کوروش زارعی، کارگردان تئاتر دینی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: تولید اثر نمایشی با محوریت تاریخ اسلام، شرح زندگی معصومین(ع) و بزرگان دینی هزینهبر بوده و این امری اجتنابناپذیر است که با توجه به مختصات تولید این گونه نمایشی، باید مخارج زیادی صرف شود و لذا در آغاز تصمیم برای تولید چنین نمایشهایی باید به فکر جذب سرمایه بود.
وی ادامه داد: تولید نمایش دینی که به برشی از تاریخ میپردازد ملزوماتی دارد که بیشتر به ساختار و فضاسازی نمایش مربوط میشود، اعم از طراحی صحنه و دکور، طراحی لباس و مواردی از این دست که باید جغرافیا و زمانی که روایت نمایشی در آن در میگیرد را معرفی کند. تهیه چنین ملزوماتی هزینه زیادی را شامل میشود که نمیتوان از آن صرفنظر کرد.
پرداخت دستمزد به تعداد انبوه بازیگران نمایش دینی، مشکلی اساسی است
سرپرست گروه نمایش «آئین» تصریح کرد: به این مخارج هزینه دستمزد بازیگران را نیز باید افزود. یکی از خصوصیات نمایشهای مذهبی پرجمعیت بودن آنهاست، علاوه بر بازیگران اصلی گاه شما نیاز به هنرور نیز دارید. گروهی نیز به حرکات موزون میپردازند. اگر صرف کردن دو ماه وقت برای تمرین به اضافه تعداد اجراهای نمایش را محاسبه کنید خواهید دید که با این حجم بازیگر و هنرور، سر آخر چقدر باید دستمزد پرداخت شود.
زارعی در ادامه گفت: تنها یک راهحل برای کمهزینه تمام شدن نمایشهای دینی وجود دارد و آن اینکه اساساً از ابتدا گروه تولید به دنبال متنی باشد که فضایی امروزی داشته و قصه معاصر را دنبال کند و بازیگران با همان لباسهای معمولی روی صحنه حاضر شوند که حتی برای تولید یک نمایش در فضایی امروزی و بدون کمترین هزینه اضافی نیز باز نیاز به مبلغ قابل توجهی داریم که در ابتدای تولید نمایش باید این اعتبارات فراهم شود.
مدیر دفتر تئاتر بچههای مسجد حوزه هنری افزود: صحبت از این است که یک نمایش باید مخارج خود را تأمین کند و رونقی در گیشه فروش بلیط داشته باشد. در مورد نمایشهای دینی که مخاطبان آن افراد خاصی هستند و معمولاً با اقبال عمومی مواجه نمیشوند قادر به این ریسک نیستیم و لذا مسئولان در بدو امر تمایلی نیز برای تولید چنین نمایشهایی ندارند؛ مگر اینکه با جذب بازیگران چهره از سینما و تلویزیون برای بازی در نمایش دینی، گیشه آن تضمین شود، اما ناگفته نماند که جذب چنین بازیگرانی باید با وعده و وعید همراه باشد؛ لذا در ابتدا نیاز به جذب حامی مالی برای پرداخت دستمزد بازیگران طراز اول به جهت حضورشان در تئاتر است که اگر گیشه رونق داشت، سرمایه بازگردد و در غیر این صورت کارگردان و گروه تولید شرمنده بازیگران سرشناسی که به وعده آنها اعتبار جذب کردند نشوند.
کارگردان نمایش دینی «راکب» تأکید کرد: پس همان طور که ملاحظه میکنید، غیر از حمایت ارشاد و پرداخت یارانه برای تولید این گونه نمایشی راه دیگری باقی نمیماند، مگر اینکه ارشاد خود واسطه شود تا با جذب مشارکت از نهادها و سازمانهای فرهنگی، این مؤسسات بخشی از هزینههای جاری تولید نمایش دینی را متقبل شوند که البته این مسئله نیز یک راهکار عملی در تولید نمایشهای دینی است.
مؤسسات نیمهخصوصی به واسطه دریافت یارانه دولتی در مقابل ارشاد مسئول هستند
زارعی گفت: در مورد مؤسسات فرهنگی و هنری نیمهخصوصی، دولت از طریق وزارت ارشاد سالانه ساز و کار حمایتی در مواجهه با آنها دارد و به آنها یارانه فرهنگی پرداخت میکند و این مؤسسات در قبال چنین خدماتی باید به شکل متقابل، روند تولیدات فرهنگی و هنری به ویژه با محور موضوعات دینی را تسریع بخشند؛ حتی دولت میتواند شرکتها و کارخانجات صنعتی را ملزم به مشارکت در امور فرهنگی و هنری کند به این شکل که سالانه درصدی از درآمدهای جاری این شرکتها و کارخانجات به امر تولید محصولات فرهنگی و هنری اختصاص یابد.
کارگردان نمایش عاشورایی «معمای مطربان پریشان» در پایان اظهار کرد: هر یک از بنگاههای اقتصادی، شرکتها و کارخانجات تجاری و صنعتی سالانه از محل تولید و واردات کالاهای تجاری و صنعتی در کشور، سودهای کلانی به دست میآورند. نمیدانم آیا این نامش رشد و رونق اقتصادی است یا خیر، اما حال که دو مقوله اقتصاد و فرهنگ در کنار هم به یک میزان از اهمیت برخوردار هستند پس چه بهتر که درصد ناچیز از این سودهای تجاری و صنعتی به بدنه فرهنگ و هنر کشور تزریق شود که در آن صورت خواهید دید چه تأثیرات شگرف و سازندهای خواهد داشت.