توصیه‌هایی برای پالایش سه روزه روح + ابزار و ضروریات اعتکاف
گروه جامعه: اعتکاف رسیدن به مرحله‌ای بلند است که محدودیت سه روزه این فرصت و بلندای نیاز ما، می‌طلبد چنین فرصتی را مغتنم بدانیم و حسابگرانه و با توجه به نکات کلیدی در رسیدن به این هدف قدم برداریم.
به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، خداوند روزهایی را در زندگی انسان قرار داده است که در طول سال تنها یک بار اتفاق می‌افتد؛ این روز‌ها را می‌توانیم روزهای ستاره‌داری بنامیم که فرصت‌های نابی را در اختیار ما می‌گذارند تا بتوانیم نگاهی کلان به آنچه بودیم، هستیم و می‌خواهیم باشیم، بیندازیم.
روزهای اعتکاف، از همان فرصت‌های نابی است که انسان با مجاهده بسیار، خویشتن را از دنیای مادی جدا می‌کند و برای خلوت با حضرت دوست، متقاعد می‌سازد. عبور از این مرحله دشوار، مقدمه‌ای است برای رسیدن به مرحله‌ای بلند؛ محدودیت سه روزه این فرصت و بلندای نیاز ما، می‌طلبد چنین دُر کمیابی را مغتنم شماریم و در شمار بار یافتگان به منزل مقصود، حسابگرانه گام برداریم؛ توجه به نکات زیر، راهنمای ما در رسیدن به این هدف خواهد بود.
تنها به اتصال با ملکوت بیندیشید
پیشنهاد می‌کنیم در روزهای اعتکاف، تنها به اتصال با ملکوت بیندیشید و از قاب محدود ارتباط‌های مادی، آن‌هم با فراوانی فناوری روز، بپرهیزید. خاموش کردن تلفن همراه، پرهیز از همراهی با رایانه همراه، پرهیز از گفت‌وگوهای بیهوده با همسفران، از دیگر اقدامات مناسب این ایام است.
حساب و کتاب‌های مادی ما تمامی ندارد و اگر قرار باشد روزهای اعتکاف را هم با محاسبات توهم‌آمیز و آمال برانگیز مالی بگذرانیم، کاری سبک را جایگزین مناسکی ناب کرده‌ایم و در این سودا، سودی ممتاز عاید ما نخواهد شد. چند روزی خود را از تعلق‌ها و گرفتاری‌های مادی و عاطفی برهانید.
در این مدت با تمام وجود و با بند بند جان تان سعی کنید بندگی کنید. بچشید لذت سکونت صاحب خانه واقعی دل خود را که فرمود: قلب، حرم خداست؛ در حرم خدا غیر را منشان! لذت بودن با یار و کنار زدن اغیار، تجربه‌ای است که نصیب هر فردی نمی‌شود و در هر زمانی نمی‌توان آن را بازخوانی کرد. چنین بستری تنها در موقعیت‌هایی مانند اعتکاف فراهم میشود.
الزامات این سفر و خیال رها شده
همه ما کارهای مهمی داریم و مسئولیت‌های اجتماعی و فردی زیادی بر دوشمان است؛ اما قرار است سه روز مقیم شدن در خانه خداوند را تجربه کنیم؛ لذا باید برخی چیزها را از خودمان دور کنیم. حال و هوای اعتکاف، در طول سال به احتمال زیاد، تکرار نخواهد شد و باید تلاش کرد چیزهایی را که در اعتکاف به دست می‌آورید، تا مدت‌ها حفظ کنید؛ یکی از راه‌های حفظ حال و هوای اعتکاف، خاطره‌نویسی برای یادآوری بعد از اعتکاف است؛ نوشتن خاطره، در همان لحظه نیز توجه شما را درباره موضوع معنوی اعتکاف، افزایش خواهد داد.
دفترچه محاسبات معنوی
محاسبه کردن اعمال، یکی از توصیه‌های اخلاقی برای اهل ایمان است؛ امام کاظم(ع) می‌فرماید: «از ما نیست کسی که هر روز به حساب خودش نرسد. پس اگر کار خوبی انجام داد، خدا را شکر کند و از خدا بخواهد که بتواند آن را افزایش دهد و اگر کار بدی انجام داد، استغفار و توبه نماید؛ پس دفترچه‌ای همراه داشته باشید و در آن، بدهی‌های معنوی خود به خداوند و خلق او را یادداشت کنید و برخی از آنها را در ایان اعتکاف به جا آورید و از بدهی‌ها معنوی خود کم کنید.
دفترچه سؤالات اساسی
این بخش، یکی از مهم‌ترین کارهایی است که می‌توانید جرقه آغاز آن را در طول اعتکاف بزنید؛ بنده خوب خدا، فقط بنده ای نیست که اعمال عبادی انجام دهد و نیکی کند، بلکه قرار است در حوزه اندیشه نیز نسبت به سؤالات اساسی خود، به دور از تقلید، تحقیق کند. شاید بتوان گفت که یکی از بالاترین کارهایی که در اعتکاف می‌توانید انجام دهید، حل سؤالات اساسی اعتقادی، فکری، دینی، اجتماعی و سیاسی است.
