ضرورت تدوین منشور فرهنگ قرائت قرآن کشور

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) برنامه زنده این هفته افق رادیو قرآن با حضور علی‌اکبر حنیفی، استاد و پیشکسوت قرآنی و محمدحسین سعیدیان، قاری بین‌المللی قرآن با اجرای جواد نصیری به تبیین بیانات مقام معظم رهبری در طلیعه ماه مبارک رمضان پرداخت.
علی‌اکبر حنیفی در ابتدای این برنامه اظهار کرد: به دلیل اهمیت قرآن و جایگاه و مقام و موقعیت معنوی قرآنیان، مقام معظم رهبری هرساله در طلیعه ماه مبارک رمضان جلسه‌ای با حضور قرآنیان برگزار می‌کنند که این مسئله نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه اولی برای قرآن، قاریان و حافظان قرآن کریم است.
وی افزود: فرمایشات مقام معظم رهبری در جمع قرآنیان که ابتدای ماه رمضان انجام شد در گذشته مطرح شده بود و برخی هم برای نخستین‌بار مطرح شد و در واقع ترکیبی از موارد متعدد در حوزه تلاوت بود که مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفته بود.

حنیفی عنوان کرد: امسال در بیانات رهبر معظم انقلاب این ویژگی وجود داشت که موارد متنوعی در صحبت‌های ایشان وجود داشت و عمق مطالب بسیار بالا بود اما روح کلام مقام معظم رهبری به نظر می‌رسد معنامحوری در تلاوت و درک معانی آیات بود. ایشان در فرمایشات خود تأکید داشته‌اند که در تلاوت قرآن نباید افراط و تفریح در هیچ حوزه‌ای وجود داشته باشد.
در این بخش از برنامه افق، محمدحسین سعیدیان، قاری بین‌المللی قرآن درباره تلاوت معنامحور که رهبر معظم انقلاب نیز به آن اشاره داشته‌اند، گفت: مقام معظم رهبری همواره راجع به تلاوتی که معنا و بار تلاوت را به همراه داشته باشد، تأکید دارند و این مسئله در احادیث و روایات نیز همواره مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: قرآن کریم سفره‌ای پر از معنویت و حکمت است و قاری و تلاوت‌گر قرآن رسالت نبوی که در آیه بعثت از آن یاد شده است را باید مورد توجه قرار دهد، رسالت پیامبر اکرم(ص) سه شرط دارد که برای یک مسلمان و قاری قرآن اهمیت دارد، این سه شرط شامل؛ خوب خواندن، خوب شنیدن و خوب فهمیدن است و یک قاری قرآن، زمانی که می‌خواهد قرآن را باز کند باید به این شروط توجه کند.
سعیدیان با بیان اینکه قرآن را باید برای دل‌ها و جان‌ها بخوانیم نه برای گوش‌ها، گفت: ما به این دلیل که برای دل‌ها می‌خوانیم نه برای گوش‌ها، باید کلام را بر دل‌ها وارد کنیم.

برخی تأکیدها و تکرارها لازم و برخی بی‌جا هستند
در این بخش از برنامه، علی‌اکبر حنیفی درباره تکیه روی برخی کلمات و عبارات گفت: گاهی در تلاوت به جملاتی می‌رسیم که جنبه اخلاقی، فقهی، اجتماعی و حتی سیاسی داشته باشند که در این شرایط باید تکرار داشته باشیم و نمی‌توانیم یکبار بخوانیم و از آن عبور کنیم اما گاهی اوقات تکرارها خیلی زیاد می‌شود که این تکرارهای بی‌جا موجب افراط و تفریط می‌شود.
حنیفی در ادامه گفت: تلاوت یکی از شعائر اسلامی است که باید حفظ شود و همه باید به تلاوت قرآن و خواندن قرآن تشویق شوند و نباید فهمیدن قرآن را به طور مطلق پیش‌فرض تلاوت قرآن بدانیم. مخاطبان فرمایشات مقام معظم رهبری نیز عموم مردم نیستند بلکه جامعه قاری هستند که باید به معنا و مفهوم آیات توجه داشته باشند.
این پیشکسوت قرآنی افزود: اگرچه قرآن به خودی خود تأثیر دارد اما قاری برای اینکه بتواند آنچه در قرآن نوشته شده است، پیاده کند اگر مسلط به معنا نباشد تأثیرگذاری کمی هم خواهد داشت. خیلی از اساتید ما فقط به مسئله آکسا‌ن‌ها توجه دارند اما آکسان‌ها یک بخش کوچکی از معنامحوری است.
حنیفی در این بخش از برنامه اظهار کرد: بحث مفاهیم و معنامحوری در تلاوت بسیار مهم است و رهبر معظم انقلاب نیز چندین بار در فرمایشات خود فرمودند «من خواهش می‌کنم از قاریان» که این امر نشان‌دهنده تأکید ایشان بر این امر و اهمیت این موضوع است.
وی با بیان اینکه تدبر باید به صورتی در تلاوت قرآن متبلور شود، عنوان کرد: یک قاری قرآن، زمانی که قرآن تلاوت می‌کند باید در آیات تدبر داشته باشد و بتواند برداشت‌های خوبی از آیات داشته و این برداشت‌ها را به مستمعین منتقل کند. هر قاری قرآن باید یک توضیحی درباره آیات به مستمعین ارائه کند و آیات سنگین را برای مردم تشریح کند.

قاری قرآن قبل از تلاوت با ترجمه آیات آشنا شود
سعیدیان در این بخش از برنامه، با اشاره به وظیفه جامعه قرآنی در جهت تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری و به منظور رفع کاستی‌هایی که در حوزه فعالیت‌های قرآنی وجود دارد، اظهار کرد: قاری قرآن می‌تواند قبل از تلاوت، ترجمه آیات را از رو بخواند تا بتواند به عمق آیات قرآن کریم ورود پیدا کند که همین مسئله زمینه خوبی برای دریافت بهتر از آیات معجزه‌آسای قرآنی خواهد بود.
وی ادامه داد: یک بخش مربوط به جامعه قرآنی و بخش دیگر مربوط به دست‌اندرکاران قرآنی است و باید راهبرد و سندی در این زمینه با عنوان منشور فرهنگ قرائت قرآن کشور نوشته شود.
این قاری بین‌المللی قرآن عنوان کرد: با توجه به اینکه بحث کرسی‌های تلاوت در کشور باب شده و بر این امر نیز تأکید شده است و جامعه قرآنی باید یاد بگیرد که بنشیند و قرآن گوش کند. باید با استفاده از ابزار تبلیغی که کمک می‌کند مستمعین انس بهتر و بیشتری با آیات و ترجمه بگیرند به این امر بپردازیم.