با اقبال جهانی نیز روبرو نخواهند بود.
وی به حیطه زبان فارسی که در حد کشور ایران و خراسان قدیم است اشاره کرد و گفت: در این راستا تنها کشورهای تاجیکستان و افغانستان که در محدوده خراسان قدیم قرار می‌گیرند با زبان ما آشنایی دارند که این محدوده کوچک است؛ از این رو ناگزیر به ارائه کتاب‌ها در سطح جهان هستیم.
نظرآهاری ادامه داد: ناشران با کپی‌رایت موافق نیستند، چون بازار نشر ایران را ترجمه کرده و این موضوع خطرات زیادی را در تولید اثر دارد. در این راستا، نویسنده در درجه دوم اهمیت قرار دارد.
وی عنوان کرد: در این راستا حق نویسنده در خارج از ایران پرداخت نمی‌شود و حق مترجم نیز در حد درصد ناچیزی دریافت می‌کند.
نظرآهاری با بیان اینکه ترجمه، سبک زندگی ما را تغییر می‌دهد، گفت: برای مثال کتابهای روانشناسی که فرهنگ زن ایرانی در آن دیده نشده است حتی بدآموزی نیز دارد.
وی افزود: اگر چه با رعایت حق کپی‌رایت در کوتاه‌مدت با مشکل روبرو می‌شویم که مشکلات اقتصادی هم بخشی از آن است، ولی در بلندمدت از نظر اخلاق، شرع، مسائل انسانی و مادی، اقدامی درست است.
نظرآهاری عنوان کرد: نویسندگان خارجی تمکن مالی بیشتری از نویسندگان ایرانی دارند، این در حالی است که آثار کمتری تولید می‌کنند که این موضوع به دلیل رعایت نشدن حق کپی‌رایت است.
وی با بیان اینکه حق کپی‌رایت در بلندمدت بهره‌های فرهنگی، اقتصادی و مدنی برای ما به همراه دارد، گفت: کمتر کشوری است که به کپی‌رایت نپیوسته باشد و ما نیز در آینده نزدیک ملزم می‌شویم به این قانون بپیوندیم.
نظرآهای با عنوان اینکه در نمایشگاه‌های جهان به عنوان سارق کتاب به ما نگاه می‌شود، افزود: در حق کپی‌رایت، مباحث انسانی، الهی و حقوقی مطرح است و ما در سرزمینی مشغول به فعالیت هستیم که شرع در آن حرف نخست را می‌زند.
وی عنوان کرد: اگر فرصت اجرای قانون کپی‌رایت در ایران فراهم شود، آموزههای ایرانی ــ اسلامی قابلیت جهانی شدن را دارند. چرا که در گذشته ایران نیز افرادی همچون سعدی، حافظ، مولوی از حقوق بشر سخن گفته‌اند و اجرای این حق در امروز نیز نیازمند زمان است.
نظرآهاری تصریح کرد: اگر کپی‌رایت را ابتدا در حوزه علوم انسانی و ادبیات اجرا کنیم و سپس به سمت حوزه علم برویم، می‌توانیم کپی‌رایت را به صورت پلکانی اجرا کنیم تا جامعه را آماده این قانون کنیم و دست‌اندرکاران و ناشران را در مرحله دوم به سطح پذیرش این قانون برسانیم.
آموزگار به مورد دیگری اشاره کرد که در آن یک استاد دانشگاه این حق را رعایت نکرده است و گفت: در این صورت، ارائه توبیخ کتبی در پرونده استاد بهتر از مجازاتی است که به دلیل شأن این فرد به اجرا گذاشته نمی‌شود.
وی ادامه داد: شاید در این راستا بهتر باشد که اعضای کمیته ناشران را ملزم به رعایت این حق کنیم یا ترتیبی دهیم تا اگر ناشر و نویسنده‌ای بر اساس حق کپی‌رایت به فعالیت پرداخت، از وی حمایت شود.
علیرضا ربانی، دیگر کارشناس این نشست عنوان کرد: در این راستا فقط بحث ترجمه و تألیف در کپی‌رایت مطرح نیست. در ادبیات و سایر صنایع که مالکیت معنوی در آنها دخیل هستند و توسط مردم کشور ما رعایت نمی‌شود، نمی‌توان در سطح جهانی حرفی برای گفتن داشت.
وی افزود: با رعایت نشدن این حق در کشورمان، آثار در داخل کشور محبوس می‌شوند، در حالی که در دیگر کشورها به صورت جهانی توسعه پیدا کرده و مطرح می‌شوند.
ربانی در بخش دیگری از سخنانش گفت: بسیاری از نویسندگان بر چاپ کتاب‌شان در دیگر کشورها تأکید دارند تا با رعایت حق کپی‌رایت، بتوانند آثارشان را در سطح جهان مطرح کنند.
وی با بیان اینکه اگر حقوق مالکیت معنوی رعایت شود، می‌توانیم آثار ایران را در سطح جهان مطرح کنیم، افزود: با این کار، آژانس کتاب ایجاد شده و آثار در سطح بین‌الملل مطرح می‌شوند.
ربانی با اشاره به اینکه زبان ایران در سطح جهان قابل فهم نیست و باید به صورت ترجمه درآید، ادامه داد: باید اطمینان از سوی ناشر ایجاد شود تا راه ارائه آثار ایرانی در خارج از کشور فراهم شود.
وی، تعامل با بازار جهانی را یک نیاز برای نشر کشورمان دانست و گفت: اگر کتاب‌ها از داخل کشور بیرون نرود، پیشرفت نمی‌کند؛ زیرا امکان مقایسه نیز پدید نمی‌آید.
وی با بیان اینکه اگر چه تمدن هر کشوری به سابقه کهن آن کشور باز می‌گردد، افزود: تکنیک کپی‌رایت باید مورد بهره‌برداری قرار گیرد تا آثاری که داریم و فرهنگ کشورمان را تشکیل می‌دهد، به سایر کشورها منتقل شود.
