تصویرگری از روحانیت در سینما فرازمینی نباشد

سیدمصطفی ثانی‌مقدم، کارشناس هنر و مدرس سینما در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با بیان اینکه روحانیت با تاریخ ایران پیوند خورده است، اظهار کرد: روحانیت همیشه در این سرزمین نقشی تعیین کننده ایفا کرده است. برای همین وقتی به اتفاقات مهم کشورمان دقیق می‌شویم، می‌بینیم که همیشه این قشر در جهت خیر و صلاح مردم قدم برداشته است. به همین دلیل، روحانیت جایگاهی بسیار رفیع در ایران اسلامی دارد. با این مقدمه وقتی یک بازیگر نقش یک روحانی را در فیلمی ایفا می‌کند، نحوه هنرنمایی وی به شکل ویژه‌ای تحت نظر گرفته می‌شود تا نقاط قوت و کاستی کارش بهتر شناخته شود.

وی افزود: برای مثال در فیلم «رسوایی 1» وقتی اکبر عبدی در نقش روحانی فیلم حاضر می‌شود، دقت نظرها نسبت به وی بیشتر می‌شود؛ البته این هنرمند بزرگ در قسمت نخست این فیلم توانسته چهره‌ای بسیار دوست داشتنی از یک روحانی عابد ارائه دهد؛ فردی که در کنار موعظه، کار یدی نیز انجام می‌دهد، اما این امتیاز مثبت در «رسوایی 2» آنچنان که باید مطلوب نیست. نمونه دیگر، فیلم «مارمولک» است که به نظرم در زمان خودش به درستی درک نشد، چون در آن کار روحانیت به شکل خوبی تبلیغ شده بود.

این دوبلور سینما و تلویزیون با بیان اینکه نگاه به روحانیت باید کاملاً منطبق بر واقعیت باشد، گفت: باید در نظر داشت که نگاه به روحانیت نباید شکلی قدیس‌گونه داشته باشد، چون این شکل کار به هیچ وجه مقبول تماشاگران نخواهد بود و تماشاگر در مقابل آن عکس‌العمل منفی نشان خواهد داد. برای درک بهتر از کلام خدا دلیل می‌آورم. در قرآن آمده «خُلِقَ الإِنسَانُ ضَعِيفًا» یعنی خدا انسان را ضعیف آفریده است. این آیه نشان می‌دهد انسان‌ها نیز ممکن است خطا کنند. پس اگر می‌خواهیم یک روحانی را در فیلمی ترسیم کنیم نباید آن را فراتر از آنچه است، نشان دهیم.

مقدم در پاسخ به اینکه روحانیتی که در فیلم‌های ایرانی نشان داده می‌شود، هیچ ربطی به روحانیت در اسلام ندارد، بلکه بیشتر به روحانیت مسیحی شبیه است، این گونه پاسخ داد: روحانیت در مسیحیت هیچ ارتباطی با سیاست ندارد، اما در اسلام این گونه نیست، چون روحانیون ما در تمامی بخش‌ها در کنار مردم هستند. این اتفاق را در مبارزات قبل از انقلاب و دفاع مقدس می‌توان مشاهده کرد.

وی در بخش پایانی سخنان خود تصریح کرد: روحانیون در هنر نیز حضوری تاثیرگذار دارند. این اتفاق را این سال‌ها در سینما به خوبی می‌بینیم. در عرصه خوشنویسی نیز به وفور شاهد حضور روحانیونی هستیم که در این هنر فعال هستند. با این توضیحات باید گفت، هنر ابزار بسیار مهمی است تا روحانیت از هنر بهره ببرد و به واسطه آن، تبلیغ دین به شکل گسترده‌تری انجام شود؛ اتفاقی که اگر رخ دهد، دستاوردهای بسیاری فراهم خواهد شد.