احمد سلیمانی، نویسنده و کارگردان تئاتر، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: پس از برگزاری 32 دوره از جشنواره «تئاتر فجر» و در آستان برگزاری سی و سومین دوره آن باید به یک موضوع اعتراف کرد؛ اینکه سیاست مشخصی در مورد این رویداد تئاتری به عنوان بزرگترین رویداد تئاتر ایران وجود ندارد و «تئاتر فجر» به ویژه در طی سالهای اخیر برگزار میشود صرفاً برای آنکه برگزار شده باشد.
هدف از برگزاری جشنواره «تئاتر فجر» همچنان نامشخص است
وی گفت: اینکه ما از «تئاتر فجر» چه میخواهیم، مسئلهای که در این سالها بیپاسخ مانده است؛ این جشنواره با وجهه بینالمللی در بخشهای روتین و ثابت خود هر سال در حال برگزاری است اما نه فلسفه هر ساله برگزاری آن مشخص است و نه اینکه چه هدفی را در آینده نزدیک و دور دنبال میکند.
کارگردان نمایش «یه کلیک کوچولو» تصریح کرد: اگر فلسفه برگزاری جشنواره «تئاتر فجر» بزرگداشت جشن پیروزی انقلاب اسلامی است، پس چرا موضوعبندی خاصی پیرامون این مسئله و مثلاً گفتمان انقلاب اسلامی و تبیین ارزشهای اعتقادی و دینی مردم ایران در آن مشاهده نمیکنیم و اگر نفس برگزاری این جشنواره برقراری جشنی هنری، با موازین ثابت و بدون تغییر به مناسبت سالروز پیروزی انقلاب اسلامی است، پس چرا ساختار مدیریتی آن ثابت نیست و همچنان در زمینه انتصاب دبیر و اداره دبیرخانه جشنواره، این همه اما و اگر وجود دارد؟
سلیمانی ادامه داد: الگوبرداری جشنواره «تئاتر فجر»، به عنوان یک جشنواره بینالمللی از چه جشنوارهای است؟ آیا مستقل عمل میکند؟ که باید گفت در این زمینه سابقه خوبی ندارد و نمیتواند بدون تأثیر از رویدادهای تئاتری دنیا، ساختاری منحصر به فرد را برای خود برگزیند، قطعاً نظام اجرایی جشنواره «تئاتر فجر» و بسیاری از جشنوارههای فرهنگی و هنری که اینک در ایران شاهد برگزاری آنها هستیم، برگرفته از معادل خارجی آن است، پس چرا ساختار مدیریتی آن همانند آن جشنوارهها نیست؟ رمز موفقیت آن جشنوارهها ثابت ماندن دبیر و ساختار اداری جشنواره حداقل به مدت 5 سال است، چرا در مورد جشنواره «تئاتر فجر» و سایر جشنوارههای فرهنگی و هنری چنین تجربهای به کار بسته نمیشود.
فرصتسوزی ششماهه مدیران تئاتر قابل توجیه نیست
دستیار کارگردان نمایش «آرسنیک و تور کهنه» گفت: سال گذشته در پی انتصاب شخصی غیرتئاتری به سمت دبیر جشنواره «تئاتر فجر» موج اعتراضات قوت گرفت مبنی بر اینکه فلان شخص سابقه مدیریت اجرایی در زمینه تئاتر را ندارد و مگر در عرصه تئاتر قحطالرجال است که وی را به این سمت منصوب کردهاید؛ با این اتفاق تصور بر این بود که در جشنواره سی و سوم فجر همه چیز جبران میشود، حال این پرسش را من به نمایندگی از جامعه تئاتری مطرح میکنم که فرصتسوزی ششماهه تا انتصاب دبیر جدید آیا معنایی غیر از سوءمدیریت در تصمیمگیریهای تئاتر دارد و دبیر جدید با وجود تمام تجارب موفق تئاتر قادر خواهد بود در فرصت کم باقیمانده به اوضاع سر و سامان بدهد؟
وی تأکید کرد: مشکل اساسی در زمینه تئاتر و جشنواره «تئاتر فجر» بیثباتی مدیریتی آن است که موجب شده از اعتبارش کاسته شود، سال گذشته وقتی که دبیر جشنواره اصطلاحاً دقیقه 90 برکنار شد، مدیران ارشد تئاتری به این موضوع هیچ فکر کردند که تا چه اندازه اعتبار این جشنواره را لکهدار کردهاند؟ آن هم به این دلیل که گروههای نمایشی خارجی از زمان اعلام فراخوان در مکاتبه با دبیری مشخص بودند و حتی برای اجرا در جشنواره با امضای وی به پای قرارداد میرفتند و حال در دقایق پایانی با چهره دیگری مواجه میشوند، این یعنی به تاراج رفتن اعتبار جشنواره که به دست آوردن مجدد حیثیت آن از سوی دبیر جدید و در فاصله کم باقیمانده تا زمان برگزاری دور جدید آن تقریباً محال است.
سلیمانی در پایان گفت: در چنین شرایطی است که جشنواره تنها محل جولان هنرمندان جوان و جویای نام میشود؛ این اتفاق خوبی است که در همه دنیا رخ میدهد و نسل جوان تئاتری در کنار پیشکسوتان به رقابت و عرض اندام مشغولند اما به شرط آنکه زمینه برای حضور پیشکسوتان تئاتر هم در جشنواره «تئاتر فجر» فراهم باشد و نه اینکه نسل جوان تنها با خود و همنسلیهایشان رقابت کند؛ و اما پرسش آخر اینکه آیا اعتباری برای حضور مؤثر حرفهایهای تئاتر در جشنواره فجر باقی مانده است و مسئولان قادر خواهند بود با بازگشت اعتبار و اعتماد از دست رفته از این جشنواره، تلاشی برای حضور پر رنگ حرفهایهای هنر نمایش داشته باشند؟