مهدهای قرآنی؛ مولد سبک زندگی اسلامی و دینی
کانون خبرنگاران نبأ: در امر تربیت و آموزش دینی کودکان، مهدهای قرآنی عنصری مهم و تأثیرگذار هستند که در کنار جنبه‌های مختلف آموزش، اصول اخلاقی و سبک زندگی را به شیوه دینی به کودکان آموزش می‌دهند.
به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، تربیت عاملی مهم در رشد و تعالی کودک است؛ امری که استعدادهای درونی کودک را برای رسیدن به کمال عالی پرورش می‌دهد. سه تا چهار سال ابتدایی هر کودک دوران آموزش‌های مقدماتی و ریشه‌دار است که تربيت دينی بخشی از این فرایند به شمار می‌رود که او را با وظایف و احکام دينی آشنا کرده و بنیان اعتقادی‌اش را محکم می‌کند.
در این راستا علاوه بر خانواده، نهادهای آموزشی همچون مهدهای قرآنی نیز نقش بسیار مهمی دارند. در واقع مهدهای قرآنی دریچه‌ای برای آشنایی کودکان با فضای آموزشی و سرمایه‌های بزرگ معنوی و دینی هستند. حال باید دید که آموزش کودکان در مهدهای قرآنی چه تأثیراتی بر نوع رفتار و سبک زندگی آنان خواهد داشت. در این نوشتار گفت‌وگوی خبرنگار کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ را با دو تن از مدیران مهدهای قرآنی منطقه تهران می‌خوانیم:
دوران کودکی بهترین زمان فراگیری است
نگار مطهر رئوف، مدير مؤسسه نورالسماء الهيه تهران درباره هدف از تشکیل مهدهای قرآنی، اظهار کرد: براساس نتایج تحقیقات و پژوهش‌های اخیر دوران خردسالی بهترین زمان آموزش و تربیت است؛ چنانچه حضرت علی(ع) می‌فرمایند «آنچه را فرد در کودکی می‌آموزد، مانند نقشی است که روی سنگ حک می‌شود». درهمین راستا انسان که اشرف مخلوقات است برای رسیدن به رشد و تعالی باید با قرآن هم در بعد حفظ و روخوانی، هم در سطح معانی و معارف مأنوس شود که در این راه مهدهای قرآنی نقشی مهم را ایفا می‌کنند.
تمام مهدهای کودک باید قرآنی باشند
وی با بیان اینکه تمام مهدهای ما باید اسلامی و قرآنی باشند، افزود: ما در جامعه‌ای اسلامی زندگی می‌کنیم که دوست داریم فرزندان‌مان قرآنی بار بیایند. لذا، نباید مهدها را به مهد قرآنی و غیرقرآنی تقسیم کنیم.
مطهر درباره تفاوت مهدهای قرآنی با سایر مهدها، گفت: متأسفانه امروزه برخی از مهدهای غیر قرآنی رویکردی به سمت تفکر غرب دارند و از موسیقی‌هایی استفاده می‌کنند که بر روی سیستم عصبی و نوع رشد جسمی کودک مثل یک ماده مخدر تأثیر می‌گذارد. این امر شاید در ابتدا کودک را به یک آرامش ظاهری برساند اما در اصل به آن اهداف تربیتی که روح انسان لازم دارد، نمی‌رساند.
مدير مؤسسه نورالسماء در ادامه افزود: در مهدهای قرآنی نوع فضا، آموزش و مربی بسیار تأثیرگذار است؛ مربی مهد قرآنی باید کسی باشد که به خودشناسی کامل تربیتی رسیده باشد و با علوم اسلامی آشنا باشد تا بتواند بر روی کودک تأثیر مثبتی را بگذارد.
