خانواده؛ محل آموزش چگونگی مواجهه با شبکههای اجتماعی
گروه فضای مجازی: حجت‌‌الاسلام شریفی صادقی، خانواده را محل آموزش چگونگی مواجهه با شبکه‌ها و ابزارهای اجتماعی عنوان کرد.
حجت‌‌الاسلام و المسلمین محمد شریفی صادقی، پژوهشگر مسائل خانواده و استاد حوزه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به حضور افراد در شبکههای اجتماعی گفت: این ابزار، برنامهها و اپلیکیشن‌ها به گونه‌ای هستند که به هیچ وجه نمی‌توان جلوی فعالیت آنها را گرفت.
وی افزود: دسته‌ای از دانشمندان در بعضی از کشورهای اسلامی هستند که قصد جلوگیری از این برنامهها را دارند و طبیعتا دسته دیگری از کارشناسان و دانشمندان حوزه آی تی هستند که قصد انتشار این برنامهها را دارند. مانند هکر‌ها و افرادی که نرم‌افزارهایی را در این زمینه ایجاد می‌کنند و فیلترشکن در اختیار افراد قرار می‌دهند و هر فعالیتی که در این زمینه شود قطعا یک نفر روی دست ما خواهد آمد و ابزار جدیدی را به علت تقاضای بالا ایجاد و عرضه می‌کند.
اگر بخواهیم پیشگیری کنیم باید کارها از پایه اصلاح شود
این استاد حوزه با ارائه مثالی ادامه داد: ما نمی‌توانیم جلوی آنفولانزا و یا درد یک نقطه از بدن را بگیریم، اما احتمال اینکه توانایی پیشگیری را داشته باشیم همیشه وجود دارد پس اگر بخواهیم پیشگیری کنیم باید کارها از پایه باشد.
شریفی صادقی با اشاره به حدیثی از پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) در رابطه با پایه‌‌ای بودن کارها، گفت: در روایت عظیمی از پیغمبر خدا(ص) و امیرالمؤمنین علی(ع)، نقل شده است که میفرمایند: «المؤمن کالجبل الراسخ لاتحرّکه العواصف» کسی مومن است که ایمان به خدا دارد و یک پیوند ناگسستنی با پروردگار ایجاد کرده است، این شخص مثل کوه محکم و استوار است و هرچقدر هم باد تند بوزد این کوه را تکان نمی‌دهد. ممکن است خاکی از روی کوه بلند شود اما خود کوه را به هیچ‌وجه نمی‌تواند تکان دهد و بلرزاند.
وی ادامه داد: تعبیر پیغمبر خدا از این حدیث این است که مؤمن وقتی پایه‌های ایمانش قوی شد هرقدر که باد، کجی، بدی، ناراستی و انحرافات داشته باشد، از مسیر خارج نمی‌شود، تکان نمی‌خورد و به راه خودش ادامه می‌دهد و نمونه آن را هم زیاد دیده‌ایم.
این پژوهشگر مسائل خانواده در پاسخ به این سؤال که آموزش استفاده و مواجه با شبکه‌ها و ابزارهای ارتباطی از کجا باید شروع شود؟ گفت: طبیعتا از خانواده. نباید اینگونه فکر کرد که جوانی که وارد این شبکه‌ها شده است و حتی آلوده به آن شده دیگر نمی‌توان برای او کاری انجام داد، بلکه می‌توان روی این جوانان هم تأثیرگذاشت و حتی افرادی هم که در سن بالاتر هستند می‌توان روی آنها هم تأثیر گذاشت.
اثرگذاری از ریشه اتفاق بیفتد
شریفی صادقی خاطرنشان کرد: برای ما مهم این است که این اثرگذاری از ریشه اتفاق افتد، یعنی درست از زمان کودکی پایه‌های ایمان فرزندان را تقویت کنند؛ زمانی که این پایه‌های ایمان تقویت شد یک شکل واکسینه برای فرد ایجاد می‌کند و دقیقا مانند این است که فرد برای جلوگیری از ابتلای به انفولانزا اقدام می‌کند و تا پایان زمستان و بهار هم دیگر دچار این بیماری نمی‌شود.
وی افزود: اگر اثرگذاری از کودکی و ریشه‌ای باشد، زمانی که با ویچت، واتس آپ، ماهواره و اینترنت و ابزاری که به هیچ وجه نمی‌توان با آنها مقابله و یا حذف کرد مواجه شد، خود را گم نخواهد کرد و مراقب است چگونه و از کدام نوع این ابزار استفاده کند.
واکسنی که پیامبر ضمانت کردند
این پژوهشگر مسائل خانواده با ارائه پیشنهادی برای افرادی که با این شبکه‌ها مواجه شده‌اند گفت: پیغمبر خدا فرمودند که به کودکان خود سه چیز تعیلم دهید: خواندن نماز، خواندن قرآن و در آخر عشق و محبت من و فرزندانم را به کودکانتان آموزش دهید که اگر این کارها را تعلیم دهید من ضمانت می‌کنم که بچه‌های شما واکسینه شوند.