جانماز، تسبیح، مفاتیح و قرآن
گرچه به طور معمول در مسجد، جانماز و تسبیح و مفاتیح و قرآن وجود دارد، اما اگر اینها را شخصی بیاورید، می‌توانید خاطراتش را با خود به منزل ببرید و برایتان یادآور این ایام خواهند بود؛ به‌ویژه سعی کند بعد از اعتکاف هم به استفاده از لباس مرتب و جانماز برای نماز، عادت کنید. مفاتیح و قرآن کریم نیز برای اعمال ام‌داوود در عصر روز سوم لازم است و ممکن است به تعداد کافی در مسجد نباشد.
وسایل شخصی
حوله، مسواک، ظرف، لیوان، قاشق، شامپوی کم عطر و لباس و روانداز مناسب، از وسایل شخصی مورد نیاز می‌باشند. رعایت بهداشت در بهترین سطح آن در این مدت، ممکن و لازم است. همچنین پارچه‌ای کوچک مثل چفیه (برای کاربردهای مختلف) مناسب است.
کمی خوراکی و وعده غذایی سحر روز اول
همراه داشتن کمی خوراکی، مثل میوه، نان، شکلات در کوله پشتی اعتکاف، می‌‌‌‌‌‌‌‌تواند در صورت گرسنگی در شب‌‌‌‌‌‌های اعتکاف، به شما کمک نماید؛ گرچه شاید هم مورد نیاز برخی نباشد؛ برخی مساجد، سحر روز اول را به عهده خود معتکف می‌گذارند؛ از این رو، قبل از اعتکاف در مسجد، باید این موضوع را بپرسید تا روز اول بی‌سحری نمانید؛ سعی کنید از همراه بردن غذاهایی مثل تن ماهی که موجب تشنه شدن می‌شوند، پرهیز کنید.
کم رنگ کردن حضور تلفن همراه و وسایل الکترونیک دیگر
تلفن همراه را در حالت سکوت و در انتهای ساک خود قرار دهید و با خانواده قرار بگذارید که اگر کاری داشتند، در ساعات خاصی تماس برقرار کنند. فرصت استفاده از لب تاپ، تبلت، معمولا مهیا نمی‌شود؛ ضمن این که این وسایل برای اعتکافی که قرار است مدتی از ظواهر دنیا دور باشیم، چندان مناسب نمی‌باشند.
در پایان باید بدانیم که روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه رجب سال 1438 هجری قمری مطابق با سه شنبه 22 فروردین، چهارشنبه 23 فروردین و پنجشنبه 24 فروردین ماه 1396 شمسی ایام البیض است. زمان شروع اعتکاف سال 96 از نماز صبح روز 22 فروردین ماه آغاز میشود و تا نماز مغرب روز 22 فروردین‌ماه ادامه دارد و امیدواریم از لحظه لحظه‌های این فرصت طلایی که خداوند به بندگانش عطا فرموده استفاده وافی و کافی داشته باشیم.
روزهای اعتکاف، از همان فرصت‌های نابی است که انسان با مجاهده بسیار، خویشتن را از دنیای مادی جدا می‌کند و برای خلوت با حضرت دوست، متقاعد می‌سازد. عبور از این مرحله دشوار، مقدمه‌ای است برای رسیدن به مرحله‌ای بلند؛ محدودیت سه روزه این فرصت و بلندای نیاز ما، می‌طلبد چنین دُر کمیابی را مغتنم شماریم و در شمار بار یافتگان به منزل مقصود، حسابگرانه گام برداریم؛ توجه به نکات زیر، راهنمای ما در رسیدن به این هدف خواهد بود.
تنها به اتصال با ملکوت بیندیشید
پیشنهاد می‌کنیم در روزهای اعتکاف، تنها به اتصال با ملکوت بیندیشید و از قاب محدود ارتباط‌های مادی، آن‌هم با فراوانی فناوری روز، بپرهیزید. خاموش کردن تلفن همراه، پرهیز از همراهی با رایانه همراه، پرهیز از گفت‌وگوهای بیهوده با همسفران، از دیگر اقدامات مناسب این ایام است.
حساب و کتاب‌های مادی ما تمامی ندارد و اگر قرار باشد روزهای اعتکاف را هم با محاسبات توهم‌آمیز و آمال برانگیز مالی بگذرانیم، کاری سبک را جایگزین مناسکی ناب کرده‌ایم و در این سودا، سودی ممتاز عاید ما نخواهد شد. چند روزی خود را از تعلق‌ها و گرفتاری‌های مادی و عاطفی برهانید.
در این مدت با تمام وجود و با بند بند جان تان سعی کنید بندگی کنید. بچشید لذت سکونت صاحب خانه واقعی دل خود را که فرمود: قلب، حرم خداست؛ در حرم خدا غیر را منشان! لذت بودن با یار و کنار زدن اغیار، تجربه‌ای است که نصیب هر فردی نمی‌شود و در هر زمانی نمی‌توان آن را بازخوانی کرد. چنین بستری تنها در موقعیت‌هایی مانند اعتکاف فراهم میشود.
