کد خبر: 3532760
تاریخ انتشار : ۰۴ مهر ۱۳۹۵ - ۱۰:۴۸
مظاهر ولنگاری فرهنگی در عرصه موسیقی/

ترانه‌های بی‌محتوا و ساختاری فاقد شیوه‌های مرسوم

گروه هنر: شیوه‌ای از موسیقی که به موسیقی پاپ و مردمی موسوم است و از دهه 70 رایج و مورد اقبال عمومی قرار گرفت، با وجود آنکه به سبب استفاده از ترانه‌های انقلابی و ارزشی مشروعیت یافت، اما رفته رفته هم در بحث محتوایی و هم ساختار تولید و ارائه دچار انحرافاتی شد که می‌توان آن را مظهری از ولنگاری فرهنگی به شمار آورد.

اسفندیار قره‌باغی، هنرمند و خواننده انقلابی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: هنر موسیقی به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی همواره به منزله گلوگاهی برای نفوذ و هجمه فرهنگی غرب شناخته شده است و به سبب جذابیتی که از نظر ساختاری و محتوایی به ویژه برای مخاطبان قشر جوان دارد، لذا به شکل مداوم از سوی عوامل خارجی که دیدگاه خصمانه و معترضانه به باورهای اعتقادی و فرهنگی دارند به عنوان ابزاری مناسب برای رخنه فرهنگی مورد توجه قرار می‌گیرد.

وی گفت: شکل ظاهری موسیقی بعد از انقلاب به واسطه حماسه بزرگی که ملت ایران در مبارزه با رژیم ستمشاهی و سقوط حکومت طاغوت داشت، حماسی و اعتراضی و ضداستکباری بود که البته از نظر محتوای شعری و ترانه نیز قابل تأمل بوده است و گونه‌ای از ترانه‌سرایی و ساخت موسیقی را متداول کرد که به موسیقی انقلابی و ارزشی موسوم شد.

اسفندیار قره باغی، خواننده انقلابی

دبیر دومین جشنواره شعر و موسیقی ضداستکباری طبس تصریح کرد: تا مدت‌ها شکل رایج و مرسوم و موجه موسیقی در دهه آغازین انقلاب و قویاً به سبب وقوع جنگ تحمیلی و دفاع مقدس همین شکل و شمایل موسیقی انقلابی و حماسی بود و حتی بخشی از فعالیت خوانندگان و موسیقیدانان موسیقی سنتی و اصیل ایرانی نیز در راستای تبیین این مظاهر و مصادیق ارزشی در جریان پرتلاطم رویدادهای انقلابی به پیش رفت.

قره‌باغی با اشاره به اینکه پرداختن به این نوع موسیقی حداقل در محدوده یک دهه جریان موسیقی کشور را که همچنان در مورد ذات و ماهیت آن میان علمای دینی اختلاف نظر بود از برخی انحرافات و کج‌رویی‌هایی که ممکن بود در آنها مظاهری از فرهنگ نامتجانس غربی مغایر با باور ایرانی و اعتقادی را مشاهده کرد، مصون داشت افزود: دهه 70 مقارن با ظهور نوعی موسیقی به نام موسیقی مردمی و پاپ بود که قوالب موسیقی و سنتی و کلاسیک را می‌شکست و خود را فارغ از قید و بندها در فضای ترانه و به کار بردن ابزار و ادوات موسیقی رها می‌کرد؛ صحبت درباره اینکه این نوع موسیقی از منشأ اجتماعی نشأت می‌گیرد و برگرفته از چه نوع سبک موسیقی رایج در دنیاست، بسیار است، اما چیزی که مهم است و به کار این موضوع مورد بحث می‌آید، اینکه این سبک موسیقی و خوانندگی به دلیل جنس و ماهیت هیجان‌زای آن مورد اقبال طیف گسترده‌ای از مخاطبان به ویژه نسل جوان قرار گرفت.

خواننده سرود «آمریکا، آمریکا، ننگ به نیرنگ تو» تأکید کرد: جذب بیش از اندازه فعالان عرصه موسیقی به حوزه موسیقی پاپ؛ اعم از خواننده، ترانه‌سرا و آهنگساز موجب شد که بیشتر جنبه ساختار و قالب‌های ارائه این نوع موسیقی مورد توجه قرار گیرد و کم کم این موضوع به فراموشی سپرده شود که اگر این قالب پرجذبه در عرصه موسیقی به وجود آمد و بدون ممانعت این‌چنین فراگیر شد، سبب آن این بود که به واسطه این قالب پرکشش و موردپسند غالب مخاطبان، محتوای ارزشی و انسانی در آن تزریق و به مخاطب عرضه شود.

قره‌باغی در ادامه گفت: به دلیل سوءمدیریت، کم‌خردی و عدم برنامه‌ریزی هدفمند مدیرت فرهنگی و هنری کشور به مرور شاهد بروز چالشی عمیق در زمینه ارائه آثار موسیقی پاپ در حوزه محتوای این گونه آثار باشیم که درست نقطه عطف مبحثی است که این روزها یکی از مظاهر ولنگاری فرهنگی است؛ به محتوای ترانه‌های اغلب موسیقی‌های تولید شده در حوزه آثار پاپ توجه کنید که چگونه بی‌مغز و بدون معنا تنها برای آنکه ریتم موسیقی در آنها را حفظ کنند، هر عبارات و واژگانی را به کار می‌بندند.

این پیشکسوت عرصه موسیقی انقلاب در پایان بیان کرد: اخیراً این بی‌هویتی فرهنگی را در زمینه ساختار آثار موسیقی شاهد هستیم. هر آن شاهد ورود افرادی به ویژه در حوزه خوانندگی هستیم که پیشینه فعالیت حرفه‌ای آنها مشخص نیست، این جریان علاوه بر اینکه به پیکره علمی و هنری موسیقی ضربه وارد می‌کند موجب پیاده شدن جریان مقطعی و گذرا در حوزه موسیقی خواهد شد، جریانی که در آن هیچ اثر ماندگاری که دربردارنده هویت فرهنگی و هنری باشد پدیدار نخواهد شد و سریعاً رو به افول خواهد گذاشت و خلأیی را در ساحت موسیقی شاهد خواهیم بود.

امیرسجاد دبیریان 

captcha