والدین در مناطق مذهبی استقبال بیشتری از مهد قرآنی دارند
وی درباره استقبال والدین از مهدهای قرآنی، گفت: در مناطق و فضاهای مذهبی مهدهای قرآنی با استقبال بیشتری مواجه هستند و مخاطبان بیشتری دارند. اما در رابطه با مهدهای قرآنی با محدودیت‌هایی نیز مواجه هستیم. زمانی که اسم مهد قرآنی می‌آید والدین به دلیل اینکه مؤسسه قرآنی است تمایل ندارند بابت آن هزینه زیادی را پرداخت کنند و این در حالی است که این مهدها به فضا و امکانات مناسبی برای تربیت دینی کودکان نیاز دارند و به جهت ایجاد شرایط آموزشی مناسب همکاری ارگان‌ها و والدین را می‌طلبد.
مطهر افزود: با توجه به اینکه قرآن بحث سبک زندگی را ارائه می‌دهد، مهدهای قرآنی هم در صدد هستند که نکات اخلاقی را به صورت عملی به کودکان آموزش دهند و آن‌ها را با سبک زندگی دینی آشنا کنند. در همین راستا نباید نقش اصلی را بر دوش مهدها و مدارس بگذاریم، بلکه نهاد خانواده هم عنصری مؤثر است که اگر تمامی نهادهای تربیتی با هم هماهنگ باشند و خانواده نقطه‌ای را که شروع کرده است ادامه دهد، فرایند تربیت کودک به درستی محقق می شود.
فهیمه آزرمی، مدیر مهد و پیش‌دبستانی قرآنی رقیه خاتون(س) نیز در گفت‌وگو با خبرنگار نبأ با اشاره به نهادینه کردن تعالیم قرآنی در کودکان به ویژه در مهدهای کودک، گفت: در صورت توجه به آموزش قرآن از بدو کودکی می‌توان به نتایج بهتری در بزرگسالی رسید. بدون شک با آغاز دوره‌های آموزشی از دوران کودکی در مقایسه با دوران بزرگسالی چه در زمینه آموزش تعالیم قرآنی و چه در دیگر زمینه‌ها می‌توان به آن نتیجه دلخواه و اثرگذار دست پیدا کرد.
وی با اشاره به فعالیت‌های این مهد قرآنی، اظهار کرد: کودکان در اینجا از آموزش‌های لازم همچون حفظ و روخوانی قرآن کریم، حدیث و شعرهایی با مفاهیم و مضامین قرآنی بهره‌مند می‌شوند. آموزش‌هایی که در قالب شعر ارائه می‌شود، کودکان را با ذکر ایام هفته آشنا می‌کند که این امر تأثیر بسیار مثبتی در یادگیری دارد.
مهدهای قرآنی؛ زمینه‌ساز محیطی شاد و مفرح برای کودکان
مدیر مهد و پیش‌دبستانی قرآنی رقیه خاتون(س) با اشاره به شاد و مفرح بودن محیط‌های آموزشی مهدهای قرآنی، عنوان کرد: کودکان مهدهای قرآنی علاوه بر اینکه در یک مکان شاد و مثبت بزرگ می‌شوند، مفاهیم قرآنی را هم یاد می‌گیرند.
آزرمی با اشاره به نوع و ساختار آموزشی این مهد قرآنی، گفت: ما در اینجا بدون به کارگیری الفبای نوشتاری، الفبای قرآنی را به صورت داستان آموزش می‌دهیم چراکه استفاده از الفبای نوشتاری روش نادرستی بوده و مشکلاتی را در جذابیت یادگیری الفبا در مقطع دبستان برای کودکان موجب می‌شود.
