محمدرضا سنگری، نویسنده و پژوهشگر عرصه دفاع مقدس در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، درباره چگونگی جهانیسازی فرهنگ دفاع مقدس، گفت: اگر قرار باشد ادبیات مقاومت و دفاع مقدس ما با جهان ارتباط پیدا کند، باید ابتدا زبان جهان را شناخت و ظرفها و مجالهایی را که امروز میتوان برای طرح اندیشه و ادبیات مقاومت، ایثار و شهادت در جهان داشت را یافت.
وی ادامه داد: روزگار ما، روزگار تکثر و تنوع است. تنوع منابع و تنوع رسانهها تنها گوشهای از این تکثر جهانی است که باید تمامی این ظرفیتها را شناخت و مورد بررسی قرار داد.
شناخت بخشهایی از ادبیات قابل ترجمه از واجبات است
سنگری، شناخت بخشهایی از ادبیات را که قابلیت ترجمه دارند، از واجبات ورود به عرصه ترجمه آثار دانست و اظهار کرد: همه ادبیات قابل انتقال نیست؛ برخی از فرهنگها و ساختارها آنقدر رنگ و بوی بومی دارند که قابلیت درک و ارتباط برای جهانیان را ندارند.
وی افزود: اگر وقت و سرمایه برای این موضوع بگذاریم، در واقع سرمایه خود را هرز دادهایم؛ همچنین بخشی از ادبیات ما قابلیت باورپذیری برای جهانیان را ندارد، بنابراین مستلزم مقدمات و زمینههایی است که این ادبیات را قابل درک کند.
این محقق و پژوهشگر عرصه ادبیات اظهار کرد: به نظر میرسد که باید مجموعههای فعالی در این عرصه ورود پیدا کنند و برای این کار لازم است که پلهای ارتباطی بین نویسنده و شاعران ما با جهان برقرار شود؛ چرا که این گفتوگوها زمینهساز یافتن زبان مشترک و شناخت بهتر نیازهای جهانی است.
وی با اشاره به اینکه خوشبختانه تولیدات ارزندهای در زمینه دفاع مقدس که قابلیت ترجمه و عرضه به جهان را داشته باشند داریم، تصریح کرد: ترسیم دفاع مقدس در حوزه داستان کوتاه، بسیار موفق بوده، اما در رمان دفاع مقدس، چنین توفیقاتی را کسب نکردهایم و باید منتظر ماند تا رمانهای فاخرتری در این عرصه خلق شود.
در حوزه خاطره نمونههای بسیار درخشانی داریم
سنگری ادامه داد: در حوزه خاطره نیز نمونههای بسیار درخشانی داریم که میتوان آنها را به جهان عرضه کرد و گوشهای از رشادتهای مردم ایران در 8 سال دفاع مقدس را به تصویر کشید و حقایق جنگ را بازگو کرد.
وی با تأکید بر اینکه در حوزه شعر هم اتفاقات خوبی برای معرفی دفاع مقدس افتاده است، گفت: سرودههای ما در دهه 80 در زمینه دفاع مقدس قوت خوبی به خود گرفت و در این مدت آثار خوبی در این زمینه تدوین شد.
سنگری بر لزوم آشنایی با زبان جهانی به عنوان پیشزمینه خلق و ترجمه ادبیات در این زمینه تأکید و بیان کرد: مقولههای ناشناخته یا کمتر شناخته شدهای در زمینه دفاع مقدس داریم که قابل عرضه هستند.
وصیتنامههای شهدا؛ منبع عظیمی از یاد و خاطره دفاع مقدس
این محقق و پژوهشگر ادبیات، «وصیتنامههای شهدا» را منبع عظیمی از یاد و خاطره دفاع مقدس دانست و افزود: وصیتنامهها جزء ادبیات دفاع مقدس است که باید تلاش کنیم آنها را به جهانیان بشناسانیم.
وی همچنین «سنگر نوشتهها»، «دیوار نوشتهها»، «یادداشتها»، «گزارشها»، «سفرنامهها» و «ادبیاتنمایشی» را از دیگر زمینههایی دانست که میتوان در آن فعالیت داشت و آثاری بدیع که قابل عرضه به جهان هستند را خلق کرد.
سنگری ادامه داد: نویسندگان ما برای اینکه بتوانند آثار فاخری که قابلیت عرضه به جهانیان و جذب مخاطبان خارجی داشته باشند را خلق کنند، باید ارتباطات آفاقی خود را وسیعتر کرده و به سایر کشورها سفر کنند و با ادبیات جهانی آشنایی یابند تا بتوانند زبان آنان را شناخته و آثاری ملموس و قابل درک برای آنان تولید کنند.
لزوم حضور موفقتر در نمایشگاههای بینالمللی
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره برگزاری نمایشگاههای بینالمللی در ایران و همچنین حضور در نمایشگاههای سایر کشورها، تصریح کرد: حوزه هنری برخی از آثار منتشر شده همچون «سفر به گرای 270 درجه»، «بال خون»، «شطرنج با ماشین قیامت» و «دا» را ترجمه و در برخی از نمایشگاهها عرضه کرده است.
این مدرس ادبیات ادامه داد: آثار دفاع مقدس بسیاری قابل ترجمه و عرضه به جهانیان نیز وجود دارد که باید با برنامهای مدون برای ترجمه و ارائه در نمایشگاههای بینالمللی آماده شوند و فرصتی فراهم شود که شهروندان خارجی نیز بتوانند از این آثار استفاده کنند.
وی اظهار کرد: نمایشگاههای ما بخش خارجی دارند که مردم سایر کشورها میتوانند در آن حضور یافته و آثار خود را عرضه کنند، اما ما برای ارائه آثار به خارجیها تمهید خاصی در نظر نگرفتهایم.