تصحیح نگاه‌ها به پیوست فرهنگی

محمدعلی شاکری، مسئول گروه فرهنگ و ارتباطات جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به ضرورت پیوست فرهنگی رسانه‌های نوین، اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های رسانه‌های نوین همچون: اینترنت، فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی مجازی و ماهواره این است که جامعه به نوعی از کنترل دولت و دروازه‌بانی پیامی که عموما حاکمیت برعهده دارد، خارج می‌شود و گروه‌های بزرگی از مردم حتی گروه‌هایی که به لحاظ دینی مطرود جامعه هستند و گروه‌هایی که به حاشیه کشیده شده‌اند، می‌توانند در این رسانه‌ها ابراز وجود کنند و جایگاهی داشته باشند.
وی افزود: از سوی دیگر، با پیدایش رسانه‌های نوین، فرهنگ مادی در جامعه که عبارت است از کالاها، ابزارها و رسانه های جدید، از فرهنگ معنوی که تکنیک های استفاده از فرهنگ مادی را شامل می شود، جلو می افتد که این اتفاق را به لحاظ جامعه شناسی و سیاست‌گذاری فرهنگی، تأخر فرهنگی می نامند. یعنی فرهنگ معنوی از فرهنگ مادی به دلیل سرعت پایین عقب می ماند و جامعه آبستن یک سری حوادثی می شود که پیامدهای منفی را در پی دارد.
مدیران راهبردی و اجرایی، اثرسنجی می‌کنند
این کارشناس ارشد سیاستگذاری فرهنگی تصریح کرد: در چنین شرایطی، پیوست فرهنگی برای مدیران اجرایی ابزاری‌ست تا به کمک آن، اثرات مثبت و منفی برنامه های اجرایی را ارزیابی کرده و در نهایت به تقویت اثرات مثبت و کاهش اثرات منفی آن بپردازند.
از طرفی این ابزار برای مدیران راهبردی نیز این امکان را فراهم می کند تا بتوانند شیوه صحیح اجرا و بهره برداری مفید از  این رسانه ها و تکنولوژی های جدید را به مدیران اجرایی تفهیم کنند تا اثرات مثبتش بیش از اثرات منفی‌اش باشد. از همین رو، قطعا تدوین پیوست فرهنگی در فضای مجازی امری ضروری است.
شاکری اظهار کرد: رسانه‌های نوین به نوعی دیوارهای ارتباطی را فروریخته‌ و دیگر نمی‌گذارند که دولت‌ها به کنترل پیام بپردازند. به همین خاطر، اگر نگاه بدنه حاکمیت و مدیریت جامعه به پیوست فرهنگی به مثابه ابزاری برای کنترل حاکمیتی و دولتی و رسانه‌ها باشد و دولت از طریق پیوست فرهنگی بخواهد کنترل از دست رفته اش را در قبال این رسانه ها بازآورد، قطعا هیچ زمانی نمی‌توانیم شاهد اتفاقات مثبت باشیم؛ چرا که هر روز یک سری تکنولوژی جدیدی وارد کشور می‌شود و هر روز هم ابزارهای جدیدی برای مقابله با کنترل دولت وارد میدان می‌شوند.
نگاه‌مان به پیوست فرهنگی باید نوعی سیاست‌گذاری جدید باشد
این کارشناس فضای مجازی تصریح کرد: اما اگر نگاه‌مان به پیوست فرهنگی، تلاش برای دستیابی به نوعی سیاست‌گذاری جدید در حوزه مدیریت فرهنگی با هدف «ارتقای سواد رسانه ای» و «انطباق فرهنگ معنوی با فرهنگ مادی» باشد، قطعا شاهد اتفاقات مثبتی خواهیم بود.
وی بیان کرد: بر همین اساس، هراندازه قدرت کنترل دولت‌ در رسانه‌ها کاهش یابد و این کنترل تبدیل به نظارت پدرانه باشد و از طرفی دسترسی نخبگان به این رسانه‌ها بالاتر باشد، قطعا آن رسانه موفق‌تر خواهد بود.
مسئول گروه فرهنگ و ارتباطات جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی تصریح کرد: نهادهایی می‌توانند در نگارش پیوست فرهنگی موفق باشند که در ردیف نهادهای مستقل از قدرت قرار بگیرند. همچنین نهادهای مستقلی می‌توانند در این زمینه موفق باشند که به نخبگان دسترسی داشته باشند.
وی بیان کرد: متأسفانه مهم‌ترین آسیب جدی در مدیریت فرهنگی این است که دائماً میان افراد متعهد و متخصص مرزی قائل می شویم و در این میانه، همیشه از افراد متعهد بهره‌ می گیریم که به علت عدم توانمندی تخصصی، در بسیاری از مواقع به مدیریت فرهنگی کشور آسیب جدی وارد کرده اند. در حالی که شیوه صحیح مدیریت فرهنگی، در بهره برداری از متخصصین متعهد است.
شاکری اظهار کرد: اگر منظور از تشکیل کارگروهی از نخبگان دینی این باشد که متخصصان فرهنگ و ارتباطات را کنار بگذاریم و تماما از نخبگان دینی بهره‌مند شویم، قطعا موفق نخواهیم بود و همان مشکلاتی که در رسانه‌های قدیمی همچون رادیو، تلویزیون و مطبوعات با آن ها مواجه بودیم، در رسانه‌های نوین هم شاهد خواهیم بود.
میان حوزه و دانشگاه باید توافقی ایجاد شود
این کارشناس فضای مجازی تصریح کرد: اما اگر بتوانیم مکانیسمی را تعریف کنیم که طی آن، میان حوزه و دانشگاه توافق ایجاد نمود تا دانشگاه رسالت موضوع شناسی اش را ایفا نماید و حوزه رسالت حکم شناسی را، آن گاه قطعا حکم مناسبی از این کارگروه‌ها استخراج خواهد شد.