حجتالاسلام والمسلمین عزتالله مرتضایی، مدیر گروه قرآن و حدیث مرکز نور، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به تغییر رفتار انسانها از فضای حقیقی به فضای مجازی، اظهار کرد: این امر به عوامل مختلفی بستگی دارد که میتوان به نبود آموزش و فرهنگسازی درست اشاره کرد. فضای مجازی، فضای جدیدی است و ابتدا باید این پدیده را به خوبی بشناسیم، یاد بگیریم، آموزش دهیم و در نهایت بسترسازی کنیم.
وی افزود: برای استفاده درست از فضای مجازی باید فرهنگسازی کرده و معایب و محاسن این فضای نوین را شفاف و صریح بیان کنیم؛ بنابراین آموزش و اطلاعرسانی میتواند تا اندازهای، چالشها را کاهش دهد.
مدیر گروه قرآن و حدیث مرکز نور تصریح کرد: دومین عاملی که سبب میشود افراد میان دو فضای مجازی و حقیقی دچار تضاد شوند، به مسئله قوانین درونی افراد مربوط میشود. در این عامل میتوان انسانها را به چند دسته تقسیم کرد؛ انسانهایی که روح و روان سالمی ندارند و نمیتوانند تفاوتها را تشخیص دهند و در نهایت استفاده مناسبی از فضای جدید نخواهند داشت، گروهی دیگر از افراد که از این ابزار جدید در راستای صرفه جویی در وقت، گسترش اهداف، پیشبرد و سهولت در کارها استفاده میکنند و در مقابلشان افرادی هم هستند که به دلیل نداشتن سلامت روح و روان، به نوعی سعی دارند تا عقدههای روانی خود را وارد این فضا کنند.
بسترسازی و آموزش؛ مهمترین راه مقابله با حرامهای مجازی است
حجتالاسلام مرتضایی با اشاره به راهکارهای دوری از حرامهای مجازی، گفت: آموزش، بسترسازی و فرهنگسازی، مهمترین راههای دوری از حرامهای فضای مجازی است. در گذشته زمانی که برای نخستین بار تلویزیون وارد زندگی مردم شد، خانمهای متدین خود را میپوشاندند چرا که نحوه استفاده از تلویزیون برای مردم آموزش داده نشده بود و آنها نمیدانستند که تصویر مجازی، واقعی نیست.
وی بیان کرد: بسیاری از افراد که با هویتهای پنهانی وارد فضای مجازی میشوند، بر این تصور هستند که کسی آنها را نمیشناسد و میتوانند هر کاری انجام دهند بدون آنکه کسی متوجه کار آنها باشد و نتیجه این تصور قراردادن حریم خصوصی و شخصیشان در معرض دید عموم در فضای مجازی است.
مدیر گروه قرآن و حدیث مرکز نور تصریح کرد: با برگزاری کلاسهای مختلف و آموزش، تذکر و هشدار دادن میتوان فضای مجازی را به خوبی برای کاربران تبیین کرد تا این فضا و رسانه را به خوبی بشناسند.
وی بیان کرد: مرکز ملی فضای مجازی در جایگاه حکومتی و دولت مهمترین متولیانی هستند که میتوانند بسترهای استفاده درست از فضای مجازی را برای کاربران تبیین کنند. هر نهادی که نسبت به جامعه مسئول است، باید وارد میدان شوند چرا که اگر کاربران در این فضا دچار آسیب شوند، قطعاً جامعه دچار آسیب خواهد شد.
جایگاه فضای مجازی باید کارشناسی شود
مدیر گروه قرآن و حدیث مرکز نور تصریح کرد: جایگاه فضای مجازی در جامعه باید کارشناسی شود تا دولت و مرکز ملی فضای مجازی با یک دیدگاه کاملاً دقیق و کارشناسی شده وارد این فضا شوند و افراد مخاطب را آموزش دهند. بخش خصوصی در کشورمان چندان جایگاهی ندارد و در بخش کلان ضعیف است.
وی یادآور شد: روحانیون باید وارد فضای مجازی شوند و آموزشهای درست از فضای مجازی را در دستورالعمل خود قرار دهند. اگر حوزههای علمیه بدون کار کارشناسی وارد عمل شوند و اقدامشان غیرتخصصی باشد، قطعاً تأثیرگذار نخواهند بود و نقض غرض میشود.
حجتالاسلام مرتضایی اظهار کرد: به نظر میرسد، باید نهادها و گلوگاههایی باشند تا نحوه استفاده درست از فضای مجازی را برای کاربران تبیین و آنها را در مسیر درستی هدایت کنند. میان آموزش و فرهنگ پیوندی وجود دارد که اگر هر یک از آنها به مراتب کاهش یابد، آن دیگری هم روند نزولی را طی خواهد کرد؛ بنابراین وجود مرکزی در این حوزه ضروری است و تشکیل چنین نهادی، تأثیر روانی دارد.