حسرت ساخت فیلم قرآنی در دلم مانده است/ ویژگی فیلم‌ساز قرآنی
گروه هنر: یک کارگردان سینما گفت: آثارم به‌نحوی اشاراتی به موضوعات قرآنی دارد که تماما به شکلی آگاهانه انجام شده، اما یک حسرت برایم باقی مانده است آنهم اینکه فیلمی بسازم که در آنها به آیات قرآنی نگاهی کاملا مستقیم و عیان شده باشد.
نادر مقدس، کارگردان سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با بیان اینکه دوست دارد به صورت مستقیم به مضامین قرآنی در یکی از فیلم‌هایش بپردازد؟ گفت: در پرونده کاری من فیلم‌های بسیاری وجود دارد که عموماً موضوعی خانوادگی دارند، در تمامی این آثار نیز به‌نوعی سعی کرده‌ام موضوعات قرآنی را مدنظر قرار دهم؛ برای مثال آیه‌ای در قرآن وجود دارد که همه آن را بارها شنیده‌ایم؛ آیه «وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا» توصیه می‌کند به والدین خود نیکی کنیم؛ توصیه‌ای که در یکی از کارهایم محور اصلی بوده است.
ترجمه شاعرانه آیات قرآن در آثار مجید مجیدی
وی افزود: در دیگر کارهایم نیز چنین برداشت‌هایی وجود دارد که به‌نحوی اشاراتی به موضوعات قرآنی دارد که همگی آنها به آیات قرآن توجه داشته‌اند، البته این نکته را تصریح کنم تمامی این اشارات به شکلی آگاهانه انجام شده، اما یک حسرت برای همیشه برایم باقی مانده است آنهم اینکه فیلمی بسازم که در آنها به آیات قرآنی نگاهی کاملا مستقیم و عیان شده باشد.
این تهیه‌کننده با بیان اینکه پرداختن مستقیم به موضوعات قرآنی دانشی را طلب می‌کند که من هنوز از آن بی‌بهره‌ام، تصریح کرد: برای ساخت فیلمی که به صورت مستقیم به موضوعات قرآنی اشاره دارد دانش و آگاهی نیاز است که فکر می‌کنم فیلم‌سازانی نظیر مجید مجیدی از آن بهره‌مند هستند. این فیلم‌سازان توانسته‌اند با نگاه زیبا و انسانی خود بسیاری از آیات را به‌شکلی شاعرانه در فیلم‌هایشان معنا کنند.
«شور عشق» نوعی توصیه قرآنی است
این کارگردان در پاسخ به این سوال که جدا از پرداخت مستقیم یا غیرمستقیم به آیات قرآن چگونه می‌توان در راستای ارزش‌های قرآنی در سینما قدم برداشت؟، اظهار کرد: به نظرم رواج ندادن بی‌اخلاقی و گمراه نکردن جوانان خود می‌تواند اقدامی قرآنی باشد؛ برای مثال به فیلم «شور عشق» اشاره می‌کنم که توانست دو سوپراستار را به سینمای ایران معرفی کند. این فیلم سعی کرده ضمن بیان مشکلات، راهکار شرعی آن را هم مشخص کند، زیرا اگر در «شور عشق» دختر و پسر از خانه فرار می‌کنند قرار می‌گذارند که به شمال نزد خواهرشان رفته تا امکان ازدواج آنها را فراهم آورد. این نگاه خود نوعی امر به معروف باشد که توصیه‌ای قرآنی محسوب می‌شود.
کارگردان فیلم «ایستگاه بهشت» به توضیح فوق اضافه کرد: شاید از توضیحات من این سوال در ذهن پیش بیاید که فیلم قرآنی ساختن تنها مختص به آدم‌هایی خاص است؟ به هیچ‌وجه منظورم این نیست، اما باور دارم کسی که می‌خواهد نگاهی مستقیم به آیات قرآن داشته باشد، حتما می‌بایست با قرآن آشنا و همنشین باشد والا تنها به صرف داشتن یک قصه نمی‌توان فیلمی قرآنی ساخت. موضوع دیگری که در این بحث باید حتما مدنظر قرار گیرد نگاه سفارشی به موضوعات قرآنی است که در برخی مواقع مفید و در شرایطی متفاوت و مضر است.
سفارش در حوزه فیلم‌سازی قرآنی بذاته مذموم نیست
مقدس به توضیح فوق اضافه کرد: این نوع نگاه را به هیچ‌وجه باور ندارم که داشتن سفارش در حوزه فیلم‌سازی قرآنی بذاته امری مذموم است، چون بسیاری از تولیدات خوب جهان با سفارش شکل گرفته‌اند، اما نکته مهم این است که سفارش‌دهنده در کارگردانی دخیل نباشد؛ به بیان دیگر اگر سفارش قرآنی وجود دارد، در کنار آن آزادی عمل هم برای فیلم‌ساز مهیا شود؛ معتقدم باید شرایط خوبی فراهم آورد تا فیلم‌سازی قرآنی رشد کند.
کارگردان سریال «ارتباط خانوادگی» در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه ما نباید فیلم‌های قرآنی را جدای از دیگر بخش‌های سینما بدانیم، بیان کرد: به نظرم موضوعات قرآنی را باید در تمامی بخش‌های سینما رواج داد و آن‌را محدود به بخشی خاص نکرد، اتفاقی که متاسفانه در سینما رخ داده و آن را در قالب نام‌های خاص محدود کرده‌ایم، البته اینکه باید به موضوعات قرآنی توجهی ویژه شود، امری پسندیده است ولی به شرطی که این توجه در راستای بسط مفاهیم باشد نه اینکه آن را محدود کنیم.
لزوم حمایت از جشنواره‌های قرآنی
این بازیگر در بخش دیگری از سخنانش درباره جشنواره‌های موضوعی نیز این گونه توضیح داد: اینکه ما جشنواره‌ای ویژه با محوریت موضوعات قرآنی در سینما داشته باشیم اتفاقی ناپسند نیست، حتی باید از آن حمایت کرد، چون در شرایطی که این دست موضوعات معمولاً در سینما غریب هستند بودن یک جشنواره موضوعی می‌تواند برای فیلم‌سازان علاقه‌مند به این حوزه، ایجاد انگیزه کند؛ همچنین برگزاری یک فستیوال موضوعی این امکان را فراهم می‌آورد تا کارها مورد نقد و بررسی قرار گیرد و در سایه این اتفاق، بسیاری از آسیب‌های رایج این حوزه شناخته شود.
وی در پایان تاکید کرد: این روزها در جهان عده‌ای کج‌اندیش وجود دارند که می‌خواهند نام اسلام را بد جلوه دهند. این اتفاق نیز آگاهانه از طرف دشمنان اسلام حمایت می‌شود. برای همین اگر بتوانیم در سینما به وظیفه خود به‌درستی عمل کنیم، به نتایجی دست خواهیم یافت که می‌تواند بازخوردهای بسیاری مطلوبی در جهان داشته باشد. این حمایت نیز تنها نباید از طرف بخش‌های دولتی لحاظ شود، بلکه بخش‌های خصوصی نیز در این زمینه باید رسالت خود را به‌درستی انجام دهند.
