خداوند اعمال ضعیف مومنان را هم کریمانه می‌خرد/ تبیین معنای لغوی «عزیز»

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی، امروز 4 آذرماه در درس تفسیر در مسجد اعظم در سخنانی به ادامه بحث ضرورت واحد بودن خدا پرداخت و گفت: داستان خضر و موسی(ص) نمونه‌ای از سازگاری دو نبی در آن واحد است؛ خضر شریعت در اختیار نداشت و شریعت در اختیار حضرت موسای کلیم بود، هر دو معصوم و انسان کامل هستند، ولی حضرت موسی یک اشکال شفاف و روشنی(اشاره به سئوال درباره کشتی) کرد و خضر جوابی داد که هیچ ارتباطی به اشکال ندارد، ولی هردو قانع شدند.

وی ادامه داد: از تفسیر طبری تا المیزان را اگر دور بزنید راز سخنان خضر را نمی‌یابید که چه گفت تا موسی ساکت شد؛ موسی گفت کشتی را سوراخ کردی مردمش غرق می‌شوند و خضر هم فرمود در بندر، نگهبانان حاکم ظالمی هستند که کشتی‌های سالم را می‌گیرند؛ ولی این چه جوابی برای سوال موسی می‌شود زیرا وقتی الان کشتی را غرق کنند کسی به بندر نمی‌رسد اما خضر طوری به موسی گفت که موسی فهمید و قانع شد.

این مفسر قرآن تصریح کرد: موسی(ص) سه اشکال کرد و خضر با سه گوشه چشم موسی را ساکت کرد که تو چرا این حرف را می‌زنی؟ مگر آب می‌تواند بدون نظر خدا کشتی را غرق کند؟ تو که سابقه این کار را داری و این راز و رمز بین دو ولی الهی در کتب تفاسیر نیست و حرف خاص خود را دارد.

جوادی آملی با بیان اینکه پس دو نبی هم می‌توانند بدون مشکل با هم کار کنند، بیان کرد: خداوند به وسیله تمثیل خواسته تا مسئله را بارورتر کند وگرنه خود تمثیل کار علمی نیست که انسان را عالم کند برای آن است که سطح را برای عموم پائین تر بیاورد تا درک آن روشن‌تر شود.

مهندسی عالم خلقت با خداست

صاحب تفسیر تسنیم با بیان اینکه مهندس و مقنن فقط ذات اقدس اله است که صراط را مهندسی می‌کند و عقل و نقل تنها مبین آن هستند اظهار کرد: اگر انسان خدای ناکرده گرفتار مکروهات و صغایر و کبائر شود به جایی می‌رسد که معاذالله «سواء علیهم ءانذرتهم ...» می‌شود.

جوادی آملی با بیان اینکه با دعا خیلی از مسایل حل می‌شود بیان کرد: بسیاری از افراد که فلج ظاهری داشته‌اند با دعا کارشان حل شده و فلج ذهبنی و عقلی هم حل می‌شود؛ فضیل عیاض و مانند او و کم نبودند کسانی که بت پرست بودند و مانند اباذر و مقداد شدند و وقتی که انسان بت پرستی که بدترین سیئه را دارد در اثر راهنمایی انبیاء الهی به راه می‌اید آیا کسی که ویلچرنشین عقل عملی است، نمی‌تواند به راه بیاید؟

وی افزود: در قیامت دو گروه پاداش و کیفرشان روشن است. از کسانی که نوح و موسی را منکر بودند ظالم تر نداریم و کافرند و در دوزخ می‌افتند و دوزخ مثوای آنهاست ولی کسانی که «الذی جاء بالصدق» هستند متقون هستند و در بهشت هر چه بخواهند هست.

صاحب تفسیر تسنیم با اشاره به وضعیت توبه‌کنندگان اظهار کرد: اگر افرادی توبه کردند، خداوند از بدترین گناهانشان می‌گذرد و وقتی از بدترین گناهان گذشت از گناهان کوچک و میانی آنها هم یقینا می‌گذرد.

وی ادامه داد: در طرف دیگر، در محسنین می‌فرماید خدا به بهترین اعمالشان که توحید است پاداش می‌دهد ولی ممکن است این سوال پیش آید که اعمال میانی و ضعیفشان چی؟ فرمود ما همه اعمالشان را به روال احسن الاعمال پاداش می‌دهیم همانند میوه فروشی که میوه خوب و متوسط دارد؛ کسی کریمانه می‌خواهد با میوه فروش معامله کند می‌گوید همه این میوه‌ها را به قیمت خوبها می‌خرم؛ این معامله کریمانه است.

جوادی آملی عنوان کرد: از نظر فقهی نیز آنچه که اسلام تاسیس آورده است، گذشته بدها را می‌بخشد مانند بت پرستی ولی آنچه را که امضاء کرده و نه تاسیس مانند حق الناس که در همه ادیان بوده است قابل بخشش نیست مگر اینکه خداوند آنقدر به طرف مقابل فرد توبه‌کار بدهد تا او را راضی کند.

تبیین لغوی عزیز

وی در ادامه به تعبیر عزیز بودن خدا و مومنان پرداخت و تصریح کرد: عزیز مبدا غیرقابل نفوذ است و به معنای غالب نیست؛ زمین سخت و سفت کلنگ‌ناپذیر را عزیز گویند؛ مومن عزیز است یعنی نمی‌توان در آن نفوذ کرد و چون نمی‌توان در آن نفوذ کرد اگر کسی علیه آنها قیام کند شکست می‌خورد.