شعر انقلاب بی‌نام سبزواری در جهان شناخته شده نیست

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) پنجاهمین عصرانه خبرگزاری فارس که عصر امروز سه شنبه 27 بهمن در سالن اجتماعات این خبرگزاری برگزار شد به مراسم پاسداشت حمید سبزواری؛ پدر شعر انقلاب اسلامی اختصاص داشت.

در ابتدای این مراسم محمدحسن زورق، از جمله دوستان نزدیک حمید سبزواری به ایراد سخن پرداخت و گفت: من میل دارم عمر شریف 90 ساله این شاعر بزرگ انقلابی در 9 مقطع تاریخی تقسیم کنم که همگی آنها سرشار از مشاهدات و دریافت‌های عمیق این شاعر گرانقدر به منظور برانگیخته شدن قریحه شعریش است.

وی ادامه داد: حمید سبزواری  با نام واقعی حسین ممتحنی که بنا به تعبیر رهبر معظم انقلاب بهتر است او را با تخلصش یعنی حمید خطاب قرار دهیم در سال 1304 هجری شمسی در سبزوار به دنیا آمد و درست در دهه نخست عمرش یعنی تا سال 1314 که البته تا به آن حد از بلوغ نرسیده بود که بتواند قضاوت شفافی در مورد وضعیت اجتماعیش داشته باشد اما از نظر عاطفی و مشاهدات حسی خود شاهد اختناق و خفقان ناشی از حکومت پهلوی اول در کشور بود، پرده دری اجباری زنان، فاجعه مسجد گوهرشاد و نظایر آن در نهاد دین باور و حقیقت طلب سبزواری بسیار تأثیر گذاشت.

زورق تصریح کرد: در دهه دوم زندگی یعنی سالهای 1314 تا 1324، سبزواری شاهد تحقیر ایرانیان بود، رضاشاه تبعید شده بود و فرزندش به سلطنت رسیده بود و به دلیل بی‌کفایتی پهلوی دوم ایران محل تارج دول غربی بود، نفت به انحصار خارجیان درآمده بود و استاد حمید که کم کم بینش اجتماعی و سیاسی پیدا می کرد تنها با مشاهده این مصایب دندان روی جگر می گذاشت.

این استاد دانشگاه گفت: در دهه سوم زندگی یعنی سال 24 تا 34، جنبش‌های سیاسی با ورود آیت‌الله کاشانی به مجلس شورای ملی شکل می‌گیرد و نوعی روشنگری جامعه موجب می‌شود که دول غربی به فکر خنثی ساختن جنبش‌های مردمی بیفتند؛ پیدایش حزب توده توسط روسیه و توده نفتی توسط انگلیس از جمله این اقدامات بود، و در شرایطی که مصدق به عنوان نخست وزیر از کار برکنار می‌شود، مساعی مردم راه به جایی نمی‌برد و حزب و باندبازی‌ها به اوج خود می‌رسد، سبزواری این وضعیت را مشاهده می‌کند و نسبت به این شرایط بدبین می‌شود.

وی در ادامه گفت: بین سالهای 34 تا 44 یعنی دهه چهارم زندگی، نوعی سانتاژ و سرکوب فرهنگی در جامعه نمود می‌یابد، کاپیتولاسیون مطرح می‌شود که به نوعی بی‌هویت کردن ماهیت و شخصیت مردمان ایران است، در چنین اوضاعی امام خمینی فریاد تظلم از حکومت جبار پهلوی سر می‌دهد و در پی آن استاد حمید شاهد وقایعی از جمله فجایع قم و به خاک و خون کشیده شدن مدرسه فیضیه است.

زورق تأکید کرد: در بین سالهای 44 تا 54 با ایجاد دو حزب ایران نوین و رستاخیز، سبزواری در جریان راهنمایی و خطابه امام(ره) در نجف، ظهور آیت‌الله مطهری، چاپ کتاب‌های مهندس بازرگان قرار می گیرد و شخص شریعتی نیز با سخنرانی‌های آتشین خود جریانی تازه را بر اجتماع ایرانی ایجاد می‌کند در همین اثنی طاغوت تاریخ ایران را از هجری شمسی به شاهنشاهی مبدل می کند و بریز و بپاش‌ها و حیف و میل بیت‌المال به اوج خود می‌رسد.

این پژوهشگر در ادامه افزود: در دهه ششم یعنی سالهای 54 تا 64 با چاپ مقاله رشیدی مطلق بر ضد مرجعیت جریانی انقلابی به اوج خود می‌رسد، در این دوره که سبزواری خود را در میان طیف انقلابیون و شیفته ولایت فقیه می‌بیند تصمیم می‌گیرد آثار خود را منتشر کند و به این ترتیب است که سیمرغ شعر انقلاب سپهری به وسعت آسمان انقلاب اسلامی برای عرض اندام و پرواز پیدا می‌کند و با ساخته شدن سرود «خمینی ای امام» و «برخیزید ای شهیدان» همگی او را می‌شناسند و این شهرت در طول دفاع مقدس هم تداوم می‌یابد.

زورق اظهار داشت: در بین سالهای 64 تا 74 ملت ایران در اوج مقاومت در برابر تهاجم رژیم بهثی است و در نهایت با پذیرش قطعنامه جنگ پایان می‌پذیرد و در ادامه با ارتحال امام(ره) شعر سبزواری با سرایش قطعه «دریغا ای دریغا» ارادت خود را به امام(ره) به تمامی نشان می‌دهد.