وی ادامه داد: کسی که نماز می‌خواند و دو مورد دیگر را هم رعایت می‌کند قطعا در این موارد مراقب خود خواهد بود. مشاهده شده است که خیلی از جوانان متدین، بخش عاطفی و لذت بخش نماز و آرامشی که پدر و مادر در حال خواندن نماز دارند را می‌آموزند و خانواده با بیان نرم و لطیف خود، آنها را به سمت خوبی‌ها و نماز خواندن هدایت می‌کند پس در مواجهه با این موارد هم هیچ مشکلی برای آنها پیش نخواهد آمد.
اگر قرآن نخوانم مریض خواهم شد
شریفی صادقی با اشاره به نقش فراگیری قرآن در کودکی و تأثیر آن در بزرگسالی برای مواجهه با شبکههای اجتماعی گفت: افراد اگر در کودکی، قرآن بخوانند، قرآن با پوست و خون آنها آمیخته میشود. این مسئله به حدی واقعیت دارد که خود بنده نیز به دلیل اینکه از کودکی قاری قرآن بوده‌ام کاملا فرمایش پیغمبر خدا را درک و احساس می‌کنم. به گونه‌ای که اگر قرآن نخوانم و حتی با صوت آن را تلاوت نکنم مریض خواهم شد. اگر چنین اتفاقاتی در زندگی افراد افتاد آنها با محبت اهل بیبت(ع) بار امده و این یک واکسینه خوب برای افرادی از جامعه خواهد بود که معارف اسلامی را می‌پذیرند.
وظیفه مؤمنین چیست؟
این استاد حوزه بیان کرد: اگر مشاهده میشود که فردی به هیچ عنوان مسائل اخلاقی را در شبکههای اجتماعی فعلی رعایت نمی‌کند و تصایر و یا فیلم‌های کاملا خصوصی خود را به نمایش عموم می‌گذارد، وظیفه مؤمنین چیست؟ آنهایی که توانایی دارند باید بتوانند یک سری از این افراد را به سمت خودشان حرکت دهند. با حرف، با زبان خوش، نصحیت و با زبان خود آنها با آنها صحبت کردن؛ همانگونه که یاران امام حسین(ع) و شخص ابی‌عبدالله این کار را برای جمع کردن یاران خود انجام دادند، قطعا بی‌تأثیر نخواهد بود.
راه گم کرده‌اند
وی در پاسخ به اینکه چرا بعضی از افراد در شبکههای اجتماعی تصاویر خود را به نمایش می‌گذارند، گفت: خیلی از این افراد راه خود را گم کرده‌اند و در اصل گمراه شده‌اند. بخشی از این افراد با برنامه‌های خوب آموزشی و تدوین شده توسط مسئولین فرهنگی و هرکسی در جایگاه خود و به نوبه خودش می‌تواند تأثیرگذار باشد. این افراد به کمک مومنین به سمت صحیح هدایت می‌شوند و مشاهده شده که این اتفاق افتاده است.
تا زمانی که علیه دین شمشیر نکشید‌ه‌اند، مدارا کنید
این پژوهشگر مسائل خانواده تاکید کرد: اهل ایمان در شبکههای اجتماعی حتی اگر با یک سری از افراد بی‌ایمان هم مواجه شده‌اند نباید نسبت به آنها بی‌ادبی کنند. باید تا زمانی که علیه دین شمشیر نکشید‌ه‌اند با آنها مدارا کرد. اگر هم قرار به نصیحتی است باید در نهایت آرامش و رحمت با موازین در دستور کار اسلام است، برخورد شود تا این افراد هم وجهه‌ای زیبا را از دین مشاهده کنند.
دریافت لایک، طبع آدمی برای خودنمایی است
شریفی صادقی با اشاره به اینکه قرار دادن عکس‌های خانوادگی و شخصی و نمایش عموم برای دریافت لایک طبع آدمی برای خودنمایی است، افزود: خداوند برای امتحان انسان چیزی را قرار داده که به آن تبرج و خودنمایی می‌گویند. خودنمایی چیزی است که همه بشر دارند ولی شدت و ضعف آن متفاوت است و هرکسی به فراخور حال خودش آن را نشان می‌دهد.
خودنمایی نکنید تا از آفت دور بمانید
وی تصریح کرد: نباید به خودنمایی زیاد ایراد گرفت تا زمانی که از قواعدش خارج نشده است. اگراسلام هم در این رابطه به زنان می‌گوید که خودنمایی نکنید به این علت است که از آفات دور باشند. اینکه چرا فرد در این شبکه‌ها خودنمایی می‌کند هم به چند دلیل است: اول اینکه نسل بشر خودنمایی را دوست دارد اما فرد از آفاتی که در این خودنمایی با آن مواجه خواهد شد اطلاعی ندارد.
نصیحت‌ها از قالب قدیمی خارج شود
این استاد حوزه در رابطه با راهکار هدایت افرادی که به درج تصاویر و مطالب خصوصی در شبکههای اجتماعی تمایل دارند، گفت: باید نصیحت‌ها در مورد این افراد از قالب قدیمی خارج شود و این افراد را به‌گونه‌ای به فکر وادار کرد تا نسبت به کارهای خود تفکر کنند. البته باز هم متوقع نباید بود که همه آنها مومن و اهل ایمان شوند.
