«تاویل مفردات قرآنی» فراتر از معانی ظاهری و فارغ از تاویلات دور از ذهن

سیدعادل نادرعلی، عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه و مولف کتاب «تاویل مفردات قرآنی» در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، در خصوص کتاب «تاویل مفردات قرآن» گفت: این اثر همانگونه که از نام آن برمی‌آید، تاویل مفردات قرآن است و منظور این مفرادات ظاهری قرآن نیست، بلکه به تاویل مفردات قرآنی می‌پردازد.
وی افزود: از آنجا که روایات فریقین در این باره که قرآن ظاهر و باطنی دارد و در خصوص باطن قرآن نیز روایات حاکی از هفت تا هفتاد باطن است؛ لذا مفرادات یا لغات قرآن علاوه بر ظاهر دارای معانی باطنی نیز هستند؛ برای مثال کلمه «مطر» که در قرآن آمده و به معنای باران است اما وقتی با روایتی از امام علی(ع) برخورد می‌کنیم که می‌فرماید «من ابرم و تعالیمم باران است، زمین دل بعضی شنوندگان مستعد است و تعالیم من را می‌گیرند و باغ بهشت خود را می‌سازند و گروهی زمین دلشان شوره زار است و تعالیم من را هدر می‌دهند» در این روایات معلوم می‌شود که باران یک معنای ظاهری و یک معنای باطنی در فرمایشات بزرگان دارد و به معنای این است که باید از ظاهر به باطن ورود پیدا کنیم.
نادرعلی عنوان کرد: این کتاب متعرض معانی ظاهری مفردات قرآن نیست، و اختصاصا معانی باطنی قرآن کریم را در نظر دارد. در کتاب از کلماتی که تاویل مشترک دارند صرف نظر شده و برای اختصار لغاتی انتخاب شده است که احتمال تاویل یا ذکر باطنشان قوی‌تر است؛ البته سعی شده متعرض برخی از تاویل‌هایی که دور از ذهن است، نشویم تا مبادا مخاطب کتاب دچار سوء برداشت شود. برای مثال در کتاب «معانی الاخبار» که از کتاب‌های روایی است، روایتی از پیامبر در باب «لیله‌القدر» نقل شده است که ایشان در این باره می‌فرماید: «خداوند تبارک و تعالى در آن شب به تقدیر و سرنوشتى که در روز قیامت خواهد بود، قضا و حکم، و اندازه‏ گیرى نموده، و در آنچه خداى عزّ و جلّ فرمان داد ولایت تو بود، و نیز ولایت امامان از‌نژاد تو، تا روز قیامت‏. (معانی‌الاخبار/ جلد۲ / صفحه ۲۵۰)»؛ بنا بر این روایت، قدر مقام علم الهی به کل موجودات است که در برخی مکاتب عرفانی به اعیان ثابته نامیده شده که‌‌ همان وجود عقلانی موجودات در علم الهی است؛ همانگونه که می‌بینید در هنگام بیان باطن لغت،‌ گاه ممکن است که معانی باطنی لغت نیز مطرح شود؛ بنابراین تمام موجودات قبل از ظهور در عالم ملک(عالم ماده) به صورت اعیان خارجی، در علم الهی به صورت اعیان ثابته وجود داشتند.