بی‌اخلاقی؛ معضلی بزرگ در میان کودکان جامعه امروز
وی با بیان اینکه بزرگ‌ترین معضلی که ما الان در بین کودکان شاهد آن هستیم بی‌اخلاقی است که متأسفانه روز به روز در میان کودکان بیشتر به چشم می‌خورد، افزود: آموزش‌های این مؤسسه بر اساس مفاهیم تربیتی و سبک زندگی تعریف شده است؛ ما بر مفاهیمی مثل احترام به پدر و مادر و افراد بزرگ‌تر خیلی تأکید داریم و این مفاهیم را با تکرار و تمرین در کودکان درونی می‌کنیم. متأسفانه یکی از معضلاتی که در جامعه امروز نظاره‌گر آن هستیم، این است که احترام به والدین و یا دیگر افراد جایگاه خود را کاملا از دست داده است.
مدیر مهد و پیش‌دبستانی قرآنی رقیه خاتون(س) با اشاره به استقبال خوب خانواده‌ها از مهدهای قرآنی از تمام اقشار جامعه، بیان کرد: همه قشر، مخاطبان این مهدهای قرآنی هستند. ما حتی والدینی را داریم که از لحاظ ظاهری مذهبی نیستند اما دوست دارند فرزندشان در محیط مهد قرآنی آموزش ببیند و تربیت شود. ما حتی با کودکانی مواجه بودیم که ظرفیت مفاهیم قرآنی را نداشته و از نظر خانواده مذهبی نبودند اما حالا مؤذن مسجد هستند.
مهدهای قرآنی نیازمند حمایت مسئولان هستند
وی با بیان اینکه متأسفانه مؤسسات قرآنی با مشکلات بسیاری رو به رو هستند و با سختی تمام کار می‌کنند، گفت: مکان مورد نظر برای تشکیل مهدهای قرآنی معمولا باید حسینه‌ها و مساجد باشد، ولی با توجه به اینکه این اماکن همکاری نمی‌کنند ما مجبور هستیم از مکان‌های استیجاری استفاده کنیم که تمام هزینه‌ها نیز از سوی خانواده‌ها تأمین می‌شود. کشور ما کشوری اسلامی است پس باید به صورت تمام معنا از این مهدهای قرآنی حمایت کنیم.
بنابر آنچه که گفته شد، تربیت و پرورش کودکان امری خطیر و مهم است. در کشور ما که یک جامعه اسلامی است؛ تمامی نهادهای مسئول باید شرایط و امکانات را برای رشد و پرورش آنان متناسب با نیازهای دینی و قرآنی کشور فراهم کنند تا بتوان ارزش‌های اخلاقی و اصول دینی را از همان سنین ابتدایی در فرزندان نهادینه کرد.
فاطمه بغدادی
در این راستا علاوه بر خانواده، نهادهای آموزشی همچون مهدهای قرآنی نیز نقش بسیار مهمی دارند. در واقع مهدهای قرآنی دریچه‌ای برای آشنایی کودکان با فضای آموزشی و سرمایه‌های بزرگ معنوی و دینی هستند. حال باید دید که آموزش کودکان در مهدهای قرآنی چه تأثیراتی بر نوع رفتار و سبک زندگی آنان خواهد داشت. در این نوشتار گفت‌وگوی خبرنگار کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ را با دو تن از مدیران مهدهای قرآنی منطقه تهران می‌خوانیم:
دوران کودکی بهترین زمان فراگیری است
نگار مطهر رئوف، مدير مؤسسه نورالسماء الهيه تهران درباره هدف از تشکیل مهدهای قرآنی، اظهار کرد: براساس نتایج تحقیقات و پژوهش‌های اخیر دوران خردسالی بهترین زمان آموزش و تربیت است؛ چنانچه حضرت علی(ع) می‌فرمایند «آنچه را فرد در کودکی می‌آموزد، مانند نقشی است که روی سنگ حک می‌شود». درهمین راستا انسان که اشرف مخلوقات است برای رسیدن به رشد و تعالی باید با قرآن هم در بعد حفظ و روخوانی، هم در سطح معانی و معارف مأنوس شود که در این راه مهدهای قرآنی نقشی مهم را ایفا می‌کنند.
