سالن یاس؛ نمایشگاهی در حاشیه فروشگاه بزرگ کتاب
گروه ادب: سالن یاس نمایش واقعیت‌های نشر در سی‌امین نمایشگاه کتاب است که در جایی دور از دسترس و در حاشیه قرار گرفته است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، ایده راه‌اندازی سالن یاس، یکی از ایده‌های خوب برای تقویت وجه نمایشگاهی، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است، این ایده شکل گرفت تا واقعیت‌های نشر کشور، ضعف‌ها و قوت‌ها، کمی و کاستی‌ها نشان داده شود و مسئولان نشر بتوانند مسیر نشر کشور را ترسیم و در راستای بهتر شدن آن تلاش کنند.
غلبه وجه فروشگاهی بر نمایشگاهی نمایشگاه کتاب تهران، از نگاه بسیاری از کارشناسان فرهنگی و منتقدان، نقطه ضعف نمایشگاه محسوب می‌شود. برگزاری این بخش برعهده مجمع ناشران انقلاب اسلامی بوده و ایده آن نیز از سوی این مجمع پیشنهاد شده است. این سالن از بیست و چهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در سال 1390 آغاز به کار کرد که محصول یک ساله نشر کشور را به رخ می‌کشد.
سالن یاس برپا شد تا مخاطبان بتوانند به کتاب مورد نیاز خود و به عبارت به کتاب خوب دست یابند و در میان انبوه کتاب‌های منتشر شده سردرگم نشوند. در سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که اکنون دومین سال خود را در شهر آفتاب سپری می‌کند، این بخش در جایی دور از دسترس مخاطبانش قرار دارد، مخاطبانی که قبل از خرید کتاب باید به این بخش ورود کنند تا نسبت به آثار فاخر و برگزیده گروه‌های مختلف آگاهی یابند، در حالی که نخستین بخشی که مخاطبان قدم می‌گذارند بخش فروشگاهی است و در بدو ورود، به بخش ناشران عمومی وارد می‌شود.
نمایشگاه کتاب تهران که سی‌امین سال تولد خود را سپری می‌کند، به اندازه بزرگ و بالغ شده که کمتر فرصتی پیش می‌آید که مخاطب بتواند از همه بخش‌های آن بازدید کند و برای رسیدن به این منظور فرصت زیادی را باید اختصاص دهد که اکنون کمتر کسی این فرصت را دارد و یا به عبارتی این فرصت را کمتر برای کتاب اختصاص می‌دهد، از این رو سالن یاس می‌تواند این مدیریت زمانی را برای مخاطبانش فراهم کند.
براساس گفت‌وگوهایی که با مخاطبان داشتیم، اغلب آنها در بدو ورود به نمایشگاه دقیقاً نمی‌دانند چگونه باید کتاب مورد نیاز خود را تهیه کنند و از طرفی هم از وجود سالن یاس بی‌اطلاعند و یا اگر عنوان آن را روی بنرهای راهنمای مخاطی دیده‌اند، برایشان مبهم است. سری به سالن یاس می‌زنیم، مسافت تقریباً طولانی را باید زیر آفتاب پیاده‌روی کنید تا به این بخش برسید، چرخی در سالن یاس می‌زنیم چند نفر مخاطب بیشتر حضور ندارند و اگر هم هستند فلسفه تشکیل آن را نمی‌دانند، البته راهنمایان و مشاورانی هستند که با صبر و حوصله با سؤالات، مخاطبان اندک پاسخ می‌گویند.
قفسه‌های کتاب در بخش‌های گوناگون می‌تواند به راحتی مخاطب را از سردرگمی‌های بیش از 2 هزار غرفه با چندین هزار عنوان کتاب نجات دهد. طی دو سال گذشته، یکی از اقدامات خوب در این بخش، اینفوگرافی‌های مطالعه کتاب با موضوعاتی مانند کودک و نوجوان، قرآن و حدیث، فلسفه، کلام، سیاسی، اعتقادی، اجتماعی، ادبیات و ... است که نشان می‌دهد برای رسیدن به هدف مورد نظر چه کتابی مطالعه و چه مسیری را طی کنید.
بسته‌های پیشنهادی کتاب که توسط مجمع ناشران انقلاب اسلامی تهیه، تدوین و توزیع می‌شود در این بخش قابل دسترسی است و در دو دسته «مخاطب‌محور» و «موضوع‌محور» به معرفی کتاب‌ها می‌پردازد و با توجه به اینکه در سال‌های اخیر این بسته‌ها مورد توجه قرار گرفته، نشان می‌دهد خلاء آشنایی با کتاب موضوعی جدی است.
ویژگی دیگر سالن یاس، ارتباط کارشناسان کتاب با مردم، نخبگان، مسئولان و ارتباط ناشران و نویسندگان با مخاطبان خود است و این ارتباط و ملاقات‌ها آینده خوبی را هم برای حوزه نشر، فعالان آن و مخاطبان رقم خواهد زد. برگزاری نشست‌های نقد و بررسی کتاب، رونمایی کتاب و جشن امضای کتاب در این مکان نیز فرصت خوبی برای همه فعالان این حوزه خواهد بود.
محسن پرویز، معاون سابق امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که روز گذشته از این بخش بازدید کرده، می‌گوید: به نظرم ایدۀ سالن یاس خیلی خوب است؛ اما تبلیغات ضعیفی دارد. بهتر بود مکان سالن یاس جایی برگزار شود که در دسترس بیشتر مردم قرار گیرد؛ چرا که سالن یاس یکی از ارکان اصلی نمایشگاه بوده و اگر مخاطبان مطلع باشند که مجموعه‌ای از کتاب‌ها یک‌جا جمع‌آوری شده است و حالت نمایشگاهی دارد، استقبال خوبی از این مکان خواهند کرد.
وی درباره ارزیابی نمایشگاه امسال گفت: مورد چشم‌گیری به نظر من نیامد. همه چیز مانند سال‌های قبل است و آثار خوب و بد در کنار هم قرار گرفته‌اند. کار خوبی نیست که نمایشگاه هرسال جای دورتری از دید عموم قرار می‌گیرد. مسئولین این نمایشگاه باید در طول سال پیگیر این ماجرا باشند و محل مناسبی را که در دید عموم قرار دارد، برای برگزای این سالن انتخاب کنند.
براساس این گزارش، نمایشگاه کتاب تهران متأسفانه تبدیل به فروشگاهی بزرگ شده که امکان دسترسی به همه بخش‌های آن وجود ندارد و تنها بخشی که نمود واقعی یک نمایشگاه است، جایی دور از دسترس مخاطبان قرار گرفته است.