وی افزود: سبزواری در دهه هشتم از زندگی خودش همچنان یک اسلام‌گرای انقلابی، یک ایرانی ناب با فطرتی پاک که به حق می‌توان او را یک پیرو دست از جان شسته تعبیر کرد باقی می‌ماند و در تمام این سالها خشم خود را فرو خورده و به استحاله انقلاب در پی زیاده خواهی و سهم خواهی برخی ویژه‌خواران سکوت اختیار می‌کند.

زورق در پایان سخنان خود گفت: در دهه نهم که همچنان نیز ادامه دارد استاد حمید همچون شمعی در حال سوختن و آب شدن است و همچنان در ضمیر خود امیدوار است که این پرچم مقدس روزگاری به دست خراسانی به خورشید عدالت و قسم برسد، به امید روزی که سبزواری همچون زمانی که امام(ره) به تهران آمد شعر سرود، با ظهور امام زمان(عج) در کوفه نیز شعری بسراید.

این گزارش حاکی است سخنران بعدی این مراسم حمیدرضا شاهنگیان، آهنگساز اغلب سرودهای انقلابی بود که در سخنانی  با ابراز تاسف از حضور کمرنگ مخاطبان در این مراسم گفت: نزدیک به سه سال پیش که خواستیم برای استاد حمید در زادگاهش مراسمی بگیریم زمانی که رهبر معظم انقلاب متوجه شدند به ما گفتند هیچ حواستان هست برای چه کسی می‌خواهید بزرگداشت بگیرید، او شخص کمی نیست، حمید سبزواری است و این نشان می‌دهد که این شاعر فرزانه از چه جایگاه والایی در عرصه فرهنگ و هنر برخوردار است.

وی ادامه داد: به نظر من سبزواری را باید نسل جدید و نویی که شاید با او آشنا نیستند بشناسند، او تنها یک شاعر نیست، یک پیشگوست، در بسیاری از اشعاری که از خیلی سالهای قبل سروده است با کمی تقدم و تأخر می‌توان پیشگویی او را در مورد وقایع قرن اخیر ایران به روشنی دریافت کرد، از کودتا 28 مرداد تا آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام(ره).

سازنده سروده «خمینی ای امام» و «برخیزید ای شهیدان» تصریح کرد: او بی‌تردید برای تمام دوران‌هایی که مشغول شاعری بوده است از ذوق و قریحه شعری خود استفاده کرده و در تمام قالب‌ها شعر گفته است که این نشان از بینش، آینده نگری بالای اوست.

شاهنگیان در ادامه به قرائت فرازهایی از اشعار سبزواری در مقاطع مختلف فعالیت حرفه‌ای او پرداخت و در ادامه شیرینعلی گل مرادی از هم دوره هایی حمید سبزواری، غزلی در وصف مقام ادبی او از سروده‌های خود را قرائت کرد.

حسین شمسایی دیگر سخنران این مراسم بود و گفت: زمینه آشنایی من با استاد حمید به سالهای 52 تا 53 باز می گردد که در آن سالها در مسجد هدایت رفت و آمد داشتم و پامنبری آیت‌الله طالقانی بودم. خاطرم هست آن زمان شعری از سبزواری را در مسجد قرائت کردم اما هیچگاه تا آن زمان او را ندیده بودم، پس از پایان قرائت شعر مرد میانسالی پای منبر آمد و به من گفت صاحب این شعر خود اوست و همین امر موجب شد زمینه آشنایی من با او  فراهم شود تا جایی که طولی نکشید که شب شعر انقلاب به اتفاق تنی چند تن دیگر از دوستان و از جمله رهبر معظم انقلاب که بعدها رئیس جمهور شدند شکل گرفت.

مدیر روابط عمومی نهاد ریاست جمهوری در هشت ساله نخست انقلاب ادامه داد: از آنجا که استاد حمید اعتقاد عمیقی به مسئله ظهور و عصر انتظار دارند لذا همه پیش بینی‌هایی که او در شعر خود یاد کرده است درست از آب درآمده و همانطور که رهبر انقلاب گفته‌اند این انقلاب بی‌نام خمینی در هیچ جای دنیا شناخته شده نیست، من هم باید بگویم شعر انقلاب بدون نام سبزواری در هیچ کجا شناخته شده نیست.

شمسایی در پایان گفت: اهمیت شعر سبزواری در این تقریر مقام معظم رهبری در ابتدای سروده درد این شاعر نمایان است که مرقوم فرموده اند: «انتشار آثار این شاعر انقلابی بی شک گامی در جهت غنی سازی انقلاب و عرضه آن به هنرمندان و هنرشناسان است».

محمد گلریز، هنرمند خواننده که بسیاری از اشعار استاد سبزواری را آواز خوانده است در پایان این مراسم در سخنان کوتاهی گفت: من تنها یک توصیف می توانم به توصیف دوستان در مورد این شاعر گرانقدر اضافه کنم و آن هم شجاعت اوست به این معنی که در دوران خفقان رژیم پهلوی و ترور و حذف فیزیکی افراد و همچنین بگیر و ببند ساواک ذره‌ای از آرمان‌ها و رسالت خود در زمینه شعر انقلابی کوتاه نیامد.

این گزارش حاکی است در پایان این مراسم که حمید سبزواری به دلیل کسالت در آن حضور نداشت با اهدای لوح به همسر و داماد پدر شعر انقلاب از سوی خبرگزاری فارس و مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری از مقام ادبی او تجلیل به عمل آمد.