سینمای مستند؛ سیمرغ جهانی مقاومت
گروه هنر: سینمای مستند از آن جمله گونه‌هایی است که هزینه چندانی در مقایسه با سینمای داستانی ندارد، اما این گونه می‌تواند دستاوردهای وسیعی برای سینمای کشورمان در جهان به دنبال داشته باشد.
سینمای مستند در کل چه به عنوان مستندهای بازاری (اینترنتی) و یا تلویزیونی و یا مخصوص اکران در سینما، به طور کلی خواص بالقوه‌ای دارد تا در دوران معاصر گفته‌ها و محتوای مورد نظر فیلمساز را با کمترین تکلف و محدودیتی با مخاطب در میان بگذارد و از طرفی با بررسی رابطه مخاطب و فیلم مستند متوجه تاثیرگذاری و ارتباطات فراملیتی این قالب نسبت به انواع فیلم‌های دیگر می‌شویم.
فیلم مستند در ظاهر برای برخی به لحاظ ساخت و تولید بسیار ساده و به لحاظ قیمت کم‌خرج به نظر می‌رسد، حال آنکه نگرش دنیای جدید و معاصر در تکاپوی جنگ‌های رسانه‌ای و ارتباطات تصویری حاکی از اهمیت و پیچیدگی‌های بسیاری است که می‌تواند از هر قالب دیگری در سینما در صورت برخوردی حرفه‌ای مخاطب بین‌المللی را در بعد وسیع‌تری با خود همراه کند.
پس از موسیقی، به نظر می‌رسد در حیطه هنر هفتم این قالب سینمای مستند است که توانسته با سرعت بیشتر و موثر و جذاب، خود را برای عموم مردم دنیا با هر زبان و ملیتی معرفی کند و این بهترین انتخاب برای گفتن و ارائه مفاهیم ارزشی است. نکته‌ای که در استفاده از قالب مستند برای انتقال محتوا بسیار مهم است توجه به ساختارهای جدید و بی‌تکلف است که در این صورت با جرئت می‌توان گفت در حال حاضر بهترین ابزار برای مسلمانان جهان جهت ارائه مفاهیم و مظلومیت‌ها و جنایاتی است که پشت سینمای پرزرق و برق و اغوا کننده غرب می‌توان صدای خود را به گوش جهانیان برساند.
ابراهیم حاتمی‌کیا در اولین روزهای جشنواره مقاومت و در کارگاهی با عنوان انتقال تجربیاتش با توجه به اهمیت سینمای مستند گفت: من به دوستانی که به عنوان دستیار وارد سینما می‌شوند مشکوکم که آیا توانسته‌اند الفبای شخصی خود را پیداکنند یا نه؟ مستند، ادب و آداب فیلمسازی را به آدم یاد می‌دهد؛ البته این حرف من مثال نقض هم دارد، ولی بسیار کم است؛ افرادی که از سینمای مستند به سینمای داستانی می‌آیند نگاه محترمانه‌ای نسبت به سوژه‌های اطراف خود دارند.
اگر پا را فراتر از نکته مورد اشاره استاد در سخنرانی‌شان بگذاریم باید توجه داشت که فیلمسازان جوان و حرفه‌ای نسل جدید مستند بیش از آنکه هدفشان رسیدن به سینمای داستانی باشد، قالب سینمای مستند را درک کرده‌اند و ابزار مستند را به خوبی می‌شناسند که سینمای مستند را به عنوان تنها ابزار صادق و حرفه‌ای برای انتقال داده‌ها و محتوای مد نظرشان مناسب می‌دانند.
برخلاف نظر اکثر مدیران و سیاستگذاران فرهنگی، سینمای مستند نه در ظاهر که در بطن تحقیق و تولید خود موانع و هزارتوهایی دارد که هزینه‌های مالی و زمان بسیاری را می‌طلبد و از طرفی تکنیک‌های حرفه‌ای در گونه‌هایی از این قالب بدون پشتوانه و تنها متکی به جذابیت خود سوژه فیلم را به لحاظ ارزش پخش و ارتباط با مخاطب حداکثری ضعیف خواهد کرد.
به قلم امیرحسین خلیل‌زاده