تمام مهدهای کودک باید قرآنی باشند
وی با بیان اینکه تمام مهدهای ما باید اسلامی و قرآنی باشند، افزود: ما در جامعه‌ای اسلامی زندگی می‌کنیم که دوست داریم فرزندان‌مان قرآنی بار بیایند. لذا، نباید مهدها را به مهد قرآنی و غیرقرآنی تقسیم کنیم.
مطهر درباره تفاوت مهدهای قرآنی با سایر مهدها، گفت: متأسفانه امروزه برخی از مهدهای غیر قرآنی رویکردی به سمت تفکر غرب دارند و از موسیقی‌هایی استفاده می‌کنند که بر روی سیستم عصبی و نوع رشد جسمی کودک مثل یک ماده مخدر تأثیر می‌گذارد. این امر شاید در ابتدا کودک را به یک آرامش ظاهری برساند اما در اصل به آن اهداف تربیتی که روح انسان لازم دارد، نمی‌رساند.
مدير مؤسسه نورالسماء در ادامه افزود: در مهدهای قرآنی نوع فضا، آموزش و مربی بسیار تأثیرگذار است؛ مربی مهد قرآنی باید کسی باشد که به خودشناسی کامل تربیتی رسیده باشد و با علوم اسلامی آشنا باشد تا بتواند بر روی کودک تأثیر مثبتی را بگذارد.
والدین در مناطق مذهبی استقبال بیشتری از مهد قرآنی دارند
وی درباره استقبال والدین از مهدهای قرآنی، گفت: در مناطق و فضاهای مذهبی مهدهای قرآنی با استقبال بیشتری مواجه هستند و مخاطبان بیشتری دارند. اما در رابطه با مهدهای قرآنی با محدودیت‌هایی نیز مواجه هستیم. زمانی که اسم مهد قرآنی می‌آید والدین به دلیل اینکه مؤسسه قرآنی است تمایل ندارند بابت آن هزینه زیادی را پرداخت کنند و این در حالی است که این مهدها به فضا و امکانات مناسبی برای تربیت دینی کودکان نیاز دارند و به جهت ایجاد شرایط آموزشی مناسب همکاری ارگان‌ها و والدین را می‌طلبد.
مطهر افزود: با توجه به اینکه قرآن بحث سبک زندگی را ارائه می‌دهد، مهدهای قرآنی هم در صدد هستند که نکات اخلاقی را به صورت عملی به کودکان آموزش دهند و آن‌ها را با سبک زندگی دینی آشنا کنند. در همین راستا نباید نقش اصلی را بر دوش مهدها و مدارس بگذاریم، بلکه نهاد خانواده هم عنصری مؤثر است که اگر تمامی نهادهای تربیتی با هم هماهنگ باشند و خانواده نقطه‌ای را که شروع کرده است ادامه دهد، فرایند تربیت کودک به درستی محقق می شود.
فهیمه آزرمی، مدیر مهد و پیش‌دبستانی قرآنی رقیه خاتون(س) نیز در گفت‌وگو با خبرنگار نبأ با اشاره به نهادینه کردن تعالیم قرآنی در کودکان به ویژه در مهدهای کودک، گفت: در صورت توجه به آموزش قرآن از بدو کودکی می‌توان به نتایج بهتری در بزرگسالی رسید. بدون شک با آغاز دوره‌های آموزشی از دوران کودکی در مقایسه با دوران بزرگسالی چه در زمینه آموزش تعالیم قرآنی و چه در دیگر زمینه‌ها می‌توان به آن نتیجه دلخواه و اثرگذار دست پیدا کرد.
وی با اشاره به فعالیت‌های این مهد قرآنی، اظهار کرد: کودکان در اینجا از آموزش‌های لازم همچون حفظ و روخوانی قرآن کریم، حدیث و شعرهایی با مفاهیم و مضامین قرآنی بهره‌مند می‌شوند. آموزش‌هایی که در قالب شعر ارائه می‌شود، کودکان را با ذکر ایام هفته آشنا می‌کند که این امر تأثیر بسیار مثبتی در یادگیری دارد.
