هیئت انتخاب جشنواره فجر با تولیدات سینما چه می‌کند؟

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، هر ساله یکی از بحث‌های جدی در سینما، این است که اکثر فیلم‌های اجتماعی ما نگاهی تلخ و سیاه به موضوعات اجتماعی دارند. این نقد به صورت اغراق شده، تحت عنوان‌هایی چون سیاه‌نمایی مطرح می‌شود. انتقادهای مطرح شده، عمدتا به سمتی پیش می‌رود که در آن سینماگران مسئول به وجود آمدن چنین وضعیتی شناخته می‌شوند، اما این تنها یک بخش از موضوع است که اتفاقا دلیل اصلی نیست، بلکه عامل اصلی سیاست‌هایی است که سینما را به این سمت سوق می‌دهند.

مقدمه فوق دلیلی است که به جشنواره فیلم فجر بپردازیم. این رویداد سینمایی مهمترین اتفاقی است که هر ساله در سینمای ما روی می‌دهد و به نوعی سیاست‌های کلی را ترسیم می‌کند، زیرا معمولا نگاه ویژه‌ای که این رویداد به فیلم‌های خاص دارد، سینماگران را تشویق می‌کند به سمت فیلم‌هایی گرایش پیدا کنند که مد نظر مسئولان جشنواره است. این در حالی است که انتخاب‌های مردمی معمولا با آنچه که هیئت داوران جشنواره می‌پسندد تفاوت دارد.

نگاه تلخ جشنواره فجر به موضوعات اجتماعی

 البته وقتی به لیست فیلم‌هایی که در جشنواره به نمایش در می‌آید دقت می‌کنیم می‌بینیم که نزدیک به 90 درصد فیلم‌ها آثاری هستند که نگاهی تلخ به سیاه به موضوعات اجتماعی دارد، برای همین برخی مواقع، هیئت داوران نیز در این میان نقش اصلی را در به وجود آمدن این فضای تلخ ایفا نمی‌کنند؟ پس چه کسی یا گروهی اصلی‌ترین نقش را دارد؟ جواب به این سوال را با کمی دقت می‌توان داد. آنهم هیئت انتخابی است که این آثار را برای نمایش برمی‌گزینند.

 برای درک بهتر، اگر مروری بر آثار بخش‌های مختلف جشنواره فجر بیندازیم متوجه می‌شویم که اکثر آثار، فیلم‌هایی هستند که اولا به شدت داستانی تلخ و سیاه دارند، درضمن فضای این تولیدات به شدت سیاه است و ما کمتر نمودی از رنگ را در این تولیدات مشاهده می‌کنیم. این ویژگی در شرایطی است که در سینمای هالیوود یا بالیوود، اصلی‌ترین فاکتور برای جذب تماشاگران رنگ است. این ویژگی را مقایسه کنید با فیلم‌های ایران که عموما رنگ تمامی آنها خاکستری است. در این زمینه مثالی روشن‌تر می‌زنم . فیلم «رنگ خدا» و «آواز گنجشک‌ها» دو فیلمی است که در آن به موضوعات اجتماعی پرداخته می‌شود که رگه‌هایی از گرایشات دینی هم در آنها می‌توان مشاهده کرد، اما به دلیل بهره بردن از رنگ‌های شاد و زیبا، کار به شدت دوست داشتنی است و تماشاگر احساس خوبی از دیدن تصاویر مورد نظر حس می‌کند.

نبود تنوع ژانر در فیلم‌های جشنواره

جدا از جذابیت ظاهری چند درصد تولیداتی که در جشنواره فجر به نمایش در می‌آیند از تنوع موضوع و ژانر بهره برده‌اند؟ شاید هیئت انتخاب این توجیح را به کار برند که از میان تولیدات رسیده به دبیرخانه، بهترین آثار را انتخاب کرده‌اند؟! اما این تنها بهانه‌ای است که قابل باور نیست. برای نمونه برخی مواقع فیلم‌هایی پشت در جشنواره می‌ماند که به لحاظ کیفیت یک سر و گردن از تولیدات موجود در جشنواره بالاتر هستند. فیلم «360 درجه» که سال گذشته فرصت نمایش پیدا نکرد، گواه بارز این ادعاست.

 در انتها باید اذعان کرد که برخی مواقع آنچه که در سینمای ما به چشم می‌خورد نشئت گرفته از خواست مدیران است، چون می‌دانند این تولیدات قادرند در جشنواره‌های خارجی موفق باشند و آنها قادرند این به اصطلاح موفقیت‌ها را، روزمه کار خود کنند، در صورتیکه این نوع نگاه، سینمای ایران را به نابودی کشانده، به‌نحویکه هیچکدام از فیلم‌های ایرانی قادر نیستند خرج خود را تامین کنند چه برسد که سودهی هم داشته باشند؟ حتی باید گفت که اگر نبود کمک‌های دولتی که از آن باید به عنوان صدقه نام برد! سالها بود که کرکره همه سالن‌های نمایش پایین آمده بود.