الزامات این سفر و خیال رها شده
همه ما کارهای مهمی داریم و مسئولیت‌های اجتماعی و فردی زیادی بر دوشمان است؛ اما قرار است سه روز مقیم شدن در خانه خداوند را تجربه کنیم؛ لذا باید برخی چیزها را از خودمان دور کنیم. حال و هوای اعتکاف، در طول سال به احتمال زیاد، تکرار نخواهد شد و باید تلاش کرد چیزهایی را که در اعتکاف به دست می‌آورید، تا مدت‌ها حفظ کنید؛ یکی از راه‌های حفظ حال و هوای اعتکاف، خاطره‌نویسی برای یادآوری بعد از اعتکاف است؛ نوشتن خاطره، در همان لحظه نیز توجه شما را درباره موضوع معنوی اعتکاف، افزایش خواهد داد.
دفترچه محاسبات معنوی
محاسبه کردن اعمال، یکی از توصیه‌های اخلاقی برای اهل ایمان است؛ امام کاظم(ع) می‌فرماید: «از ما نیست کسی که هر روز به حساب خودش نرسد. پس اگر کار خوبی انجام داد، خدا را شکر کند و از خدا بخواهد که بتواند آن را افزایش دهد و اگر کار بدی انجام داد، استغفار و توبه نماید؛ پس دفترچه‌ای همراه داشته باشید و در آن، بدهی‌های معنوی خود به خداوند و خلق او را یادداشت کنید و برخی از آنها را در ایان اعتکاف به جا آورید و از بدهی‌ها معنوی خود کم کنید.
دفترچه سؤالات اساسی
این بخش، یکی از مهم‌ترین کارهایی است که می‌توانید جرقه آغاز آن را در طول اعتکاف بزنید؛ بنده خوب خدا، فقط بنده ای نیست که اعمال عبادی انجام دهد و نیکی کند، بلکه قرار است در حوزه اندیشه نیز نسبت به سؤالات اساسی خود، به دور از تقلید، تحقیق کند. شاید بتوان گفت که یکی از بالاترین کارهایی که در اعتکاف می‌توانید انجام دهید، حل سؤالات اساسی اعتقادی، فکری، دینی، اجتماعی و سیاسی است.
جانماز، تسبیح، مفاتیح و قرآن
گرچه به طور معمول در مسجد، جانماز و تسبیح و مفاتیح و قرآن وجود دارد، اما اگر اینها را شخصی بیاورید، می‌توانید خاطراتش را با خود به منزل ببرید و برایتان یادآور این ایام خواهند بود؛ به‌ویژه سعی کند بعد از اعتکاف هم به استفاده از لباس مرتب و جانماز برای نماز، عادت کنید. مفاتیح و قرآن کریم نیز برای اعمال ام‌داوود در عصر روز سوم لازم است و ممکن است به تعداد کافی در مسجد نباشد.
وسایل شخصی
حوله، مسواک، ظرف، لیوان، قاشق، شامپوی کم عطر و لباس و روانداز مناسب، از وسایل شخصی مورد نیاز می‌باشند. رعایت بهداشت در بهترین سطح آن در این مدت، ممکن و لازم است. همچنین پارچه‌ای کوچک مثل چفیه (برای کاربردهای مختلف) مناسب است.
کمی خوراکی و وعده غذایی سحر روز اول
همراه داشتن کمی خوراکی، مثل میوه، نان، شکلات در کوله پشتی اعتکاف، می‌‌‌‌‌‌‌‌تواند در صورت گرسنگی در شب‌‌‌‌‌‌های اعتکاف، به شما کمک نماید؛ گرچه شاید هم مورد نیاز برخی نباشد؛ برخی مساجد، سحر روز اول را به عهده خود معتکف می‌گذارند؛ از این رو، قبل از اعتکاف در مسجد، باید این موضوع را بپرسید تا روز اول بی‌سحری نمانید؛ سعی کنید از همراه بردن غذاهایی مثل تن ماهی که موجب تشنه شدن می‌شوند، پرهیز کنید.
کم رنگ کردن حضور تلفن همراه و وسایل الکترونیک دیگر
تلفن همراه را در حالت سکوت و در انتهای ساک خود قرار دهید و با خانواده قرار بگذارید که اگر کاری داشتند، در ساعات خاصی تماس برقرار کنند. فرصت استفاده از لب تاپ، تبلت، معمولا مهیا نمی‌شود؛ ضمن این که این وسایل برای اعتکافی که قرار است مدتی از ظواهر دنیا دور باشیم، چندان مناسب نمی‌باشند.
در پایان باید بدانیم که روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه رجب سال 1438 هجری قمری مطابق با سه شنبه 22 فروردین، چهارشنبه 23 فروردین و پنجشنبه 24 فروردین ماه 1396 شمسی ایام البیض است. زمان شروع اعتکاف سال 96 از نماز صبح روز 22 فروردین ماه آغاز میشود و تا نماز مغرب روز 22 فروردین‌ماه ادامه دارد و امیدواریم از لحظه لحظه‌های این فرصت طلایی که خداوند به بندگانش عطا فرموده استفاده وافی و کافی داشته باشیم.
