یکی از مباحثی که طی سالهای اخیر در حوزه قرآن و ادبیات مغفول مانده است، فرهنگسازی و جریانسازی است که از دغدغههای نظام و رهبری به شمار میرود و کمتر به آن توجه لازم شده و اغلب مواقع در حاشیه قرار داشته است.
از این رو رصد کردن چنین مواردی و شناسایی موضوعاتی که میتوان به آنها پرداخت، از جمله موضوعات لازم و ضروری در حوزه ادبیات و قرآن کریم به شمار میرود. از این رو باید ضمن شناسایی چنین زمینههایی، برنامهای هدفمند برای آنها در نظر گرفت و با در نظر گرفتن زمانبندی مشخص و منظم در طول چند سال، رسیدن به آنها را در نظر داشت.
وقتی به تولیدات آثار نویسندگان و شاعران در طول سالهای پس از انقلاب نگاه میکنیم، میبینیم که نسل شاعران اول، دوم، سوم و حتی چهارم انقلاب در طول 35 سال پس از گذشت از پیروزی انقلاب اسلامی، از نظر میزان تولید آثار اثرگذار ظاهر شدهاند و آثار بسیاری چاپ و منتشر شده است.
آمار احصاء شده از خانه کتاب نشان میدهد که طی هر سال چند هزار عنوان کتاب شعر تولید شده است که این آثار در قالب مجموعههای شعر مستقل، گروهی و یا کودک و نوجوان به چاپ رسیدهاند. از این رو آمار نشان دهنده شمار بالایی از آثار چاپ شده است.
ولی آیا از نظر کیفیت، آثار وضعیت مطلوبی دارند؟ این موضوع زمانی بیشتر خود را نشان میدهد که قصد انتخاب یک اثر برگزیده در میان آثار منتشر شده را داریم که اغلب این موارد را در مراحل مختلف داوری آثار میتوان دید.
در این باره اگر بخواهیم آثاری را به عنوان اثر برگزیده قابل استناد که برای استادان و دانشجویان رشته ادبیات و علاقهمندان به این حوزه در قالب کتاب مرجع قابل استفاده باشد معرفی کرد، به سختی عناوین کثیری از شمار فراوان چند هزاری آثار منتشر شده را میتوان یافت که شاید تعداد آثار شاخص این حوزه با اغماض، انگشتشمار باشد.
این موضوع نشان میدهد که به مقوله نقد در حوزه نقد و ادبی نیز سرمایهگذاری نشده است که خود بخشی از جریانسازی و فرهنگسازی به شمار میآید. متاسفانه نگاه جدی در این حوزه وجود نداشته و همین موضوع سبب شده است که جوانان و شاعران آئینی کشورمان تنها تولید کننده آثار باشند و هر آنچه که سروده و نوشته شده است، به چاپ برسد، فارغ از اینکه محتوای کیفی آثار در چه حدی هستند.
اگر در این حوزه به موضوع نقد با عنوان یکی از مباحث حیاتی و مورد نیاز در عرصه ادبیات و قرآن و آثاری که در این حوزه تولید شدهاند نگاه کنیم، میبینیم که بخشی از مشکلات حوزه محتوایی در نشر کتاب نیز رفع میشود.
رویه نقد و به کارگیری آن در حوزه ادبیات قرآنی سبب ارتقاء و بالندگی ادبیات خواهد شد و این رویکرد نیازمند سرمایهگذاری است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، همگی در این حوزه باید به صورت یکپارچه عمل کنند.
سازمانهای فرهنگی مسئول که توانمندی سرمایهگذاری در این رابطه را دارند باید همه همت و توانمندی خود را در این حوزه به کار بگیرند و جلسات نقد و بررسی کتابهای آئینی و قرآنی، کارگاههای آموزشی، جلسات پرسش و پاسخ و دیگر راهکارهای قابل انجام را به صورت جدی برگزار کنند تا موضوع نقد آثار این حوزه مورد توجه جدی قرار گیرد.