مهدهای قرآنی؛ زمینه‌ساز محیطی شاد و مفرح برای کودکان
مدیر مهد و پیش‌دبستانی قرآنی رقیه خاتون(س) با اشاره به شاد و مفرح بودن محیط‌های آموزشی مهدهای قرآنی، عنوان کرد: کودکان مهدهای قرآنی علاوه بر اینکه در یک مکان شاد و مثبت بزرگ می‌شوند، مفاهیم قرآنی را هم یاد می‌گیرند.
آزرمی با اشاره به نوع و ساختار آموزشی این مهد قرآنی، گفت: ما در اینجا بدون به کارگیری الفبای نوشتاری، الفبای قرآنی را به صورت داستان آموزش می‌دهیم چراکه استفاده از الفبای نوشتاری روش نادرستی بوده و مشکلاتی را در جذابیت یادگیری الفبا در مقطع دبستان برای کودکان موجب می‌شود.
بی‌اخلاقی؛ معضلی بزرگ در میان کودکان جامعه امروز
وی با بیان اینکه بزرگ‌ترین معضلی که ما الان در بین کودکان شاهد آن هستیم بی‌اخلاقی است که متأسفانه روز به روز در میان کودکان بیشتر به چشم می‌خورد، افزود: آموزش‌های این مؤسسه بر اساس مفاهیم تربیتی و سبک زندگی تعریف شده است؛ ما بر مفاهیمی مثل احترام به پدر و مادر و افراد بزرگ‌تر خیلی تأکید داریم و این مفاهیم را با تکرار و تمرین در کودکان درونی می‌کنیم. متأسفانه یکی از معضلاتی که در جامعه امروز نظاره‌گر آن هستیم، این است که احترام به والدین و یا دیگر افراد جایگاه خود را کاملا از دست داده است.
مدیر مهد و پیش‌دبستانی قرآنی رقیه خاتون(س) با اشاره به استقبال خوب خانواده‌ها از مهدهای قرآنی از تمام اقشار جامعه، بیان کرد: همه قشر، مخاطبان این مهدهای قرآنی هستند. ما حتی والدینی را داریم که از لحاظ ظاهری مذهبی نیستند اما دوست دارند فرزندشان در محیط مهد قرآنی آموزش ببیند و تربیت شود. ما حتی با کودکانی مواجه بودیم که ظرفیت مفاهیم قرآنی را نداشته و از نظر خانواده مذهبی نبودند اما حالا مؤذن مسجد هستند.
مهدهای قرآنی نیازمند حمایت مسئولان هستند
وی با بیان اینکه متأسفانه مؤسسات قرآنی با مشکلات بسیاری رو به رو هستند و با سختی تمام کار می‌کنند، گفت: مکان مورد نظر برای تشکیل مهدهای قرآنی معمولا باید حسینه‌ها و مساجد باشد، ولی با توجه به اینکه این اماکن همکاری نمی‌کنند ما مجبور هستیم از مکان‌های استیجاری استفاده کنیم که تمام هزینه‌ها نیز از سوی خانواده‌ها تأمین می‌شود. کشور ما کشوری اسلامی است پس باید به صورت تمام معنا از این مهدهای قرآنی حمایت کنیم.
بنابر آنچه که گفته شد، تربیت و پرورش کودکان امری خطیر و مهم است. در کشور ما که یک جامعه اسلامی است؛ تمامی نهادهای مسئول باید شرایط و امکانات را برای رشد و پرورش آنان متناسب با نیازهای دینی و قرآنی کشور فراهم کنند تا بتوان ارزش‌های اخلاقی و اصول دینی را از همان سنین ابتدایی در فرزندان نهادینه کرد.
فاطمه بغدادی
