هوشنگ جاوید، کارشناس موسیقی محلی و مذهبی ایران در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: نقارهزنی یا نقارهنوازی چیزی که اکنون در آستان قدس رضوی و معمولاً در اعیاد اسلامی مرسوم است، در ابتدا برای اعلان حکومتی و سیاسی بوده.
وی گفت: براساس مستندات تاریخی، خاستگاه تاریخی ایجاد نقارهخانه حکومتی مربوط به دوره تیموری است، آن هم زمانی که یکی از شاهزادگان به واسطه توسل به امام رضا(ع) از بیماری شفا پیدا میکند، به دستور سلطان سنقر تیموری این واحد در جوار بارگاه امام رضا(ع) ایجاد میشود.
این پژوهشگر هنری تصریح کرد: فعالیت نقارهخانه در دوران صفویه و افشاریه تا انتهای سلسله قاجار به اوج خود رسید، اما در دوره مشروطه به تعطیلی کشیده شد و این مسکوت ماندن در دوره پهلوی اول به جهت مخالفت رضاشاه پهلوی با مظاهر و شعائر مذهبی ادامه پیدا کرد.
جاوید در مورد ویژگی هنر نقارهنوازی به ایکنا گفت: این هنر موسیقی به نوعی برای عرض ارادت به ساحت مقدس علی بن موسی الرضا(ع) متداول شده است و معمولاً بدون آنکه برای آن نتنویسی شود، با یک پیشفرض از سوی نقارهنوازان و افرادی که مابین آنها به دمیدن در ساز کرنا مشغول هستند صورت میگیرد.
این مؤلف و مدرس دانشگاه تأکید کرد: عباراتی همچون «السلطان علی بن موسی الرضا» و «یا امام رضا» از جمله عباراتی است که توسط افرادی بر ساز ضربی نقاره نواخته میشوند که ساز کرنا نیز آنها را همراهی میکند و آخرین ریتم نقارهنوازی به ذکر «رضا رضا، رضا رضا» ختم میشود.
وی در پایان گفت: نسلی فرتوت از دوران طلایی نقارهنوازی همچنان در خراسان رضوی مشغول فعالیت هستند که بارزترین آنها احمد اقوام شکوهی است که نزدیک به 7 دهه است که به این هنر ارزشی مشغول است؛ امیدوارم شرایطی فراهم شود که این میراث فرهنگی و ارزشی ایرانی پایدار مانده و با همان کیفیت همیشگی به نسل بعد منتقل شود.